Đài Loan sắp mất đồng minh cuối cùng ở Nam Mỹ?

[june04]

Đài Loan (Trung Quốc) có thể đánh mất đồng minh ngoại giao cuối cùng ở Nam Mỹ, khi hầu hết các kết quả khảo sát cho thấy ứng viên đối lập Efrain Alegre dẫn trước sít sao trước cuộc bầu cử tổng thống diễn ra vào cuối tháng này.

Efrain Alegre, lãnh đạo đảng Tự do cấp tiến đích thực (PLRA) hồi tháng 1 tuyên bố sẽ xây dựng quan hệ với Trung Quốc nếu đắc cử tổng thống. Cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào ngày 30/4 tới.

Ở phía bên kia, cựu Bộ trưởng Tài chính Paraguay Santiago Pena, thuộc đảng cầm quyền Colorado, là người ra ứng cử.

Theo quan điểm của ông Alegre, duy trì quan hệ với đảo Đài Loan không đem lại nhiều lợi ích, trong khi lại ngăn cản đậu nành và thịt bò Paraguay tiếp cận thị trường Trung Quốc đại lục.

“Paraguay cần xây dựng quan hệ với Trung Quốc”, ông Alegre nói.

Kết quả khảo sát hiện nay cho thấy ông Alegre đang dẫn trước sít sao. Ông cũng giành lợi thế sau những bê bối tham nhũng bị phanh phui của đảng cầm quyền.

Trung Quốc coi Đài Loan là vùng lãnh thổ không thể tách rời, nếu cần sẽ phải thu hồi bằng vũ lực. Trong nhiều năm qua, Bắc Kinh đã nỗ lực thuyết phục số ít các quốc gia còn lại cắt quan hệ ngoại giao với Đài Loan.

Paraguay xây dựng quan hệ ngoại giao với đảo Đài Loan từ năm 1957, và là 1 trong số 13 quốc gia còn duy trì chính sách này.

Hồi tháng 3, Honduras là quốc gia mới nhất tuyên bố quay sang thiết lập quan hệ với Trung Quốc đại lục. Kể từ khi lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn lên nắm quyền năm 2016, Bắc Kinh đã lôi kéo thành công 9 đồng minh của hòn đảo.

Ngoài ra, Mỹ cũng bày tỏ quan ngại vì sự ảnh hưởng ngày càng gia tăng của Trung Quốc ở khu vực Mỹ Latin.

Phản ứng trước tuyên bố của ứng viên Alegre hồi tháng 1, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Văn Bân nói ủng hộ nguyên tắc một Trung Quốc là “điều đúng đắn”.

“Chúng tôi tin rằng các quốc gia rồi sẽ nhận ra xu hướng này để đưa ra quyết định phù hợp với xu thế”, ông Vương nói.

Theo Tom Long, chuyên gia đến từ Đại học Warwick ở Anh, mối quan hệ giữa đảo Đài Loan và Paraguay duy trì đến ngày hôm nay là nhờ việc đảng Colorado đã cầm quyền trong hơn 7 thập kỷ qua.

Nhưng triển vọng phát triển kinh tế và khả năng Bắc Kinh đầu tư mạnh mẽ vào quốc gia Nam Mỹ là điều phe đối lập đang hướng tới.

Đài Loan đã cố gắng cải thiện quan hệ thương mại với Paraguay nhưng không cạnh tranh được với thị trường tiêu thụ khổng lồ của Trung Quốc. Các đối tác hàng đầu của Paraguay hiện nay là Brazil, Argentina, Trung Quốc và Mỹ.

Hôm 20/4, cơ quan đối ngoại Đài Loan tỏ ra bối rối khi ông Alegre đặt ra câu hỏi về lợi ích trong quan hệ với hòn đảo. “Paraguay có mối quan hệ lâu dài với hòn đảo và mối quan hệ này cũng rất ổn định. Chúng tôi sẽ cố gắng hết sức để duy trì quan hệ ngoại giao với Paraguay”, cơ quan đối ngoại đảo Đài Loan cho biết.

Zhang Jiazhe, nhà nghiên cứu đến từ Viện Khoa học và Xã hội Thượng Hải (Trung Quốc), nói Paraguay là quốc gia lớn nhất về diện tích lãnh thổ trong số các đồng minh ngoại giao còn lại của Đài Loan. Do đó, Paraguay có thể quay sang thiết lập quan hệ với Trung Quốc là điều tốt.

“Một khi Trung Quốc thiết lập quan hệ chính thức với Parguay, các đồng minh nhỏ bé còn lại của Đài Loan sẽ không còn là vấn đề”, ông Zhang nói.

Trở ngại với Trung Quốc là dịch bệnh Covid-19 đã làm suy giảm mức đầu tư nước ngoài. Các chính trị gia Paraguay có thể cảm thấy mức đầu tư của Trung Quốc chưa đạt so với kì vọng, ông Zhang nhận định.