Các nhà phân tích cho rằng, Trung Quốc sẵn sàng đóng vai tṛ ǵn giữ ḥa b́nh và ủng hộ ở Gaza thời hậu chiến, nhưng Mỹ mới là bên nắm giữ ch́a khóa cho một thỏa thuận ngừng bắn.
Những ngôi nhà hoang tàn do trúng bom ở Gaza (Ảnh: THX).
Theo chuyên gia Carice Witte, người sáng lập một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Israel, Trung Quốc có thể đóng góp vào việc tái thiết kinh tế và chính trị của Gaza sau chiến tranh thông qua các sứ mệnh ǵn giữ ḥa b́nh và viện trợ kinh tế, nhưng khả năng tác động đến một thỏa thuận ngừng bắn lâu dài lại hạn chế rất nhiều so với Mỹ.
Hôm 22/11, Israel đă phê chuẩn lệnh ngừng bắn tạm thời với Hamas để đổi lấy tự do cho hàng chục con tin bị giam giữ ở Dải Gaza. Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) cũng đă thảo luận về việc nắm quyền ở Dải Gaza sau chiến tranh với lực lượng ǵn giữ ḥa b́nh quốc tế vào đầu tháng này, Bloomberg đưa tin và mô tả các cuộc đàm phán chỉ là "sơ bộ".
Ông Chu Bo, thành viên cấp cao tại Trung tâm Chiến lược và An ninh Quốc tế của Đại học Thanh Hoa, cho rằng nếu lực lượng ǵn giữ ḥa b́nh của Liên hợp quốc được triển khai ở Gaza, Trung Quốc sẽ là một trong những cường quốc đi đầu trong nỗ lực bảo vệ khu vực.
"Israel khó có thể loại bỏ Hamas bằng vũ lực và sự chiếm đóng của Israel chắc chắn sẽ phản tác dụng. Điều này có nghĩa là một ngày nào đó có thể cần phải có lực lượng ǵn giữ ḥa b́nh ở đây", ông nói.
Ông Chu, cựu đại tá của Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA), cho biết Trung Quốc, với tư cách là quốc gia cung cấp lực lượng ǵn giữ ḥa b́nh lớn nhất trong số 5 thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, sẽ có đủ điều kiện để dẫn đầu các nỗ lực ǵn giữ ḥa b́nh.
Bắc Kinh có 8.000 lính ǵn giữ ḥa b́nh trong lực lượng dự pḥng của Liên hợp quốc, nhưng hiện chỉ có vài ngh́n lính ǵn giữ ḥa b́nh của Trung Quốc được triển khai. Trong thời gian 1992-2018, quân đội nước này đă cử hơn 35.000 binh sĩ tham gia 24 hoạt động ǵn giữ ḥa b́nh của Liên hợp quốc trên khắp thế giới.
Nhưng ông Chu nói thêm rằng, Bắc Kinh không có nhiều tiếng nói đối với quyết định đồng ư ngừng bắn của Israel hoặc quản lư Gaza sau chiến tranh. Ông cũng đồng thời lưu ư, Trung Quốc không có quyền ngăn chặn Israel như Mỹ.
"Sau lệnh ngừng bắn, vai tṛ chính xác mà Trung Quốc có thể thực hiện sẽ phụ thuộc phần lớn vào thỏa thuận mà các bên đạt được. Vai tṛ của Bắc Kinh ở Gaza, dù là lực lượng ǵn giữ ḥa b́nh tiềm năng hay là bên trung gian, sẽ dựa trên giải pháp của Israel đối với khu vực", ông nói.
Theo Bloomberg, Israel cho đến nay vẫn hoài nghi về kế hoạch triển khai lực lượng ǵn giữ ḥa b́nh quốc tế. Theo chính quyền Gaza, ít nhất 14.500 người Palestine đă thiệt mạng, trong đó ít nhất 6.000 nạn nhân là trẻ em và 4.000 phụ nữ, trong các vụ tấn công của Israel. Bất chấp chỉ trích, Tel Aviv mô tả các động thái quân sự của họ ở Gaza là hành động tự vệ đáp trả "cuộc tấn công của Hamas".
Tuvia Gering, nhà nghiên cứu của Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia, nhất trí cho rằng Israel có thể miễn cưỡng chào đón một cường quốc quốc tế giám sát Gaza, với lư do tiến triển hạn chế của Lực lượng Lâm thời Liên hợp quốc tại Li Băng (UNIFIL), lực lượng ǵn giữ ḥa b́nh ở nước này.
UNIFIL được thành lập để giám sát việc rút quân Israel khỏi miền nam Li Băng sau cuộc tấn công năm 1978 của Tel Aviv. Nhiệm vụ được mở rộng để cho phép quân đội Li Băng nắm quyền ở phía nam đất nước, nhưng cũng kêu gọi ngừng bắn hoàn toàn giữa Israel và nhóm Hezbollah. Nhưng mục tiêu ngừng bắn chưa đạt được.
Chuyên gia Gering cho rằng, việc UNIFIL không giữ được ḥa b́nh giữa Israel và Hezbollah cho thấy họ "bất lực" trong việc giải quyết vấn đề theo nghị quyết của Liên hợp quốc và có thể khiến Tel Aviv nghi ngờ về uy tín của lực lượng ǵn giữ ḥa b́nh Liên hợp quốc.
UNIFIL hiện có khoảng 400 quân Trung Quốc, theo dữ liệu chính thức của Liên hợp quốc. Theo chuyên gia Carice Witte, Bắc Kinh có thể đóng vai tṛ quan trọng trong chiến lược tái thiết kinh tế ở Gaza. Bà cho biết khi chiến tranh kết thúc, Dải Gaza có thể nằm dưới ảnh hưởng của liên minh do các nước vùng Vịnh và Ai Cập dẫn đầu với "sự lănh đạo mạnh mẽ của người Palestine".
"Vào thời điểm đó, Trung Quốc, quốc gia ủng hộ quan điểm của Ả Rập, có thể đóng vai tṛ tích cực trong việc tái thiết Gaza và góp phần mang lại công việc và hy vọng cho người dân Palestine", bà nói.
Nhưng chuyên gia Gering lưu ư, Trung Quốc hầu như không quan tâm đến đầu tư vào việc tái thiết kinh tế của Gaza. "Tôi khó có thể tưởng tượng Trung Quốc sẽ can thiệp bằng cách đưa công nhân vào khu vực này, chừng nào an ninh chính trị và vật chất không được đảm bảo", ông Gering nói.
Chuyên gia Yahia Zoubir tại Hội đồng các vấn đề toàn cầu Trung Đông có trụ sở ở Doha, đồng ư rằng, Israel không có kế hoạch tái chiếm Gaza và quyền quản lư có thể được chuyển giao cho chính quyền Palestine. "Hamas sẽ khó bị loại bỏ hoàn toàn, nhưng nếu Israel thành công trong việc này, họ vẫn cần phải lo ngại về "các phong trào kháng chiến khác của người Palestine" có thể c̣n mạnh mẽ hơn Hamas", Zoubir nhận định.
Theo ông, Bắc Kinh sẽ tiếp tục cố gắng thuyết phục các quốc gia ở Nam bán cầu nhằm chống lại Mỹ và EU. "Bắc Kinh có thể khai thác những rạn nứt trong thế giới phương Tây để gây thêm áp lực lên tiến tŕnh chính trị… Tuy nhiên, mấu chốt nằm ở Washington", ông nói thêm.
VietBF©sưu tập
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
