Trong phát biểu mới nhất, cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama nói rằng vụ tấn công ngày 7/10 của Hamas ở miền nam Israel là "khủng khiếp" và phi lư, nhưng "đúng là sự chiếm đóng và những ǵ đang xảy ra với người Palestine là không thể chịu đựng nổi".Trong phát biểu trước đó, ông Obama cảnh báo rằng chiến dịch tấn công trên bộ của Israel vào Dải Gaza có thể "phản tác dụng". Ông cho rằng dù Israel có quyền tự vệ nhưng bất kỳ thường dân nào thiệt mạng sẽ làm gia tăng chủ nghĩa cực đoan và gây tổn hại đến an ninh lâu dài của đất nước.
Cựu tổng thống cho rằng tất cả các bên tham gia cuộc tranh luận về Israel và Palestine phải thừa nhận tính “phức tạp” của cuộc xung đột và những bất b́nh chính đáng của tất cả các bên.
“Lịch sử của người Do Thái có thể bị bác bỏ trừ khi ông bà, ông bà cố của bạn hoặc chú hoặc d́ của bạn kể cho bạn nghe những câu chuyện về sự điên rồ của chủ nghĩa bài Do Thái. Và sự thật là hiện nay có những người đang thiệt mạng dù mà họ không liên quan ǵ đến những ǵ Hamas đă làm”, ông nói.
Thừa nhận cái chết của những người Palestine vô tội, nhưng ông Obama cảnh báo về những câu chuyện phiến diện trên mạng.
“Nếu muốn giải quyết vấn đề, bạn phải chấp nhận toàn bộ sự thật và sau đó bạn phải thừa nhận rằng không có bàn tay nào trong sạch, rằng tất cả chúng ta đều đồng lơa ở một mức độ nào đó", ông nói.
Khi c̣n đương nhiệm, ông Obama ủng hộ các cuộc đàm phán ḥa b́nh giữa Israel và Chính quyền Palestine nhằm hiện thực hoá giải pháp hai nhà nước. Trong một bài phát biểu năm 2013, ông kêu gọi Israel xem xét quan điểm của người Palestine sống dưới sự chiếm đóng ở Bờ Tây.
“Hăy đặt ḿnh vào vị trí của họ, hăy nh́n thế giới qua đôi mắt của họ. Thật không công bằng khi một đứa trẻ Palestine không thể lớn lên ở chính đất nước của ḿnh và phải sống dưới sự hiện diện của quân đội nước ngoài, nơi họ kiểm soát mọi hoạt động đi lại của cha mẹ đứa bé hằng ngày", ông Obama nói khi đó.
Nhưng ông Obama cũng từng ủng hộ các hành động quân sự của Israel ở Dải Gaza, bao gồm cả “Chiến dịch ŕa bảo vệ”, tức cuộc oanh tạc giết chết hơn 2.200 người Palestine mà khoảng 2/3 trong số đó là dân thường.
Và giống như mọi tổng thống Mỹ khác, ông đă thất bại trong việc đạt được thỏa thuận về t́nh trạng cuối cùng giữa Israel và Palestine.
Trong cuộc phỏng vấn được đăng ngày 4/11, ông Obama cũng suy nghĩ lại về thời gian nắm quyền của ḿnh trước t́nh h́nh căng thẳng mới nhất ở Trung Đông.
“Tôi nh́n vào điều này và nghĩ lại rằng tôi có thể làm ǵ trong nhiệm kỳ tổng thống của ḿnh để thúc đẩy điều này? Dù tôi đă cố gắng hết sức, và tôi có những vết sẹo để chứng minh điều đó, nhưng một phần trong tôi vẫn nói: Chà, liệu tôi có thể làm điều ǵ khác không?' Đó là việc chúng ta nên có, không chỉ nh́n về phía sau mà c̣n nh́n về phía trước", ông nói.
|