Chính quyền mới ở Syria muốn 'chung sống hòa bình' với Israel

[june04]

Tỉnh trưởng Damascus của chính quyền mới tại Syria khẳng định "không muốn can thiệp vào bất kỳ vấn đề gì đe dọa an ninh Israel".

"Chúng tôi không muốn khiến Israel cảm thấy lo ngại. Người dân muốn chung sống hòa bình và không muốn có bất kỳ tranh chấp nào", tỉnh trưởng Damascus Maher Marwan trả lời phỏng vấn với đài NPR ngày 27/12, thay mặt lãnh đạo Syria Ahmed al-Sharaa.

Ông nhấn mạnh chính quyền mới tại Syria "không muốn can thiệp vào bất kỳ vấn đề gì đe dọa an ninh Israel" và cũng thông cảm về lập trường hiện nay của Thủ tướng Benjamin Netanyahu, cho rằng Tel Aviv lo ngại về Damascus là "bình thường" sau những chính biến thời gian qua.

Marwan cho biết chính phủ mới được thành lập muốn có quan hệ tốt đẹp với Israel và mọi nước khác, "không muốn làm đối thủ của Israel hay bất kỳ nước nào".

Đầu tháng 12, sau khi lực lượng nổi dậy giành quyền kiểm soát Damascus trong một cuộc tấn công chớp nhoáng, Israel đã tiến hành chiến dịch triệt tiêu khả năng quân sự chiến lược của Syria.

Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) khẳng định họ chỉ nhắm vào cơ sở liên quan vũ khí hóa học, tên lửa, phòng không, mục tiêu không quân và hải quân để ngăn các tiềm lực này rơi vào tay những lực lượng thù địch. IDF cũng tiến vào kiểm soát đỉnh Hermon, vốn nằm trong vùng đệm do Liên Hợp Quốc giám sát trên Cao nguyên Golan, động thái vấp phải hàng loạt chỉ trích quốc tế. Dù vậy, Tel Aviv cho rằng đây là biện pháp phòng thủ cần thiết và tạm thời, cho đến khi đảm bảo được an ninh dọc biên giới.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đầu tháng 12 tuyên bố muốn duy trì "quan hệ đúng đắn" với chính quyền mới ở Syria, nhưng có điều kiện họ không tiếp tục hỗ trợ các lực lượng thù địch với Israel.

"Nếu chính quyền mới cho phép Iran tái lập hiện diện tại Syria hoặc chuyển vũ khí cho Hezbollah, hay tấn công chúng tôi, chúng tôi sẽ đáp trả mạnh mẽ", ông nói

Lãnh đạo mới của Syria, Ahmed al-Sharaa, thủ lĩnh nhóm nòng cốt trong liên minh lật đổ ông Bashar al-Assad, cho biết chính quyền của ông cam kết tuân thủ thỏa thuận năm 1974 và sẵn sàng chấp nhận Liên Hợp Quốc tái triển khai lực lượng giám sát ở Cao nguyên Golan.

"Chúng tôi không muốn bất kỳ xung đột nào với Israel hoặc bất kỳ quốc gia nào khác. Người dân Syria cần được nghỉ ngơi, các cuộc tấn công phải chấm dứt và Israel cần rút về các vị trí trước đây", al-Sharaa nói với Times of London đầu tháng này.

Ông cũng thừa nhận Israel "có lý" khi nhắm mục tiêu vào lực lượng được Iran hậu thuẫn trước khi chính quyền cũ sụp đổ nhưng nhấn mạnh Israel không còn cơ sở hợp pháp để tiếp tục hoạt động tại Syria.

Israel và Syria không có quan hệ ngoại giao chính thức và vẫn trong tình trạng chiến tranh kể từ khi Israel tuyên bố độc lập năm 1948. Dù ký hiệp định đình chiến năm 1949, Syria chưa bao giờ chính thức công nhận sự tồn tại của Israel.

Sự sụp đổ của chính quyền Assad có thể mang lại cơ hội lịch sử cho việc công nhận lẫn nhau giữa Israel và Syria, nhưng khoảng trống quyền lực ở Syria cũng tiềm ẩn nguy cơ hỗn loạn và là mầm mống cho sự hồi sinh của các tổ chức cực đoan trong khu vực.