Các nhà khoa học đă nghiên cứu về lơi Trái đất và sao Hỏa, từ đó phát hiện các yếu tố cần thiết để duy tŕ sự sống cho con người.
Hăng tin Reuters ngày 25-4 dẫn một nghiên cứu mới được công bố trên Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ, trong đó phát hiện sự khác biệt về phần lơi của sao Hỏa và Trái đất.
Nghiên cứu được thực hiện dựa trên dữ liệu được tàu đổ bộ InSight của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) thu được kỳ vọng sẽ cung cấp nhiều kiến thức hơn về phần bên trong lơi của sao Hỏa, hành tinh thứ tư, và trái đất, hành tinh thứ ba tính từ mặt trời.
Khác biệt về lơi sao Hỏa và trái đất
Theo nghiên cứu, phát hiện đầu tiên của các nhà khoa học về sóng địa chấn truyền qua lơi của một hành tinh không phải Trái đất, cho thấy lớp trong cùng của sao Hỏa nhỏ hơn và đặc hơn một chút so với những khám phá trước đó. Báo cáo cũng cung cấp những dữ liệu mới nhất và đầy đủ nhất về phần của lơi sao Hỏa.Theo đó, cả 2 hành tinh đều sở hữu lơi bao gồm chủ yếu là sắt lỏng. Tuy nhiên, khoảng 20% lơi sao Hỏa được tạo thành từ các nguyên tố nhẹ hơn sắt - chủ yếu là lưu huỳnh, ngoài ra c̣n có oxy, carbon và một chút hydro. Con số này gấp đôi tỉ lệ phần trăm của các nguyên tố cùng loại trong lơi Trái đất, có nghĩa là lơi sao Hỏa có mật độ thấp hơn đáng kể so với lơi địa cầu.
Nhà địa chấn học Jessica Irving thuộc ĐH Bristol (Anh) và là đồng tác giả nghiên cứu cho biết: “Các vùng lơi của trái đất và sao Hỏa có các thành phần khác nhau – có thể là sản phẩm của cả điều kiện và quá tŕnh hoạt động khi các hành tinh h́nh thành và vật liệu tạo ra chúng”.
Bản chất của lơi có thể đóng vai tṛ quyết định liệu một hành tinh đá hay mặt trăng có thể chứa sự sống hay không. Ví dụ, lơi là công cụ tạo ra từ trường của trái đất để che chắn hành tinh khỏi bức xạ hạt vũ trụ và các tia mặt trời có hại.
Theo chuyên gia Irving: "Trên các hành tinh như Trái đất, và Mặt trăng, có các lớp silicat - đá - bên ngoài và lơi kim loại chủ yếu là sắt. Một trong những cách quan trọng nhất mà lơi có thể tác động đến khả năng sinh sống là tạo ra năng lượng cho hành tinh".
"Lơi Trái đất làm điều này nhưng lơi của sao Hỏa th́ không - mặc dù nó đă từng như vậy, hàng tỉ năm trước. Lơi sao Hỏa có thể không c̣n chuyển động hỗn loạn, tràn đầy năng lượng cần thiết để tạo ra một từ trường như vậy" - chuyên gia Irving nói thêm.
Các phát hiện mới
Sao Hỏa có đường kính khoảng 6.779 km, trong khi đường kính của Trái đất là khoảng 12.742 km. Xét về tổng thể tích, địa cầu lớn hơn sao Hỏa gấp 7 lần.Nghiên cứu cũng tính toán kích thước của lơi sao Hỏa, cho thấy nó có đường kính khoảng 3.560 - 3.620 km, nhỏ hơn khoảng 20 - 50 km so với ước tính trước đây. Tỉ lệ giữa lớp lơi so với đường kính của sao Hỏa nhỏ hơn một chút so với của Trái đất.
NASA đă chính thức cho ngừng hoạt động tàu đổ bộ InSight vào tháng 12-2022 sau 4 năm thực hiện sứ mệnh không gian. Lư do là v́ sự tích tụ của bụi đă khiến việc sạc các tấm pin năng lượng trở nên bất khả thi.
"Sứ mệnh InSight đă thành công rực rỡ trong việc giúp chúng tôi giải mă cấu trúc và điều kiện bên trong hành tinh" - nhà địa vật lư và đồng tác giả nghiên cứu Vedran Lekic của ĐH Maryland (Mỹ) cho biết.
"Việc triển khai một mạng lưới máy đo địa chấn trên sao Hỏa sẽ dẫn đến nhiều khám phá hơn nữa và giúp chúng ta hiểu hành tinh này như một hệ thống, điều mà chúng ta không thể làm được bằng cách chỉ nh́n vào bề mặt của nó từ quỹ đạo" - chuyên gia Lekic nói thêm.
|