Lắng sâu cảm xúc trong đêm nhạc Kỷ Niệm 10 Năm Hải Ngoại Thi Ca

[Romano]

Băng Huyền/ Viễn Đông

Ấm cúng, gần gũi, sâu lắng và thật nhiều vấn vương là cảm nhận chung của các khán giả có mặt trong đêm nhạc thính phòng Kỷ Niệm 10 Năm Hải Ngoại Thi Ca do Miên Du Đà Lạt tổ chức vào tối Chủ Nhật 31-8-2014 tại Rose Center Theater (thành phố Westminster). Những tiếng hát của Quang Tuấn, Quỳnh Lan, Nguyễn Đức Đạt, Huy Tâm, Kim Thoa, Nguyễn Bá Thành, tiếng vĩ cầm của Lina Nguyễn, tiếng Saxophone của Đình Thành, tiếng Dương cầm của Daniel Vũ, tiếng tây ban cầm của Nguyễn Đức Đạt, đã thể hiện trọn vẹn những thanh âm bình dị, man mác nhưng lắng đọng một nỗi niềm khắc khoải, mê đắm. Đã đem lại những giây phút tuyệt vời cho người thưởng thức để buồn cho hết nỗi buồn suýt bỏ quên đâu đó, để sống lại những hồi ức đã nhuốm bụi thời gian của dĩ vãng và đưa mỗi người về với những miền miên man vừa sâu lắng, thâm trầm vừa nhẹ nhàng, siêu thực triết lý của Phật Giáo về cõi chết và cuộc sống vô thường.


Chị Miên Du Đà Lạt (áo đầm đen) đang gửi lời cám ơn khán giả sau đêm diễn. (Băng Huyền/ Viễn Đông)

Ngoài việc gởi đến người nghe từng đề mục bài ca, từng tiếng hát trong đêm nhạc, MC Nguyễn Bá Thành (là em trai của Miên Du Đà Lạt) còn giới thiệu ý nghĩa nội dung những ca khúc, những mối lương duyên gắn kết các bài thơ của Miên Du Đà Lạt với các nhạc sĩ phổ nhạc.
MC Mộng Lan, dù được mời để thay MC Ngọc Mai (bận việc gia đình đột xuất) vào phút cuối khi chương trình diễn ra, nhưng chị cũng đã có một sự chuẩn bị chu đáo giới thiệu khái quát về những thăng trầm trong đời sống, gia tài thơ nhạc của Miên Du Đà Lạt (là bút hiệu, tên thật là Nguyễn Minh Tâm), cùng những đóng góp của Miên Du Đà Lạt trong nhiều sinh hoạt văn hóa tại hải ngoại [trong đó có chương trình Hải Ngoại Thi Ca với thời lượng 30 phút đã được phát thanh lần đầu tiên trên đài Mẹ Việt Nam tại California vào năm 2004. Sau đó được phát thanh liên tục trên đài phát thanh Radio Bolsa hai tuần một lần vào mỗi 7 giờ 30 tối thứ Ba và phát thanh hàng tuần vào mỗi Chủ Nhật trên đài VRN ở Dallas, mỗi thứ Hai trên đài SRBS ở Seattle.
Tất cả những chương trình này đều do Miên Du Đà Lạt vừa đọc, vừa tự thu thanh và biên tập một mình. Chương trình cũng đã dành mươi phút để ban tổ chức mời những người đã góp công sức, cộng tác với Hải Ngoại Thi Ca trong 10 năm qua lên sân khấu tặng hoa. Bản thân chủ nhân chương trình Miên Du Đà Lạt trong niềm xúc động chân thành gửi đến người nghe lời cảm tạ đã đến tham dự đêm nhạc ý nghĩa với chị, chia sẻ lòng tri ân các ca nhạc sĩ thân hữu tham gia chương trình, những tấm lòng của bạn bè đã cùng chị chuẩn bị đêm nhạc, cảm tạ sự có mặt của khán giả để đêm nhạc này được thành hình.
Tiếng tơ lòng của người thi sĩ- nhạc sĩ

