Thẩm phán do Biden bổ nhiệm gây sốc khi ra phán quyết chống lại quyền công dân theo nơi sinh - Ṭa phúc thẩm liên bang khu vực 9 tuyên bố con cái của các nhà ngoại giao nước ngoài KHÔNG tự động là công dân Hoa Kỳ

Thẩm phán Anthony Johnstone
Ṭa Phúc thẩm Liên bang khu vực 9 vừa ra phán quyết rằng một người đàn ông sinh ra tại Thành phố New York vào năm 1950 KHÔNG phải là công dân Hoa Kỳ.
Ṭa án khẳng định điều mà những người soạn thảo Hiến pháp và nhiều thế hệ người Mỹ vẫn luôn hiểu, Tu chính án thứ Mười bốn không tự động cấp quyền công dân cho trẻ em sinh ra tại Hoa Kỳ với cha mẹ là nhà ngoại giao nước ngoài.
Vụ án liên quan đến Roberto Moncada, người sinh ra tại Thành phố New York vào năm 1950 khi cha ông làm tùy viên Nicaragua tại Liên Hợp Quốc.
Trong gần bảy mươi năm, Moncada sống như một người Mỹ, có hộ chiếu và thậm chí tuyên thệ trung thành nhiều lần.
Nhưng vào năm 2018, sau khi xem xét hồ sơ, chính phủ phát hiện ra rằng cha ông từng làm tùy viên, một chức vụ ngoại giao có quyền miễn trừ hoàn toàn, chứ không phải chỉ là một lănh sự đơn thuần như trước đây người ta vẫn nghĩ.
Chi tiết đó đă thay đổi mọi thứ. Theo Tu chính án thứ Mười bốn, chỉ những người sinh ra “thuộc thẩm quyền” của Hoa Kỳ mới được coi là công dân.
Con cái của các bộ trưởng ngoại giao và nhà ngoại giao bị loại trừ rơ ràng. Quyền miễn trừ của cha Moncada đồng nghĩa với việc toàn bộ gia đ́nh ông, bao gồm cả đứa con trai mới sinh, nằm ngoài phạm vi quyền tài phán của Hoa Kỳ.
Ṭa án đă xem xét các bằng chứng mâu thuẫn, bao gồm hồ sơ ghi cha của Moncada là "Phó Lănh sự" và "Tùy viên". Tuy nhiên, sau khi xem xét hồ sơ, quan trọng nhất là "Danh sách Xanh" của Bộ Ngoại giao xác định ông là tùy viên có đầy đủ đặc quyền ngoại giao, hội đồng kết luận rằng chính phủ đă chứng minh bằng bằng chứng rơ ràng và thuyết phục rằng Moncada chưa bao giờ là công dân Hoa Kỳ.
Moncada đă đệ đơn kiện vào năm 2019 để phản đối quyết định đó.
Thẩm phán Anthony Johnstone, người được Biden bổ nhiệm, đă viết trong ư kiến của ḿnh :
Chính phủ liên tục khẳng định rằng việc cha của Moncada có vẻ là lănh sự Nicaragua không mang lại quyền miễn trừ ngoại giao cho các con của ông. V́ vậy, chính phủ giải thích rằng Moncada sinh ra "thuộc thẩm quyền" của Hoa Kỳ theo Tu chính án thứ Mười bốn. Hiến pháp Hoa Kỳ, sửa đổi, mục XIV, § 1. Và theo Hiến pháp, quyền công dân là quyền bẩm sinh của ông. Nhưng chính phủ, như ṭa án quận đă kết luận, "đă sai lầm ngay từ đầu".
Năm 2018, chính phủ đă xem xét hồ sơ và phát hiện ra rằng cha của Moncada là tùy viên ngoại giao, chứ không phải lănh sự, khi Moncada chào đời. Không giống như lănh sự, tùy viên ngoại giao và gia đ́nh ông được hưởng quyền miễn trừ ngoại giao hoàn toàn.
V́ vậy, chính phủ lúc này khẳng định, Moncada không sinh ra “thuộc thẩm quyền” của Hoa Kỳ. Do đó, ông không phải là công dân theo nơi sinh. Chính phủ đă thu hồi hộ chiếu của Moncada và tuyên bố rằng ông “không có được quốc tịch Hoa Kỳ nhờ [việc] sinh ra ở đây”.
Moncada đă kiện để xin một phán quyết tuyên bố rằng ông là công dân. Bộ trưởng Ngoại giao đă trả lời bằng cách xuất tŕnh một giấy chứng nhận mới được cấp về quyền miễn trừ ngoại giao khi sinh của Moncada (“Giấy chứng nhận”).
Bộ trưởng lập luận rằng Giấy chứng nhận này là bằng chứng kết luận về việc Moncada không có quốc tịch theo nơi sinh và do đó có giá trị ràng buộc đối với ṭa án quận. Ṭa án quận từ chối công nhận Giấy chứng nhận này là bằng chứng kết luận.
Tuy nhiên, dựa trên hồ sơ cơ bản của các tài liệu chính phủ, Bộ trưởng đă xác định bằng chứng rơ ràng và thuyết phục rằng Moncada không phải là công dân khi sinh ra v́ thực tế, cha của ông là một tùy viên được miễn trừ ngoại giao khi ông sinh ra. Chúng tôi xin khẳng định.