HÀ NỘI (NV) - Công an Việt Nam vừa bắt ông Hà Văn Thắm, cựu chủ tịch Hội Đồng Quản Trị Ngân Hàng Đại Dương (OceanBank) v́ “vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.”

Ông Hà Văn Thắm, chủ tịch Ngân Hàng Đại Dương vừa bị bắt với cáo buộc “vi phạm quy định về cho vay.” (H́nh: VNExpress)
Ngoài việc từng là cựu chủ tịch Hội Đồng Quản Trị OceanBank, ông Thắm, 42 tuổi c̣n là chủ tịch Hội Đồng Quản Trị Tập Đoàn Đại Dương và nhiều công ty khác có liên kết với OceanGroup.
Lănh đạo Cơ Quan Thanh Tra của Ngân Hàng Nhà Nước tiết lộ với báo giới rằng, cơ quan này phát giác hoạt động cho vay của OceanBank có nhiều điểm bất ổn và ông Thắm có nhiều vi phạm pháp luật nghiêm trọng nên đă đề nghị Bộ Công An Việt Nam điều tra.
Trong ba tháng vừa qua, Oceanbank là ngân hàng thứ ba có lănh đạo bị công an Việt Nam bắt giữ. Để giảm sự hoang mang của công chúng - có thể làm ngân hàng sụp đổ, trước khi bắt giới lănh đạo ngân hàng ở Việt Nam, Ngân Hàng Nhà Nước tổ chức băi nhiệm những nhân vật sẽ bị bắt, biến họ thành “cựu” và bổ nhiệm người thay thế.
Hạ tuần tháng trước, công an Việt Nam cũng đă bắt ông Đỗ Tất Ngọc, cựu chủ tịch Hội Đồng Quản Trị Ngân Hàng Nông Nghiệp-Phát Triển Nông Thôn Việt Nam (Agribank) v́ “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.”
Agibank là ngân hàng thương mại lớn nhất Việt Nam, hoạt động bằng vốn ngân sách. Giới lănh đạo Agribank liên tục bị bắt. Hồi tháng 7, ông Phạm Ngọc Ngoạn, cựu Ủy Viên Hội Đồng Thành Viên Agribank bị bắt. Trước nữa vào đầu năm nay, công an Việt Nam bắt giữ ông Kiều Trọng Tuyến, cựu phó tổng giám đốc Agribank. Năm ngoái, ông Phạm Thanh Tân, cựu tổng giám đốc Agribank cũng bị bắt, tất cả đều v́ “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.”
Hạ tuần tháng 7 và thượng tuần tháng 8, c̣n xảy ra vụ bắt giữ các ông Phạm Công Danh - chủ tịch Hội Đồng Quản Trị của Ngân Hàng Xây Dựng Việt Nam (VNCB), ông Mai Hữu Khương thành viên Hội Đồng Quản Trị VNCB, ông Phan Thành Mai cựu tổng giám đốc VNCB v́ “cố ư làm trái gây hậu quả nghiêm trọng” và “vi phạm quy định trong cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.” Ba nhân vật này đồng thời c̣n là lănh đạo Tập Đoàn Thiên Thanh - một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng và bất động sản.
Việc liên tục bắt giữ các viên chức lănh đạo nhiều ngân hàng thương mại tại Việt Nam không khiến người ta ngạc nhiên. Cách nay một thập niên đă từng có nhiều cảnh báo về việc hệ thống ngân hàng và thị trường tài chánh Việt Nam với rất nhiều khiếm khuyết sẽ khiến t́nh h́nh kinh tế Việt Nam gặp nhiều khó khăn hơn.
Năm 2008, Quỹ Tiền Tệ Thế Giới (IMF) từng cảnh báo, sự yếu kém của hệ thống ngân hàng Việt Nam là nguy cơ tiềm ẩn cho nền kinh tế. Hoạt động chủ yếu của hệ thống này là rót tiền vào lănh vực bất động sản quá nhiều. Khi thị trường bất động sản đóng băng, hệ thống này có thể tạo ra khủng hoảng tín dụng.
Cũng thời điểm đó, một số chuyên gia kinh tế khác nhận định, dù được gọi là “cổ phần” song đa số ngân hàng ở Việt Nam đều do nhà cầm quyền thành lập hoặc cung cấp vốn. Bởi có sự trộn lẫn giữa vốn nhà nước và vốn tư nhân, chuyện kiểm soát việc góp và sử dụng vốn lại lỏng lẻo, thậm chí có nhiều dấu hiệu đáng ngờ nên “nợ xấu” (nợ không có khả năng thu hồi cả vốn lẫn lăi) đă trở thành một vấn nạn nghiêm trọng.
Các chính sách của Ngân Hàng Nhà Nước nhằm cứu hệ thống ngân hàng được xem là một trong những lư do chính khiến kinh tế Việt Nam tụt dần xuống đáy.
Sau khi Ngân Hàng Nhà Nước “tái cơ cấu hệ thống ngân hàng,” hồi đầu tháng này, trong báo cáo mới nhất về thực hiện “tái cơ cấu kinh tế,” chế độ Hà Nội vừa đề nghị Quốc Hội cho phép dùng ngân sách để mua “nợ xấu,” nhằm khai thông luồng tín dụng đang đóng băng.
Chưa rơ Quốc Hội Việt Nam sẽ phản ứng thế nào với đề nghị vừa kể. Trước đây, Quốc Hội Việt Nam đă từng bác một đề nghị tương tự.
Trước đó một chút, khi điều trần trước Ủy Ban Thường Vụ của Quốc Hội, ông Nguyễn Văn B́nh, Thống đốc Ngân Hàng Nhà Nước, than thở không có tiền để “xử lư nợ xấu.” Viên thống đốc này xin rót thêm 2,000 tỉ đồng từ ngân sách cho công ty VAMC mua lại nợ xấu dù khoản tiền đó chẳng thấm vào đâu so với khối nợ xấu được xác định là khoảng 200,000 tỉ đồng.
VAMC là cách gọi tắt công ty quản lư tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam, được thành lập nhằm dọn dẹp nợ xấu. Năm ngoái, VAMC đă mua lại khoảng 39,700 tỷ đồng “nợ xấu” nhưng chỉ thu hồi lại được chừng... 200 tỉ đồng!
(G.Đ.)