“Bao lâu nữa Anh rời xa tôi ??
Bao lâu nữa chúng mình chia phôi ??
Sao chẳng đến với nhau nụ cười
Để tình người còn chút luyến lưu
….
Xin hãy đến cho nhau nụ cười
Xin hãy đến cho nhau tình người
Xin hãy nói yêu thương một lời
Xin hãy tốt cho đời nở hoa
Xin hãy tốt cho đời nở hoa…”
(Trích “Xin Hãy Cho Nhau Nụ Cười” nhạc và lời Miên Du Đà Lạt).
Hầu hết các ca khúc của Miên Du Đà Lạt do chị tự phổ thơ của mình hay phổ thơ của thi sĩ khác) đều đơn giản, không có quá nhiều nốt luyến láy phức tạp, nhưng có một cõi sống riêng, một tư duy riêng của những cảm xúc rất gần với đời sống, không mới nhưng đủ lạ và tinh tế, để khán giả có thể trôi theo ca từ và giai điệu, để mặc những thanh âm dẫn lối vào một con đường mình tưởng như chưa đi qua nhưng lại gợi đầy hoài niệm.
Giai điệu âm nhạc của Miên Du Đà Lạt khi thì chậm buồn, vang vọng, lúc thật da diết. Nhạc của chị rất buồn, người nghe dễ cảm nhận được giai điệu ấy đã hoài thai từ một thế giới quan u buồn, là sự trống trải đến tận cùng, và ở đó, ngôn ngữ văn chương và cung bậc âm nhạc giao hòa quyện chặt, thăng hoa, chị đã dùng âm nhạc để giải tỏa, để sẻ chia cảm nhận về đời sống, về tình yêu.

“Chiều nay gió cuốn lá rơi về đâu, em ngồi đan lá kết sầu trên tay, ngoài kia lá úa gói kín niềm đau, đề thơ trên lá, gửi gió thu bay. Chia tay ai biết giọt buồn ướt mi, môi hoa em đã khép nụ xuân thì…”
(Trích ca khúc “Ngồi Đan Lá Kết Sầu Trên Tay” thơ Miên Du Đà Lạt, nhạc Nhược Thu).

Những vần thơ hay và đẹp qua ý, tình, con chữ, hồn thơ thật giản dị mà triết lý thẳm sâu, lay thức vào những góc khuất lòng người, giàu hình tượng, nhạc điệu của chị đã đồng cảm với nỗi niềm của nhiều nhạc sĩ như Trần Thuỵ Minh, Nhược Thu, Hà Mai Vân, Hoa Sơn, Vũ Thư Nguyên, Quách Nam Dung, Nguyễn Tuấn, Hồng Hà, Lý Quốc Bằng… đã tạo cảm hứng sáng tác nên những giai điệu nhiều thổn thức, rất riêng của các nhạc sĩ này.

Vẻ đẹp truyền cảm của những tiếng hát trong chương trình

Tiếng hát trầm ấm, sang trọng, có sức lôi cuốn, truyền cảm của ca sĩ Quang Tuấn được chọn để mở đầu cho đêm nhạc đã tạo được ngay cảm xúc cho khán giả với bài “Xin Hãy Cho Nhau Nụ Cười” (nhạc và lời Miên Du Đà Lạt). Anh đã nâng niu từng chữ, từng câu hát, cùng sự sâu lắng, bay bổng, lay động trái tim người nghe bằng giọng hát khắc khoải, day dứt mà không phải “lên gân” khi thể “Hoa Muộn” (nhạc Trần Thụy Minh, lời Nhược Thu), “Nơi Nào Là Tình Yêu” (nhạc & lời Miên Du đà Lạt). Với ca khúc “Khi Tôi Buồn Tôi Bỏ Đi” (nhạc & lời Miên Du đà Lạt) và “Ta về Đâu?” (nhạc & lời Miên Du Đà Lạt) do chính anh vừa hát vừa tự đệm đàn guitare cho mình, khi nghe anh hát, tiếng hát dễ đi sâu vào lòng người nghe, như truyền đi những gì anh muốn nói qua lời ca, qua tiếng nhạc, bởi anh đã sống hết mình với những bài hát, dù độ phổ biến của chúng chưa được nhiều người biết đến.


