Nga và nhiều nước sử dụng đồng Nhân dân tệ dần thay thế USD trong thanh toán quốc tế

[Romano]

Gazprom Neft, công ty con của tập đoàn năng lượng khổng lồ Nga Gazprom, đã gần như từ bỏ hoàn toàn đồng USD và euro, chuyển sang sử dụng Nhân dân tệ và nội tệ trong giao dịch dầu thô với đối tác nước ngoài. Trang tin Trung Quốc Sohu ngày 26/9 đưa tin đồng Nhân dân tệ (NDT) đã trở thành ngoại tệ chính ở Nga. Tỷ lệ thanh toán bằng đồng rúp với Trung Quốc đang tăng lên nhanh chóng, khối lượng giao dịch NDT trên Sở giao dịch Moscow đã vượt qua USD, các ngân hàng lớn đã bắt đầu tích cực khuyến nghị dân chúng gửi tiết kiệm bằng NDT.

Từ việc đạt được hợp tác vay NDT đầu tiên với Arab Saudi, đến hoàn thành giao dịch thanh toán NDT xuyên biên giới đầu tiên cho khí hóa lỏng; hay đồng NDT vượt qua đồng euro trở thành đồng tiền dự trữ quốc tế lớn thứ hai của Brazil, Argentina lần đầu tiên sử dụng NDT trả nợ nước ngoài...gần đây, quá trình quốc tế hóa NDT tiếp tục diễn ra, phản ánh sự gia tăng liên tục về ảnh hưởng quốc tế của đồng tiền này và niềm tin của cộng đồng quốc tế vào triển vọng kinh tế của Trung Quốc.

"Chúng tôi sử dụng đồng NDT và rúp"
Theo website Russia Today ngày 24/9, Giám đốc điều hành Gazprom Neft Alexander Dyukov cho biết, hầu hết các giao dịch xuất khẩu của công ty này được thực hiện bằng đồng NDT và đồng rúp. Ông phát biểu như trên bên lề diễn đàn năng lượng TNF Industries được tổ chức tại vùng Tyumen giàu dầu mỏ của Siberia. Đồng thời, Dyukov cũng cho biết công ty không sử dụng đồng rupee của Ấn Độ để thanh toán xuất khẩu."Chúng tôi không sử dụng đồng Rupee. Chúng tôi chủ yếu sử dụng đồng NDT và đồng rúp. Chúng tôi thực tế đã ngừng sử dụng USD và euro để thanh toán", ông nói. Dyukov cho biết công ty không gặp bất kỳ vấn đề nào trong việc rút thu nhập từ xuất khẩu bằng ngoại tệ và có thể nhanh chóng nhận được doanh thu từ việc bán dầu và các sản phẩm dầu mỏ.

Theo báo chí, vào năm ngoái Nga đã tăng đáng kể việc sử dụng đồng nội tệ trong thương mại, không còn sử dụng đồng euro và USD trong giao dịch với các đối tác nước ngoài vì những đồng tiền này bị coi là "không đáng tin cậy" do lệnh trừng phạt.

Bà Yelena Melnikova, quan chức Bộ Phát triển Kinh tế Nga, cho biết, trong một năm qua, Trung Quốc và Nga đã giải quyết các giao dịch bằng NDT và rúp, tỷ lệ đã tăng gấp đôi. Bà nói tại cuộc họp câu lạc bộ chuyên gia của tuần báo Luận cứ và sự thật: "Đồng thời, Nga không chỉ sử dụng NDT để thanh toán với Trung Quốc mà còn với các nước khác. Khối lượng thanh toán bằng NDT đã tăng gấp 5 lần".

Bà Melnikova cho rằng đồng NDT đang đóng vai trò ngày càng quan trọng trong ngoại thương của Nga. Bà nói: "Việc quốc tế hóa đồng NDT là không thể ngăn cản và chúng ta đang chứng kiến ​​​​điều này theo thời gian thực". Tỷ lệ thanh toán bằng NDT giữa Trung Quốc và Nga sẽ lớn hơn trong vài năm tới.

Sau khi dự trữ ngoại hối bằng USD và euro của Nga bị phương Tây đóng băng, Bộ Tài chính Nga đã quyết định tăng tỷ trọng NDT trong kho dự trữ của nước này. Hiện tại, Nga chỉ dự trữ vàng và NDT, các ngân hàng cũng khuyên người dân nên làm điều tương tự. Ông Anatoly Akskov, Chủ tịch Ủy ban Thị trường Tài chính của Duma Quốc gia Nga (Hạ viện), nói tất cả số tiền này đang được sử dụng vì khối lượng thương mại giữa Trung Quốc và Nga đang tăng trưởng đều đặn.

Ảnh hưởng quốc tế của NDT tiếp tục gia tăng
Trong 2 năm qua, quá trình quốc tế hóa đồng NDT đã đạt được những tiến bộ nhỏ. Ở góc độ dự trữ tiền tệ, theo số liệu của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), tính đến cuối năm 2022, đồng NDT chiếm 2,61% dự trữ ngoại hối toàn cầu, tăng 0,32 điểm phần trăm so với cuối năm 2020, đứng thứ 5 trong các đồng tiền dự trữ thế giới.

Từ góc độ tiền tệ thanh toán, tỷ trọng thanh toán toàn cầu của NDT đã vượt 3% lần đầu tiên vào tháng 7/2023. Từ góc độ phương tiện tiền tệ giao dịch, theo dữ liệu của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS), tính đến cuối năm 2022, NDT chiếm 7% giao dịch ngoại hối toàn cầu, tăng 3 điểm phần trăm so với cuối năm 2019, trở thành đồng tiền giao dịch lớn thứ 5.

Theo "Báo cáo quốc tế hóa NDT năm 2022" của Ngân hàng trung ương Trung Quốc, tổng số NDT thu và thanh toán vốn và các hạng mục tài chính xuyên biên giới năm 2021 là 28,7 nghìn tỉ NDT, chiếm 78,4% số tiền thu và chi thanh toán NDT xuyên biên giới năm đó.

Theo Global Information Broadcasting ngày 5/7, dẫn nguồn từ Bloomberg, trong quý 1 năm nay, các ngân hàng trung ương trên thế giới đã sử dụng 109,085 tỉ NDT trong số dư NDT theo các thỏa thuận hoán đổi tiền địa phương song phương được ký với Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, tạo ra một kỷ lục mới về giới quản lý tiền tệ toàn cầu hoán đổi tiền nội tệ bằng NDT, một lần nữa chứng tỏ vị thế quốc tế ngày càng tăng của NDT.

Đồng thời, ngày càng có nhiều quốc gia tìm cách thanh toán thương mại với Trung Quốc bằng đồng nội tệ song phương, động thái này làm giảm sự phụ thuộc vào đồng USD và xu hướng phi USD toàn cầu đang gia tăng.