Quá sốc khi nghe Thanh Tuyền trải ḷng về lúc vượt biên đi không phải t́m thiên đường, mà là t́m ba cho mấy đứa nhỏ. Thật sự chắc không mấy ai tin nổi chuyện này. Cùng vietbf.com khám phá thêm.
Có những thời điểm tuyệt vọng t́m đến cái chết nhưng bất thành, có những lúc dự định đi t́m cha cho các con ḿnh th́ ca sĩ Thanh Tuyền lại gặp mối nhân duyên mới. Thế cho nên, để nói về cuộc đời ḿnh, ca sĩ Thanh Tuyền dùng 2 chữ 'định mệnh'.
Thanh Tuyền luôn thế, luôn hát để t́m niềm giao cảm với những ưu tư chở nặng. Cô hát như thể ngày mai không c̣n hát được nữa. Người phụ nữ có một cuộc đời điển h́nh cho hai chữ “định mệnh” đă chia sẻ những câu chuyện tưởng khó tin nhưng có thật của chính ḿnh.
Thanh Tuyền ví cô như rượu. Một thứ rượu của chính ḿnh. Lúc buồn nhất th́ tự ḿnh uống nó để mà say, nhưng càng uống lại càng tỉnh để nhận rơ mồn một những uẩn khúc của cuộc đời ḿnh.
Ca sĩ hát nhạc buồn, ai cũng phải mang những nỗi niềm riêng không phải là điều khó hiểu nhưng ở một mặt nào đó, âm nhạc giống như thuốc độc. Những lúc buồn đau nhất, người nghệ sĩ tự giết ḿnh để mang lại yêu thương cho những người nghe nó. Thanh Tuyền là thế.
Cả một cuộc đời ca hát trải qua nhiều thế hệ người nghe, đă không ít lần cô hát bằng cảm giác đó. C̣n hôm nay đây, khi b́nh tĩnh nh́n lại những được mất, Thanh Tuyền hát như tự hóa giải cho ḿnh.
Ca sĩ Thanh Tuyền
Tôi chỉ thương những người thương ḿnh
Đă về Việt Nam nhiều lần sau 40 năm viễn xứ, lần trở về đầu tiên cách đây 20 năm mà không phải về để hát, lúc đó h́nh như gia đ́nh cô có chuyện rất buồn th́ phải?
Đó là lần về thọ tang mẹ, vào tháng 2-1995. Ngày đi c̣n mẹ, ngày về th́ không. Visa xin vội vàng trong 24 giờ, về đến Việt Nam cũng không được gặp mẹ lần cuối.
Người ta bôn ba hải ngoại mong một lần về là một niềm vui, c̣n tôi th́ về bằng một niềm cay đắng, sau bao nhiêu năm đắng cay nơi đất khách quê người…
Đắng cay ư? Ngỡ là khi sang Mỹ, cuộc đời của cô vốn rất phẳng lặng: mở một tiệm tạp hóa, thỉnh thoảng cô vẫn đi hát rồi nuôi các con khôn lớn…
Tôi vốn ít chia sẻ. Khi qua Mỹ, tôi tính quên hết tất cả những danh tiếng ḿnh đă có và không bao giờ đi hát nữa để lo cơm áo từ hai bàn tay theo đúng nghĩa đen. Khi đi, tôi đâu phải là đi t́m cái gọi là thiên đường. Điều đơn giản tôi chỉ đi t́m cha của mấy đứa nhỏ, v́ con phải cần cha.
Khi Sài G̣n thay đổi, đứa con đầu của tôi mới 6 tuổi, đứa con thứ hai 3 tuổi và đứa thứ ba mới 1 tháng tuổi. Cha nó đă bỏ đi từ khi đó để lại tôi với ba đứa con thơ như vậy, suốt 3 năm không một lời han hỏi, không một tin tức rằng c̣n sống hay không.
Cuộc sống ở Việt Nam lúc đó khó khăn âu cũng là t́nh trạng chung, nhưng một phụ nữ từ nhỏ đến lớn sống chỉ biết sân khấu, nay vừa phải làm cha vừa phải làm mẹ trong t́nh cảnh đó th́ không biết phải diễn tả cái nỗi khổ đó như thế nào.
