Điều gì chờ đợi nhà lãnh đạo Wagner và lực lượng lính đánh thuê

[Romano]

Ổn định đã trở lại với Nga sau 36 giờ binh biến của tập đoàn quân sự tư nhân Wagner khi lãnh đạo lực lượng này là ông Yevgeny Prigozhin đồng ý chấm dứt nổi loạn. Tuy nhiên, những gì chờ đợi ông Prigozhin và Wagner ở tương lai vẫn còn mờ mịt.
Tối 23/6, ông Prigozhin cáo buộc Bộ Quốc phòng Nga tiến hành một cuộc tấn công bằng tên lửa nhắm vào trại quân sự của Wagner và tuyên bố sẽ trả đũa. Bộ Quốc phòng Nga sau đó phủ nhận cáo buộc trong khi gọi động thái của ông trùm Wagner là một "sự khiêu khích về mặt thông tin".

Trong vài giờ sau đó, ông Prigozhin đã đưa ra một thông báo mới, cho biết lực lượng Wagner đã vượt qua biên giới từ Ukraine và chiếm giữ các cơ sở quân sự ở thành phố Rostov-on-Don, miền nam nước Nga. Cùng với thông báo này, ông Prigozhin thông báo ông cùng 25.000 binh sĩ sẽ bắt đầu "cuộc hành quân đòi công lý" với kế hoạch tiến tới Moscow - một hành động bị chính phủ Nga gọi là "âm mưu đảo chính" và bị Tổng thống Vladimir Putin gọi là “phản quốc”.

Tuy nhiên đến tối 24/6, ông Prigozhin đồng ý chấm dứt nổi loạn và rút lực lượng đang tiến đến Moscow trở về doanh trại để "tránh đổ máu". Điện Kremlin sáng 25/6 thông báo họ đã đạt được thỏa thuận thông qua nỗ lực dàn xếp trung gian của Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko. Ngoài ra, phát ngôn viện Điện Kremlin Dmitry Peskov còn cho biết thêm Tổng thống Nga đã đảm bảo an toàn cá nhân cho ông Prigozhin.

Tính tới 26/6, nơi ở hiện tại của nhà lãnh đạo Wagner vẫn chưa được công bố trong khi bản thân ông Prigozhin cũng giữ im lặng trên mạng xã hội về trạng thái hay vị trí của mình. Lần cuối ông được nhìn thấy là khi lực lượng Wagner rời thành phố Rostov-on-Don của Nga vào cuối ngày 24/6.

Những câu hỏi liên quan trực tiếp tới tương lai của ông Prigozhin, bao gồm mức độ tự do và an ninh hay liệu ông có nghỉ hưu sớm tại Belarus hay không, vẫn chưa được trả lời.

Trước mắt, chính phủ Nga mới chỉ xác nhận sẽ hủy bỏ vụ án hình sự chống lại lãnh đạo lực lượng Wagner cũng như đối với những người tham gia vào cuộc binh biến do những công lao trên tiền tuyến của họ trước đó. Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cũng cho biết tình hình của công ty quân sự tư nhân này sẽ không ảnh hưởng đến chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine.Tối ngày 24/6 sau khi cuộc nổi loạn kết thúc, thông báo của điện Kremlin về việc những binh lính không tham gia binh biến “có thể ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng Nga nếu muốn” cũng đặt ra khả năng giải thể của lực lượng Wagner. Tập đoàn quân sự tư nhân Wagner, hay PMC Wagner, được thành lập năm 2014 bởi ông Prigozhin với khoảng 50.000 binh lính tại Ukraine tính tới tháng 12/2022, theo CNBC trích dẫn phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby.

Trên thực tế, Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 13/6 cũng từng tuyên bố ông ủng hộ kiến nghị của Bộ Quốc phòng Nga về việc “các đơn vị tình nguyện” ký hợp đồng trước ngày 1/7, đặt họ dưới sự kiểm soát của Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu.

Ông Putin cho biết: “Đây là cách duy nhất để đảm bảo an sinh xã hội cho các người lính đánh thuê do họ không có hợp đồng với Nhà nước và không có hợp đồng với Bộ Quốc phòng”. Đồng thời, ông cũng khẳng định việc này cần được tiến hành càng nhanh càng tốt để giúp cung cấp cho các binh lính đánh thuê tình trạng hợp pháp.

Tuy nhiên tại thời điểm đó, nhà lãnh đạo Wagner phản đối yêu cầu này, từ đó càng làm gia tăng hơn nữa quan hệ căng thẳng giữa ông và Bộ Quốc phòng Nga do những nguyên nhân được ông Prigozhin nêu là khả năng lãnh đạo và chiến thuật yếu kém cũng như tình trạng thiếu vũ khí và đạn dược.