Đã từng xuất hiện nhiều lần trong các chương trình văn nghệ do Miên Du Đà Lạt tổ chức, lần này, ca sĩ trẻ Huy Tâm đầy biểu cảm, giọng hát của anh như thấm sâu vào lòng người nghe bởi tình cảm nồng nàn khi thể hiện “Tôi Đi Tìm Tôi” (thơ Miên Du đà Lạt, nhạc Hà Mai Vân), “Xanh Rêu” (thơ: Miên Du Dà Lạt - nhạc Miên Du Đà Lạt và Hoa Sơn).

Tiếng hát của Nguyễn Bá Thành đã chuyên chở thật trọn vẹn những thổn thức của Miên Du Đà Lạt qua “Mưa Ngâu” (nhạc & lời Miên Du Đà Lạt), “Là Khi Em về Xuân Như Đến Vội” (thơ Miên Du Đà Lạt, nhạc Vũ Thư Nguyên),

Là em gái của Miên Du Đà Lạt, nên tiếng hát của Kim Thoa đã diễn tả rất đậm đà, chân tình ca khúc “Một Thoáng Ngậm Ngùi” (nhạc & lời Miên Du đà Lạt), khi chị thể hiện “Về Không Điểm Hẹn” (nhạc & lời Miên Du Đà Lạt) nghe như đi nhẹ vào hồn, như dìu người về dĩ vãng của xa xưa, cách xử lý tinh tế, đằm thắm của Kim Thoa đã thành công khi gửi đến khán giả “Nắng Từ Đâu Gọi Bình Minh” (thơ: Kiều Mộng Hà, nhạc Miên Du đà Lạt).
Nhưng có lẽ những tiết mục của nhạc sĩ Nguyễn Đức Đạt và ca sĩ Quỳnh Lan đặc biệt lôi cuốn tất cả mọi khán giả tham dự trong chương trình. Nguyễn Đức Đạt đã để lại dấu ấn ngay từ bài đầu tiên của anh mở màn cho phần hai trong chương trình khi anh độc tấu tây ban cầm qua tác phẩm “Hòn Vọng Phu 1” (Lê Thương). Trên cây guitare của mình, anh đã mô phỏng nhiều nhạc cụ dân tộc Việt Nam thông qua việc biến đổi âm thanh, màu sắc, thể hiện tính năng đa dạng, phong phú của cây đàn. Đôi bàn tay của anh thật điêu luyện, đưa người thưởng ngoạn phiêu diêu vào hình ảnh hào hùng của người chinh phu với tinh thần ái quốc thiêng liêng trong thời chiến, nỗi lòng và sự chung thủy của người chinh phụ Việt Nam ôm con chờ chồng mà hóa đá. Tay phải của anh rải đều và nhanh, gẩy đàn lúc chậm rãi kiểu guitar classic trữ tình, lúc kỹ thuật kiểu Flamenco cháy bỏng, hoang dã, nhịp mạnh vào thùng đàn, bàn tay trái lướt trên phím đàn, bấm gam, gẩy lên vài nốt, dây đàn lúc thẳng, lúc quấn vào nhau để tạo nên tiếng kèn trompet, tiếng trống rung của đoàn quân ra trận, tiếng vó ngựa… khi nghe anh đàn, người nghe có cảm giác như anh đang hát, là tiếng lòng thổn thức rất riêng của Nguyễn Đức Đạt rung động vô ngần.