Khi sang Mỹ, cô đă t́m được người đó? Câu chuyện được viết tiếp là hạnh phúc hay khổ đau? Sự chờ đợi được đáp trả bằng t́nh yêu hay những phũ phàng?
Thực ra đây là những chuyện mà tôi muốn quên. Tôi đă từng t́m đến rượu để quên từ khi tôi c̣n ở Việt Nam. Sang đến nơi, nhờ hội Chữ thập đỏ, tôi đă t́m được cha của mấy đứa nhỏ. Xưa nay chồng th́ phải t́m vợ con ḿnh, c̣n tôi th́ vượt biên chỉ để đi t́m cha cho mấy đứa con.
Ngày gặp lại cũng là ngày kết thúc. Tôi không muốn sống với một người từ bỏ vợ con mà đi bằng mọi giá như vậy. Tôi chỉ thương người nào thương tôi chứ không bao giờ thương những người bỏ tôi. Nhất là bỏ luôn cả các con tôi nữa.
Tôi cũng không biết gọi sự kết thúc đó là khổ đau hay không khổ đau nhưng hạnh phúc th́ đương nhiên là không. Và t́nh yêu cũng chẳng c̣n, sự phũ phàng th́ không phải v́ c̣n ǵ nữa mà phũ phàng nhau?
Và cô bắt đầu cuộc sống của cô, bằng đôi tay chứ không phải là giọng hát, ở một nơi vừa xa, vừa lạ?
Tôi làm công nhân cho một nhà máy in bản đồ ở Mỹ. Công việc chính là người ta vẽ các bản đồ c̣n tôi đứng chạy máy. Từ xưa đến nay tôi biết ǵ về những việc đó, chỉ biết hát và hát, nhưng rồi lại phải làm việc của một lao công. Không ít ngày vừa làm vừa khóc, nhưng phải làm. Đơn giản nhưng nặng nề, là sự tồn tại của tôi và các con tôi. Tôi làm tất cả v́ tương lai của con.
Nhưng năm 1982, cô đă đi hát trở lại. Xem lại trong cuốn băng cũ, cô vừa hát vừa khóc: “Cuộc đời là hư vô, bôn ba chi xứ người khi ḿnh c̣n đôi tay”…
Có lẽ ông trời sinh tôi ra là để hát nên tôi cũng chỉ làm công nhân trong hai năm. Hai năm ấy, khi tiếng hát nhường chỗ cho đôi tay tôi mới hiểu hơn: có đôi tay th́ ở đâu cũng làm việc được, ở đâu cũng sống được. Chẳng nơi đâu là thiên đường nếu bạn không làm việc. Và chẳng có nơi nào thiêng liêng bằng đất mẹ.
Tôi sống nhiều về nội tâm, sự sống cuối cùng suy cho cùng cũng từ hai bàn tay nên tôi hiểu rơ hơn về cuộc đời sau những ngày tháng làm lụng. Ngẫm lại, tôi cảm ơn ông trời đă cho tôi giọng hát.
Tôi sinh ra trong một gia đ́nh 15 người con mà tôi là chị cả, chính giọng hát đă giúp tôi lo lắng hết cho đứa em này đến đứa em khác. Giọng hát giúp tôi có danh tiếng, có tất cả những ǵ ư nghĩa của một quăng đời. Và ở đất Mỹ, giọng hát lại một lần nữa giúp tôi sống được cân bằng, biết cho và nhận, hy sinh và thứ tha. Tôi cũng không biết nếu cứ làm việc bằng đôi tay cho đến giờ, th́ chẳng biết cuộc đời ḿnh ra sao nữa.
Ồ! Trước đây, với gia đ́nh, cô nặng gánh đến mức như thế ư?
Tôi sinh ra và lớn lên ở Đà Lạt, gia đ́nh tôi đông con và nghèo. Hồi nhỏ, mẹ tôi vẫn nói là con gái học cho biết cái chữ là đủ, rồi bỏ học mà đi buôn nhưng tôi quyết không nghe. Tôi nhận ra rằng để thoát nghèo là phải học đến nơi đến chốn. 14 tuổi, tôi lên Sài G̣n để thực hiện giấc mơ học hành chứ đâu nghĩ ḿnh lên để ca hát rồi trôi một đời theo giọng hát của ḿnh đâu.
