Kiếm bộn tiền nhờ tranh nhái, họa sĩ có kết thảm trên đường phố. Họa sĩ Hebborn kiếm được 30 triệu USD nhờ bán những bức tranh nhái các danh họa. Nhưng họa sĩ này chỉ sống tới năm 61 tuổi sau khi bị đánh gục trên đường phố Italy.
Từ nay tới 8/10, tại Courtauld Gallery (Anh) sẽ diễn ra triển lăm tranh giả, nhái lại các kiệt tác của những nghệ sĩ nổi tiếng như Sandro Botticelli, Pieter Bruegel the Elder, John Constable… Trưng bày gồm hơn 30 bức tranh cùng một số tác phẩm điêu khắc, trang trí. Người xem được biết về hậu trường tạo ra các tác phẩm giả mạo và sự lừa dối bị phanh phui như thế nào.
Trong sự kiện kéo dài 3 tháng, một họa sĩ chuyên vẽ tranh đạo nhái cũng được nhắc tới. Đó là Eric Hebborn với cả ngh́n bức tranh giả.

Hebborn thường không vẽ lại những bức có sẵn mà bắt chước phong cách của các danh họa. Ảnh: Artnet
Kiếm 30 triệu USD từ tranh nhái
Ngày 8/1/1996, người dân Rome (Italy) phát hiện một người đàn ông bị đánh gục trên đường phố. Ông ta được đưa đi cấp cứu nhưng không qua khỏi. Không ai rơ nguyên nhân người này bị tấn công.
Sinh năm 1934 ở London (Anh), Hebborn trải qua một tuổi thơ sóng gió, bị mẹ đánh liên tục, suưt phải vào trường giáo dưỡng v́ phóng hỏa trường học. Tuy nhiên, các giáo viên đă nhanh chóng nhận ra và khuyến khích tài năng hội họa của Hebborn. Năm 15 tuổi, Hebborn có triển lăm tranh đầu tiên.
Sự nghiệp hội họa của Hebborn tiếp tục nở rộ với nhiều giải thưởng, suất học tại các trường nghệ thuật danh giá ở Anh và Italy. Hebborn bắt đầu quen biết với nhiều người trong giới. Năm 1960, nhà sử gia nghệ thuật Anthony Blunt nhận xét, một vài bức vẽ của Hebborn gợi nhớ họa sĩ người Pháp Nicolas Poussin. Câu nói đó đă gieo mầm cho sự nghiệp mạo danh của Hebborn.
Các tác phẩm giả đầu tiên của ông ta vẽ bằng bút ch́ nhái Augustus John. Hebborn và bạn gái khi đó, Graham David Smith, đem bán tranh cho chủ nhà cùng một số pḥng trưng bày. Một thời gian sau, hai người chuyển tới định cư ở Italy.
Một bức tranh sơn dầu được Hebborn vẽ theo phong cách Claude. Ảnh: Daily Mail
Các nhà phê b́nh đương thời không đánh giá cao tranh của Hebborn. Do đó, ông ta bắt đầu sao chép phong cách của các bậc thầy như Corot, Castiglione, Mantegna, Van Dyck, Poussin, Ghisi, Tiepolo, Rubens, Jan Breughel và Piranesi.
Những bức tranh nhái phong cách được bán với giá hàng chục ngh́n USD thông qua các nhà đấu giá nghệ thuật bao gồm cả hai tên tuổi Christie's và Sotheby's. Hebborn tiết lộ đă bán hàng ngh́n bức tranh, bản vẽ và tác phẩm điêu khắc giả. Khoản tiền kiếm được ước tính hơn 30 triệu USD.
Ông ta không chép nguyên xi các tác phẩm đă có mà tạo ra những bức mới theo cách sáng tác của các nghệ sĩ danh tiếng, kư tên của họ và bán.
Bị phanh phui từ một chi tiết nhỏ
Năm 1978, Konrad Oberhuber, giám tuyển Pḥng trưng bày Nghệ thuật Quốc gia Mỹ, kiểm tra lại hai bức vẽ mà ông đă mua cho bảo tàng từ nhà buôn danh tiếng Colnaghi. Một bức của Savelli Sperandio và bức kia của Francesco del Cossa. Oberhuber phát hiện hai bản vẽ đă được thực hiện trên cùng một loại giấy.
Ông quyết định thông báo cho các đồng nghiệp trong giới nghệ thuật. Sau đó, Oberhuber tiếp tục t́m ra một bức tranh nhái Cossa khác đă được 3 chuyên gia thẩm định.
Oberhuber liên hệ với nhà buôn Colnaghi và được biết nguồn gốc của cả 3 tác phẩm giả đều từ Hebborn.
Sau 18 tháng, nhà buôn Colnaghi mới tiết lộ sự thật với giới truyền thông nhưng sau đó không bao giờ nhắc đến tên Hebborn nữa v́ sợ dính líu kiện tụng.
Trong khi đó, Hebborn tiếp tục tạo ra các tác phẩm giả mạo, thay đổi phong cách một chút để tránh bị lộ. Ông ta sản xuất thêm ít nhất 500 bản vẽ từ năm 1978-1988. Năm 1984, Hebborn thừa nhận một số vụ nhưng cho rằng ḿnh không làm ǵ sai.
Hebborn được đánh giá là 'bậc thầy' tranh nhái. Ảnh: Daily Mail
Trong cuốn tự truyện Drawn to Trouble (1991), Hebborn tiếp tục tấn công thế giới nghệ thuật, các nhà phê b́nh và những người buôn bán tranh. Ông ta nói về khả năng đánh lừa các chuyên gia hám lợi. Hebborn cũng tuyên bố, một số tác phẩm đă được chứng minh là tranh thật nhưng thực ra là hàng nhái do ông ta thực hiện.
Bộ phim tài liệu Eric Hebborn: Chân dung bậc thầy giả mạo , bao gồm cuộc phỏng vấn kéo dài với Hebborn tại nhà riêng của ông ta ở Italy, được BBC phát sóng vào năm 1991. Cuốn tiểu thuyết Núp bóng bậc thầy xuất bản dựa trên bí ẩn xung quanh cái chết của Eric Hebborn.
Năm 2014, 236 bức vẽ của Hebborn được bán theo lô với giá từ 100-600 USD. Có những bức được bán với giá cao hơn dự kiến từ 2.800 tới 3.800 USD.
VietBS@ sưu tập