12/20/19
(Bloomberg) — Hai ngày sau khi giám sát bỏ phiếu luận tội ông Donald Trump, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi mời Tổng thống đọc diễn văn thông điệp liên bang tại hội nghị của Quốc hội, và ông Trump đă nhận lời.

Bài diễn văn vào ngày 4 tháng 2 có thể rơi vào giữa lúc phiên toà xét xử luận tội Tổng thống đang diễn ra tại Thượng viện, hoặc có thể cho Lănh đạo Đa số Mitch McConnell thêm động cơ để kết thúc thủ tục luận tội.
McConnell, Pelosi và Lănd tụ Thiểu số Thượng viện Chuck Schumer đang tranh luận về những điểm chính của phiên toà, kéo dài trong bao lâu và có gọi nhân chứng ra khai hay không.
Lời mời của bà Pelosi phản ánh thực tế chính trị, trong đó cơ hội Trump bị Thượng viện do Cộng hoà kiểm soát truất phế vào tháng 2 hay sau đó hoàn toàn khó có thể xảy ra.
“Trong trí tuệ tuyệt vời của họ, các nhà lập quốc đưa ra Hiến pháp dựa vào hệ thống phân chia quyền lực: 3 ngành cùng ngang bằng hành động để kiểm tra lẫn nhau,” Pelosi ghi trong thư gởi cho ông Trump vào hôm thứ Sáu. “Trên tinh thần tôn trọng Hiến pháp, Tôi mời ông đọc Thông điệp Liên bang trước kỳ họp liên tịch lưỡng viện tại Quốc hội vào thứ Ba ngày 4 tháng 2 năm 2020, tại Hạ viện.”
Trong lá thư đầy phẫn nộ gởi cho Chủ tịch Hạ viện vào hôm thứ Ba, Trump cho rằng, Dân chủ “không làm ǵ” đang lạm quyền Hiến pháp trong luận tội ông ta. “Có nhiều thủ tục hợp pháp hơn dành cho những kẻ bị cáo buộc trong các phiên xử phù thuỷ ở Salem,” Trump ghi.
Thông điệp liên bang sẽ đưa Trump vào cùng pḥng với các nhà lập pháp Dân chủ tại Hạ viện, những người đă khiến ông trở thành tổng thống thứ ba trong lịch sử Mỹ bị luận tội.
Diễn văn thông điệp liên bang diễn ra trong thời gian phiên toà luận tội không phải không có tiền lệ. Vào năm 1999, Tổng thống Bill Clinton đọc diễn văn trong khi Thượng viện đang xét xử ông.
Hạ viện bỏ phiếu gần như theo lằn ranh đảng phái với 229 Dân chủ và một nhà lập pháp độc lập bỏ phiếu cáo buộc lạm quyền trong việc rút lại viện trợ quân sự và một cuộc hội kiến ở Toà Bạch Ốc để gây áp lực buộc Ukraine điều tra ứng cử viên Dân chủ Joe Biden. Không có nhà lập pháp Cộng hoà nào, và hai nhà lập pháp Dân chủ bỏ phiếu chống điều khoản luận tội này.
Ba nhà lập pháp Dân chủ bỏ phiếu chống lại điều khoản luận tội thứ Hai, trong đó cáo buộc Trump cản trở cuộc điều tra luận tội của Quốc hội. Kế hoạch tổ chức phiên xét xử tại Thượng viện hiện đang bị đ́nh hoăn. Bà Pelosi giữ lại hai điều khoản luận tội, chưa vội gởi lên Thượng viện nhằm gây áp lực cho McConnell – người muốn phiên xét xử diễn ra nhanh gọn, không cần nhân chứng. Nhiều Hạ nghị sĩ Dân chủ lo ngại, Thượng viện do Cộng hoà kiểm soát sẽ nhanh chóng tha cho Tổng thống mà không cần xem xét chứng cứ.
“Tôi không biết làm sao mà Chủ tịch Hạ viện và lănh đạo Dân chủ tại Thượng viện lại nghĩ đến việc giữ lại các điều khoản luận tội và không gởi chúng đi, thay vào đó lại dùng chúng làm đ̣n bẩy,” McConnell nói trên sàn Thượng viện vào tối thứ 5. “Với tôi, chuyện này không sao.”
Thượng viện sẽ quay trở lại Washington để bỏ phiếu vào tuần ngày 6 tháng 1, phiên xét xử có thể được bắt đầu sau khoảng thời gian này.
Hương Giang (Theo Bloomberg)