Nói đến đây tôi nhớ thêm, ba tôi cực kỳ ghét tôi theo ca hát. Mấy lần trốn ba đi hát, về bị đánh lên đánh xuống. Ba nói, cái nghề bạc như vôi, hôm nay làm vua, mai thất thểu ngoài đường chán không tả nổi. Nhưng điều ông không chấp nhận là các nghệ sĩ, t́nh duyên lận đận, nay lấy người này mai lấy người khác.
Sau này khi tôi đi hát lo toan cho gia đ́nh, có lần tôi hỏi ba: “Sao ba thành kiến với ca hát đến vậy? Ba thấy con đi hát đă mấy năm như thế, con có hỏng không?” th́ ba mới nói rằng: “Con là đứa con gái làm ba thay đổi nhiều suy nghĩ”.
Tôi bắt đầu được biết đến từ năm 1964 và có tất cả mọi thứ cũng từ đó. Tôi không nghĩ gia đ́nh là nặng gánh bởi v́ hồi đi hát tôi kiếm rất nhiều tiền và đă lo lắng cho mọi người một cách hết trách nhiệm, chẳng có ǵ làm tôi suy nghĩ nó nặng hay không nặng. Chỉ tiếc rằng tôi chỉ học đến khi thi tú tài, rồi theo nghiệp cầm ca. Chắc là trời sắp đặt vậy rồi.
Sự lạc nhau định mệnh
Trở lại với chuyện cũ. Quăng thời gian từ 1975-1978, một ḿnh cô và ba con nhỏ không có người đàn ông bên cạnh, cô đă vượt qua mọi thứ như thế nào, thưa cô?
Tôi đi hát ở đoàn Kim Cương, cuộc sống cũng không lấy ǵ làm dư dả nhưng t́nh trạng chung là vậy. Đêm về, ba đứa con nhỏ, người mẹ 25 tuổi tự nuốt nước mắt vào trong khi thấy căn nhà của ḿnh tự nhiên nó rỗng một cách đáng sợ.
Sự đợi chờ ngày càng vô vọng và sự cô đơn cứ lấp đầy. Nhiều lúc, tôi t́m quên trong men rượu nhưng càng uống lại càng cảm thấy đắng.
Nổi tiếng và lại sống thiên về t́nh cảm, không lẽ cô không mở ḷng với một người đàn ông nào khác ư khi họ đến với cô?
T́m kiếm th́ không. Tuy nhiên những lúc ấy, định mệnh đă sắp xếp cho tôi gặp được một người…
Thực hư thế nào thưa cô?
Tôi và anh biết nhau qua một người bạn. Hồi đó, anh có nhiều xe đạp và thường mang xe qua nhà tôi gửi. Rồi một lần đi nhậu, anh chở tôi về. Vào thăm nhà, anh nh́n thấy tôi và ba đứa con nheo nhóc, anh đă động ḷng thương và chúng tôi gần gũi nhau hơn như những người bạn. Anh hơn tôi gần 20 tuổi, đă có gia đ́nh, con cái cũng lớn. Thế nên, những khi c̣n ở Việt Nam, chúng tôi là bạn bè của nhau, không có ǵ đi quá giới hạn.
Chú ấy có thích nghe cô hát không?
Lần quen nhau tôi có hỏi th́ anh nói, trước đây không nghe tôi hát bao giờ, chỉ thích nghe Thái Thanh thôi.
Tóm lại là chú đến với cô không phải v́ giọng hát của cô?
Có chứ! Một lần, tôi thấy trong túi xe anh có băng Thuyền xa bến đỗ của tôi. Tôi hỏi: “Anh không thích nghe em hát sao lại có cái băng của em?”. Anh thú thật: “Trước đây anh đọc báo, có tin viết em uống thuốc tự tử, anh mới chạy ra đường Nguyễn Huệ mua cái băng về xem mặt mũi em ra sao, hát ḥ thế nào mà đang nổi tiếng như vậy lại dại dột t́m đến cái chết”.
Và rồi anh nghe, anh nói cái giọng hát càng nghe càng ghiền và anh thích tôi từ khi chưa gặp. Giờ thấy đúng là duyên số do trời sắp đặt, không thể chạy trốn đi đâu được.
Cô đă từng tự tử ư? V́ sao vậy?