Anh không chỉ chinh phục khán giả bằng sự đa cảm của tiếng đàn, sự tinh tế dịu dàng, lúc réo rắt, buông lơi, khi đượm nồng cảm xúc, giọng hát của anh cũng đầy mê hoặc khi thể hiện ca khúc “Tỉnh Thức” (thơ Diêu Linh, nhạc Miên Du Dà Lạt), phần thêm vào lời xưng tụng “Thiên Chúa Hallelujah” ngân nga trong ca khúc và mọi khán giả đã hòa giọng theo anh lời xưng tụng này khiến ca khúc càng thêm thanh thoát, sâu lắng.
Ca sĩ Quỳnh Lan đã từng chăm chút thể hiện và phổ biến rất nhiều ca khúc của Miên Du Đà Lạt nhiều năm trước đây khi chị còn sống tại Việt Nam (hiện nay chị đã định cư cùng chồng là thi sĩ Hoàng Ngọc Ẩn tại Houston, Texas) nên lần này đến với chương trình, những ca khúc của Miên Du Đà Lạt khi nghe chị hát như gặp được người tri âm, tri kỷ nên vang lên rất mượt mà, tình tứ. Phần trình diễn của chị độc đáo hơn khi chị vừa hát vừa đệm đàng và song tấu cùng chị là tiếng đàn tuyệt vời của nhạc sĩ Nguyễn Đức Đạt. Không chỉ gửi đến khán giả những tác phẩm của Miên Du Đà Lạt “Ngày Mưa Ngày Nắng” (nhạc & lời: Miên Du Đà Lạt), “Ngồi Đan Lá Kết Sầu Trên Tay” (thơ Miên Du Đà Lạt, nhạc Nhược Thu), “Sợ Tiếng Yêu Tôi” (thơ Miên Du Đà lạt, nhạc Hiếu Anh), “Đời Bỗng Ru Điệu Buồn” (nhạc & lời Miên Du đà Lạt & Xuân Thảo).

Quỳnh Lan còn hát những ca khúc của các nhạc sĩ phổ thơ phu quân của mình “Sài Gòn Vĩnh Biệt Tình Ta” (Thơ Hoàng Ngọc Ẩn, Nhạc Song Ngọc), “Chuyện Tình Đã Khép” (thơ Hoàng Ngọc Ẩn, nhạc Hoàng Cầm), “Rừng Lá Thay Chưa” (thơ: Hoàng Ngọc Ẩn, nhạc Huỳnh Anh). Dù chị đã bị bệnh nhiều ngày, nhưng khi đến phần biểu diễn của mình, chị đã hát như bị nhập đồng, chị đã tạo cho người nghe cảm giác hồn âm nhạc đã được chị hòa vào cung khúc làm nên chất truyền dẫn đầy mãnh liệt như tiếng tơ lòng của trái tim, se sợi dây yêu thương vấn vít và khiến người nghe như tan trong từng nốt nhạc, tan trong từng lời ca cứ mãi day dứt, rất đỗi nồng nàn của các nhạc sĩ, thi sĩ.

Nhờ hình thức biểu diễn đặc biệt với cây guitar trên tay với sự phụ họa của tiếng đàn Nguyễn Đức Đạt, sự xuất hiện của Quỳnh Lan thật lôi cuốn. Tiếng đàn của chị hòa quyện, kết hợp với Nguyễn Đức Đạt một cách nhuần nhuyễn. Các kỹ thuật ép, rê, lay, rung, nhún, nén, búng, lướt, chặn, vỗ, chạy ngón khi Nguyễn Đức Đạt và Quỳnh Lan cùng song tấu với nhau trên cây guitare đã tạo nên chuỗi âm thanh sống động vô ngần. Những tiếng nắn nót buông rơi vào thinh lặng, những tiếng reo giây xoáy sâu vào hồn người, những thanh âm vốn đa sắc của cây guitar dưới ngón đàn tài hoa của hai nghệ sĩ đã thủ thỉ lời tự tình cuốn người nghe theo mạch cảm xúc và sự đam mê khiến những tiết mục của cả hai trở nên đặc biệt vô cùng.

Đêm nhạc thính phòng Kỷ Niệm 10 Năm Hải Ngoại Thi Ca do Miên Du Đà lạt tổ chức đã kết thúc, nhưng những âm giai của tiếng lòng người nhạc sĩ như vẫn còn đọng lại với người nghe, vẻ đẹp của những ca từ, giai điệu của những bản tình ca ấy dù mong manh như khói, dù hữu hạn, hay vô tận, thì những cung nhạc tuyệt đẹp đó trong không gian ấm cúng gần gũi, cũng đã đem đến cho người yêu nhạc những khoảnh khắc tuyệt vời và đáng nhớ! (bh)

VD