Chuyên gia sửng sốt với bí mật khi 'khám' 6 quan tài bị niêm phong thời Ai Cập cổ đại

[pizza]

'Khám' 6 quan tài bị niêm phong thời Ai Cập cổ đại, bí ẩn nghìn năm lộ ra khiến chuyên gia sửng sốt. Kết quả chụp cắt lớp neutron của 6 chiếc quan tài bị niêm phong thời Ai Cập cổ đại, các nhà khoa học phát hiện sự hiện diện của phần lớn xương động vật bị phân mảnh - bao gồm cả hộp sọ còn nguyên vẹn của một con thằn lằn nhỏ - và những mảnh vải lanh có thể đã được sử dụng để ướp xác chúng.


Hình ảnh quan tài cổ (bên trái) được quét neutron (bên phải). Ảnh Bảo tàng Anh/O'Flynn và cộng sự

Theo Express, một bí ẩn kéo dài hàng nghìn năm vừa được giải mã sau khi các nhà nghiên cứu tiết lộ những gì họ phát hiện bên trong những chiếc quan tài được niêm phong từ thời Ai Cập cổ đại có chứa xác ướp động vật.

Việc ướp xác động vật là một tập tục phổ biến ở Ai Cập cổ đại. Các sinh vật bao gồm mèo, cá sấu, chó, diều hâu, cò và rắn đã được tìm thấy dưới dạng các xác ướp.

Các nhà Ai Cập học tin rằng, một số xác ướp này được cho là hóa thân "vật chất" của các vị thần, trong khi những xác ướp khác có thể được dùng làm đồ cúng tế hoặc chuẩn bị để sử dụng trong các nghi lễ.

Nhiều xác động vật được ướp xác và đặt trong các “hộp tạ ơn”, hay quan tài, được làm từ nhiều chất liệu khác nhau. Thật bất thường khi những chiếc hộp này vẫn được niêm phong cho đến ngày nay - và do đó, các nhà khoa học đã phải miễn cưỡng mở chúng để xác định bên trong.

Trong nghiên cứu của mình, chuyên gia hình ảnh, Tiến sĩ Daniel O'Flynn của Bảo tàng Anh và các đồng nghiệp của ông đã phân tích 6 quan tài vẫn còn niêm phong từ các bộ sưu tập của bảo tàng.

Ba quan tài được khai quật từ thành phố cảng cổ Naukratis, phía tây đồng bằng sông Nile vào năm 1885. Được cho là có niên đại từ năm 500–300 trước Công nguyên, những chiếc quan tài này được trang trí bằng hình ảnh thằn lằn và lươn, những biểu tượng liên kết chúng với hệ mặt trời và đấng tạo hóa - thần Atum.

Chiếc hộp thứ 4 - có hình con thằn lằn ở trên cùng - được phát hiện giữa đống đổ nát của thành phố Tell el-Yehudiyeh ở phía đông đồng bằng sông Nile vào khoảng trước năm 1876, khi nó được Bảo tàng Anh mua lại. Nó được cho là có niên đại từ năm 664–332 TCN.

Người ta không biết nơi hai chiếc quan tài động vật cuối cùng được tìm thấy từ đâu, nhưng cả hai chiếc quan tài đều có hình nửa con lươn, một phần con rắn hổ mang, đầu người.

Các nhà nghiên cứu trước đây đã cố gắng tìm ra thứ bên trong quan tài bằng cách chụp cắt lớp vi tính X-quang, nhưng họ chỉ thu được hình ảnh chất lượng kém.

Điều này là do các quan tài được làm bằng đồng và dường như cũng chứa nhiều kim loại đậm đặc khác nhau và cả hai loại vật liệu đều làm suy giảm tia X.

Để vượt qua thách thức này, Tiến sĩ O'Flynn và nhóm của ông đã chuyển sang chụp cắt lớp neutron - một kỹ thuật tạo ra hình ảnh của các vật thể dựa trên mức độ mà neutron có thể đi qua chúng.

Các nhà nghiên cứu quét một trong những quan tài động vật bằng đồng. (Ảnh: Bảo tàng Anh)

Quét neutron tiết lộ rằng, các mảnh xương có trong 3 trong số 6 quan tài - bao gồm một số xương dài hoàn chỉnh và hộp sọ nguyên vẹn có hình dạng và kích thước khớp với một nhóm thằn lằn tường, một số loài là loài đặc hữu của Bắc Phi.

Các nhà khoa học lưu ý rằng có thể các hình động vật đúc bên ngoài các quan tài có tính tương ứng với hài cốt được giữ bên trong.

Bằng chứng về xương bị gãy cũng được tìm thấy trong 2 chiếc quan tài khác.

“Các mảnh vải dệt được quan sát thấy bên trong ba chiếc hộp, trong đó cũng có xương động vật, cho thấy những con vật này đã được bọc lại trước khi đặt vào trong hộp”, ông O'Flynn nhấn mạnh.

Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện, ba trong số các hộp được phát hiện có chứa một lượng chì đáng kể.

“Vì chì có nhiệt độ nóng chảy thấp hơn nhiều so với đồng và các hợp kim của nó, nên chắc chắn chì đã được đặt bên trong hộp sau khi chúng được đúc", ông O'Flynn cho biết thêm.

Cụ thể, ở hai trong số các hộp, chì dường như đã được đổ vào bên trong khi đang nóng chảy - tuy nhiên, hộp thứ 3 có khả năng được thêm vào dưới dạng một khối rắn.

“Ở Ai Cập cổ đại, chì có vai trò ma thuật và là vật liệu được lựa chọn để sản xuất bùa yêu, trong các nghi lễ hành quyết kẻ thù và đặc biệt trong trường hợp này, chì được dùng để bảo vệ xác ướp", ông O'Flynn giải thích.

Một trong những chiếc hộp bằng đồng, được trang trí bằng một sinh vật nửa rắn hổ mang, nửa lươn, đầu người. Ảnh: Bảo tàng Anh

Ba hộp không chứa chì và do đó nhẹ hơn, có các vòng dây ở bên ngoài, có thể cho phép người ta treo chúng lên không khí.

“Người ta phỏng đoán rằng những chiếc hộp có các vòng dây sẽ được treo trên các bức tường của đền thờ hoặc đền thờ, tượng thờ hoặc thuyền thiêng được sử dụng trong đám rước, thay vì được đặt trên một bề mặt”, nhóm nghiên cứu cho biết thêm.

Những phát hiện đầy đủ của nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí Báo cáo khoa học.

VietBF@ sưu tập