Kiev mỏi mòn chờ F-16

[Romano]

Bỉ vừa chính thức đưa ra cam kết sẽ chuyển tiêm kích F-16 do Mỹ sản xuất cho Không quân Ukraine kể từ năm 2025.
Bao giờ Kiev nhận F-16?

Theo Reuters, Bộ trưởng Quốc phòng Bỉ Ludivine Dedonder, ngày 11/10 cho biết tốc độ chuyển giao tiêm kích F-16 cho Ukraine sẽ phụ thuộc vào mức độ gia tăng phi đội F-35 của chúng tôi.

Không quân Bỉ đang dần thay thế phi đội F-16 bằng tiêm kích thế hệ 5 F-35. Bà Dedonder khẳng định nước này sẽ tiếp tục chương trình đào tạo phi công F-16 và đề nghị đảm nhận công tác bảo trì số tiêm kích mà liên minh hứa chuyển cho Kiev.

Trả lời câu hỏi về khả năng Bỉ điều binh sĩ tới Ukraine, bà Dedonder nói: "Nhân sự của chúng tôi sẽ đào tạo phi công Ukraine tại Bỉ, Đan Mạch và có thể ở một trong các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU). Chúng tôi hiện chưa bàn đến hoạt động tại Ukraine".

Bà Bộ trưởng khẳng định mục tiêu của Bỉ là tiếp tục viện trợ quân sự cho Ukraine khi các nước phương Tây đang trong quá trình giúp Ukraine hiện đại hóa lực lượng vũ trang của họ.

Giới chức Ukraine trong nhiều tháng đề nghị phương Tây viện trợ các mẫu tiêm kích tiên tiến, trong đó có F-16. Đan Mạch cam kết chuyển 19 tiêm kích F-16 cho Ukraine, Hà Lan cam kết viện trợ 42 chiếc, Na Uy có thể cung cấp 5-10 tiêm kích do Mỹ sản xuất.

Dù Bỉ hứa sẽ chuyển F-16 cho Kiev bắt đầu từ năm 2025 nhưng không rõ số lượng tiêm kích cụ thể Ukraine có thể nhận được.

Hiện Không quân Bỉ đang vận hành 43 tiêm kích F-16A/B. Năm 2018, Bỉ thông báo đặt mua 34 tiêm kích tàng hình F-35A để thay thế phi đội F-16 trong biên chế, song chưa nhận chiếc nào trong lô hàng này.

Thông tấn Anh cho rằng, cũng như những quốc gia EU khác, nhiều khả năng thời điểm Bỉ chuyển F-16 cho Ukraine sẽ có thay đổi. Chính vì vậy, tham vọng trong việc sở hữu dòng tiêm kích do Mỹ sản xuất của Kiev chưa biết bao giờ thành hiện thực.

'F-16 giúp đánh bại lực lượng đối phương?'

Phát biểu trong chuyến thăm Đan Mạch vừa qua, Tổng thống Ukraine Zelensky cho rằng, tiêm kích F-16 sẽ giúp Ukraine đánh bại lực lượng Nga.

"Chúng ta có thể tự tin rằng lực lượng Nga sẽ thất bại. Tôi chắc chắn Ukraine sẽ chiến thắng khi được tiếp nhận F-16", ông Zelensky nói.

Tiêm kích đa năng F-16 do General Dynamics phát triển từ những năm 1970, được Mỹ và các đồng minh sử dụng. Mỗi chiếc F-16 có giá khoảng 30-35 triệu USD tùy biến thể, nhưng khách hàng có thể trả nhiều hoặc ít hơn dựa vào số lượng đặt mua, điều kiện kinh tế - chính trị và các yếu tố khác.

F-16 có thể đạt tốc độ tối đa 2.121 km/h ở độ cao 12.000 m, trần bay tối đa 18.000 m. Chiến đấu cơ F-16 được trang bị một pháo 6 nòng 20 mm, 11 giá treo có thể mang theo 7,7 tấn vũ khí.

Không khó để hạ F-16

Theo chuyên gia quân sự Mỹ Maya Karlin, chỉ cần hệ thống phòng không S-300, lực lượng Nga cũng đủ sức đánh bại tiêm kích thế hệ 4 F-16 nếu chúng tham chiến tại Ukraine.

"Trên thực tế, những máy bay này chưa bao giờ chạm trán với hệ thống phòng không của Nga trong thực chiến. Hơn nữa, những máy bay chiến đấu thế hệ thứ 4 này có thể không vượt qua các hệ thống tiên tiến hơn của Nga như S-300", chuyên gia Mỹ lưu ý.

Một khó khăn nữa theo vị chuyên gia này là các phi công Ukraine vốn đã quen lái MiG-29 của Liên Xô sẽ phải đào tạo lại, do bảng điều khiển trên tiêm kích Mỹ hoàn toàn khác với mẫu Liên Xô.

Cùng chung nhận định với Maya Karlin, Trung tướng Douglas Sims, phụ trách tác chiến tại Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ cũng nói rằng:

"Điều kiện chiến trường chắc chắn sẽ thay đổi theo thời gian, nhưng tình hình hiện nay ở Ukraine không phù hợp để triển khai tiêm kích F-16".

Tướng Sims chỉ ra rằng quân đội Nga vẫn duy trì ưu thế áp đảo trên bầu trời so với lực lượng vũ trang Ukraine.

"Nga vẫn có năng lực không quân và phòng không đáng gờm. Số lượng tiêm kích F-16 được cung cấp sẽ không thích ứng với những gì đang diễn ra, dù tình hình có thể thay đổi trong tương lai", ông nói.

Giới chuyên gia quân sự phương Tây cũng thừa nhận, ngay cả khi tiếp nhận F-16, không quân Ukraine cũng sẽ gặp nhiều khó khăn khi phải đối mặt với tiêm kích Su-35S, MiG-31 có khả năng phát hiện và phóng tên lửa diệt mục tiêu từ cách hơn 200 km.

Cùng với trên không, lưới phòng thủ dày đặc dưới mặt đất với nhiều tầng của Nga cũng có thể đánh chặn F-16 từ trước khi chúng tiếp cận được vị trí khai hỏa.