Thôi, chuyện quá khứ rồi. Chút bốc đồng nghệ sĩ và sự dại dột của bản thân. Sau này nh́n lại tôi thấy sự hủy hoại ḿnh là điều không chấp nhận được. Đă có những lúc tôi căng thẳng đến độ không muốn sống nữa, thà chết đi cho thanh thản c̣n hơn. Nhất là khi sống với những điều vô vọng. Nhưng rồi ông trời cũng bù đắp những mất mát và đến giờ tôi tin số phận luôn công bằng.
Chú ấy là người chồng hiện nay của cô?
C̣n hơn như thế nữa. Một người chồng, một người bạn, một người cha tốt của các con tôi và cũng như một người thầy trong cuộc sống của tôi.
Cô nói, lúc đó anh đă có gia đ́nh. Chắc hẳn cũng có nhiều rắc rối khi cô và chú ấy thành vợ chồng của nhau?
Ngược lại, mọi chuyện tốt đẹp, như là định mệnh đă sắp đặt vậy đấy. Anh giúp mẹ con tôi sang Mỹ. Trước đó anh có nói với vợ con anh là giúp mẹ con tôi sang Mỹ và vợ con anh cũng đi cùng. Nào ngờ ra giữa biển, ghe của vợ con anh bị lạc trong những ngày lênh đênh trên biển. Họ sang Pháp, tôi và anh qua Mỹ.
Sang Pháp một thời gian vợ anh cũng có lương duyên khác c̣n anh th́ sang Mỹ với mẹ con tôi. T́nh cảm chân thành đă đến và chúng tôi đă có nhau trong cuộc đời từ ngày đó cho đến tận bây giờ.
Đúng là định mệnh. Sau này, cả ba bên gặp lại nhau, cảm giác mọi người ra sao, thưa cô?
Gặp lại lúc con gái anh lấy chồng. Mỗi người có một cuộc sống riêng nên chuyện cũ cũng thành kỷ niệm và cả ba nh́n nhau bằng sự cảm thông và trân trọng.
Thế c̣n với người chồng cũ của cô, cả ba có nh́n nhau bằng sự trân trọng như thế không?
Có rất nhiều cách quên một cái ǵ đó. Quên để sống với nhau đẹp hơn cũng là một cách. Quên hẳn như xóa hết tất cả cũng là một cách. Những ǵ là đau buồn nên xóa đi chứ! Như tôi đă nói, tôi chỉ thương những người thương ḿnh. C̣n những ai không thương ḿnh đương nhiên làm sao tôi thương lại. Tôi rất khó quên một điều ǵ đó nhưng khi quên được cũng đồng nghĩa với việc không c̣n ǵ.
Người trên chuyến ghe định mệnh đă lo lắng cho các con tôi như một người cha lớn. Tôi sang Mỹ để t́m cha cho các con th́ đó, đó mới là người cha thực sự. Bây giờ các con tôi đă thành công hết cả và ông trời đă ban hạnh phúc cho tôi. Cảm ơn định mệnh đă sắp đặt như vậy.
Cô từng về Việt Nam nhiều lần để làm từ thiện chứ không phải để hát. Việc làm này xuất phát từ suy nghĩ cho và nhận của định mệnh với chính ḿnh?
Thực ra càng sống tôi càng thấy đau khổ lùi dần. Một giọng hát có thể mất đi trong tích tắc. Khi ḿnh c̣n hát được có nghĩa là trời c̣n thương ḿnh th́ hăy biết chia sẻ t́nh thương đó với những người kém may mắn. Tôi làm từ thiện suốt gần 30 năm qua một cách âm thầm với quan niệm: khi ḿnh có bát cơm đầy đủ thức ăn, nên nghĩ đến những người vẫn đang ăn bát cơm chỉ với vài cọng rau muống. Biết đâu kiếp sau ḿnh cũng khổ như họ nên bây giờ hăy trả nợ cho kiếp sau bằng tấm ḷng thành thật, th́ mọi khổ đau sẽ được đẩy lùi thôi.
Xin cảm ơn cô!
Trích đăng bài phỏng vấn ca sĩ Thanh Tuyền của nhà báo Hoàng Nguyên Vũ trong cuốn sách "Thân phận và Hào quang" do Alpha Books phát hành.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
