Ḱnh ngư này đă vượt lên số phận không chân, khuyết tật tay một cách tuyệt vời. Nguyễn Hồng Lợi mắc dị tật bẩm sinh không có chân và một tay, đứng lên từ chính nghiệt ngă cuộc đời để trở thành vận động viên bơi lội.
Lợi 32 năm qua sống với dị tật bẩm sinh khuyết thiếu chân tay và tuổi thơ cơ cực. Chào đời, do mẹ sức khỏe yếu, Lợi được d́ ruột Nguyễn Thị Nghĩa nhận nuôi. Hai d́ cháu về sống ở xóm định cư ven sông Sài G̣n, "bữa rau, bữa cháo nuôi nhau sống qua ngày".
Để nuôi cháu, d́ phải đi bán vé số, nhặt ve chai. Trưa nắng, các tiểu thương chuyền tay nhau ẵm bồng cậu bé không chân suốt trưa để d́ có lúc ngả lưng hoặc cho d́ cháu tiền mua bỉm, sữa. Lợi lớn dần lên trong t́nh thương của người dân trong xóm, đặt biệt danh là "Cụt".

Lợi và mẹ ngày bé. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Năm 2 tuổi, Lợi được Sở Y tế, Hội Chữ thập đỏ TP HCM đưa đi nước ngoài khám bệnh với ước mong "thằng cụt thôi cụt". Nửa năm sau, Lợi trở về, ḍ dẫm tập ḅ v́ phần khớp xương cuối hai đầu chân vẫn c̣n mềm. Ḅ nhiều khiến phần thịt cuối hai cẳng chân chai cục nên anh muốn đứng dậy tập đi, đau đớn nhưng không bỏ cuộc.
Lên 6 tuổi, Lợi đến trường học nhưng không được nhận do thân h́nh quá đặc biệt. Khi đó, một bác sĩ ở Làng Ḥa B́nh, Bệnh viện Từ Dũ, đă đến tận nhà thăm và nói "Con có thể đi học". Lợi vừa mừng, vừa lo v́ phải xa gia đ́nh đến Làng Ḥa B́nh nhưng khát khao đến trường thôi thúc anh bắt đầu một hành tŕnh mới.

Nguyễn Hồng Lợi muốn bơi bằng trí óc và trái tim chứ không phải bằng chân. Ảnh nhân vật cung cấp.
Mùa hè năm 2005, Lợi quyết định học bơi. Việc học bơi với anh cũng bắt đầu như cách mà anh từng bắt đầu với những thứ khác. Khi đó, anh được thầy Nguyễn Huệ nhận vào học miễn phí. Những ngày đầu, chàng trai áp lực bởi hàng chục ánh mắt ḍ xét, khi bơi th́ sặc nước, càng cố rướn để bơi th́ càng đau. Không ai ngờ, chàng trai chỉ cao hơn một mét có thể làm chủ và bơi thành thạo chỉ trong 5 ngày.
Sau đó, anh được vận động viên khuyết tật Nguyễn Phương Khanh truyền cảm hứng. Anh ngỏ ư hướng Lợi đi theo con đường làm ḱnh ngư chuyên nghiệp. Khi làm quen động tác bơi đơn giản, Lợi chủ động xin thầy học tiếp những bài bơi khó như bơi ếch, bơi ngửa, bơi bướm... và trau dồi thêm kỹ thuật lặn.
"Hiểu bản thân không được như người b́nh thường nên tôi tự nhủ ḿnh không bơi bằng chân mà bơi bằng trí óc và cả trái tim ḿnh", Lợi nói.
KInh ngư Nguyễn Hồng Lợi chia sẻ: "Chậm mà chắc". Video: Thùy An.
Ngoài ra, Lợi dành thời gian ba buổi một tuần để đến pḥng tập gym. Tại đây, anh cũng được học miễn phí và hướng dẫn bài tập phù hợp. Buổi tập kéo dài từ một đến một tiếng rưỡi, không tập gắng sức, chọn bài nhẹ nhàng. Trong bài tập tạ, anh cột tạ vào tay phải để nâng. Nhờ máy móc hỗ trợ, anh có thể tập thêm bài tập vai, ngực để cánh tay thêm khỏe và không bị mỏi khi bơi.
Sau một tháng tập luyện, anh cảm nhận rơ sự phát triển của các cơ. Bộ cơ ngực, cơ tay và bả vai căng nở hơn. Mọi người trêu đùa gọi anh là " anh gymer một tay" hay "trai đẹp Sài G̣n" v́ có nụ cười đẹp.
Sức khỏe tốt dần lên, tháng 7/2009, Lợi được chọn vào đội tuyển bơi TP HCM tham gia Giải thể thao người khuyết tật toàn quốc tại thành phố Đông Hà, Quảng Trị. Trước khi thi đấu, anh tự nhủ không được để bản thân bị nhấn ch́m mà phải làm chủ con sóng. Mùa giải đầu tiên, anh nhận được hai huy chương bạc ở nội dung 100m và 200m tự do dành cho người khuyết tật.

Bơi lội thành một phần trong cuộc sống, hoàn thiện ước mơ được là người b́nh thường trong xă hội. Ảnh: Nhân vật cung cấo
Tiếp đó, Lợi bắt đầu tham dự nhiều hơn ở các giải đấu, bộ sưu tập huy chương tăng dần lên, đầy đủ màu sắc vàng, bạc, đồng. Năm 2014, anh cùng đoàn thể thao người khuyết tật tham dự ASEAN Para Games tại Myanmar và giành được huy chương đồng ở nội dung bơi lội hạng thương tật S6 100m tự do nam. Cái tên "Nguyễn Hồng Lợi" được biết đến nhiều hơn ở các giải đấu.
"Song chiến thắng cuộc thi không bằng chiến thắng chính bản thân ḿnh. Việc mà Lợi làm được th́ bạn cũng làm được", chàng trai nói. Thời gian rảnh, Lợi dạy bơi cho trẻ em khuyết tật và trẻ em b́nh thường. Anh cùng người bạn vẽ và thiết kế trang phục áo dài. Anh tự hào khi ḿnh có công việc để làm, có đam mê để theo đuổi và những người thương yêu xung quanh sẵn sàng giúp đỡ. Theo Lợi, mẹ và d́ đều đă ngoài 70 tuổi nhưng chưa bỏ lỡ bất cứ cuộc thi nào của con.
Từ thằng cụt trở thành ḱnh ngư, Lợi nói đây không phải thành công của riêng ḿnh. Anh thầm cảm ơn những t́nh thương đă nuôi ḿnh khôn lớn, thậm chí những thiệt tḥi cuộc sống giúp anh bứt phá và sống tốt hơn.
"Chưa bao giờ Lợi xấu hổ v́ khiếm khuyết của ḿnh. Lợi tin rằng, người thành công là người biết đứng dậy từ những nghiệt ngă để trở ḿnh", anh nói.