Greenland – miền ‘đất lạnh’ nay thành ‘điểm nóng’

07/27/20

Ngày 22 Tháng Bảy, Ngoại trưởng Mike Pompeo đã có chuyến làm việc tại Đan Mạch. Trước khi lên đường, ông Pompeo đã cho biết vấn đề trọng tâm của chuyến thăm này sẽ là khu vực Bắc Cực và Trung quốc.


Ngoại trưởng Pompeo nhấn mạnh khu vực Bắc Cực rất quan trọng đối với Mỹ, trước “những thách thức” mà Trung Quốc đang tạo ra tại đây, cùng việc “quân sự hóa Bắc Cực mà Trung Quốc và Nga đang tiến hành.”

Lần gần đây nhất mà một Ngoại trưởng Mỹ đến thăm Đan Mạch là John Kerry vào năm 2016.

Tham dự cuộc họp với Ngoại trưởng Đan Mạch Jeppe Kofod, còn có Steen Lynge, Bộ trưởng Ngoại giao và Năng lượng trong Chính quyền tự trị của đảo Greenland, và Jenis av Rana, Bộ trưởng Ngoại giao và Giáo dục của quần đảo Faroese (cũng thuộc Vương Quốc Đan Mạch.)

Trong buổi họp báo sau cuộc họp, cả Mike Pompeo và Jeppe Kofod đều tuyên bố rất hài lòng về kết quả mang lại. Kofod cho biết đôi bên đã thảo luận và đạt được sự nhất trí về “các vấn đề lợi ích chung trên toàn cầu như an ninh, thương mại, hợp tác quốc tế sau đại dịch Covid – 19.” Ngoại trưởng Pompeo thì ca ngợi Đan Mạch là “một đồng minh tin cậy” của Mỹ.

Tháng Sáu vừa qua Mỹ đã mở lại Lãnh sự quán ở Greenland, lần đầu tiên Mỹ có một văn phòng ngoại giao tại đây kể từ 1953. Nhân dịp này Chính phủ Mỹ đã tặng nhân dân Greenland $12.1 triệu, như lời bà Carla Sands, Đại sứ Mỹ tại Đan Mạch, là để giúp Greenland phát triển nguyên liệu thô, khai thác tài nguyên đất hiếm, phát triển công nghiệp du lịch và giáo dục cùng “Bảo đảm Greenland sẽ phát triển mạnh và an toàn, ít bị tác động bởi ảnh hưởng độc hại (malicious influence)”

Greenland có quyền tự trị về hành chính từ 2009. Đan Mạch chỉ phụ trách về ngoại giao và quốc phòng và hàng năm hỗ trợ 3.4 tỉ kroner (tương đương $497 triệu) cho 56,000 dân trên đảo. Việc Copenhagen đồng ý chuyện Mỹ đặt liên hệ ngoại giao trực tiếp với Greenland cho thấy Đan Mạch muốn có sự cân bằng giữa các thế lực tại Bắc Cực, trong tình hình Trung quốc đang đầu tư mạnh vào Greenland và Nga đang phát triển các căn cứ quân sự ở miền Bắc Nga.

Trung Quốc đã tự xưng là một “quốc gia gần Bắc cực”, và trở thành một quan sát viên tại Hội đồng Bắc Cực từ 2013. Hội đồng này gồm 8 thành viên là các nước có lãnh thổ tại vòng Bắc cực là Đan Mạch, Iceland, Na Uy, Thụy Điển, Phần Lan, Nga, Canada và Mỹ và một số quan sát viên như Đức, Anh, Hà Lan, Nhật, Hàn Quốc…Trong những năm gần đây Trung Quốc đã đầu tư lớn vào các công trình xây dựng và khai thác cơ sở hạ tầng, trạm nghiên cứu và xúc tiến khai thác đất hiếm tại nam Greenland. Bắc kinh cũng không ngại nói về tham vọng đối với hải lộ cực bắc, mà họ xem là một phần của “Con đường tơ lụa trên biển” của Trung quốc.

Tân Tổng Lãnh sự Mỹ tại Greenland, ông Sung Choi, đã gọi Trung Quốc là “là một quốc gia không thuộc vùng Bắc Cực đang tìm cách chen vào các vấn đề ở Bắc Cực.”

Ngoài vị trí chiến lược tại khu vực Bắc cực, Greenland còn có nguồn tài nguyên khoáng sản vô cùng phong phú. Trong vòng 15 năm trở lại đây, do băng tan nhanh hơn trong mùa hè, số ngày ấm cũng nhiều hơn trước, khiến khả năng khai thác khoáng sản trở nên khả thi hơn, nhất là tại phía nam Greenland.

Tháng sáu 2019 Thứ trưởng Bộ Ngoại giao phụ trách vấn đề năng lượng của Mỹ, Francis R.Fannon, đã ký một thỏa thuận với Greenland về thăm dò khoáng sản bằng quang phổ trên một diện tích rộng 3,000 km2 tại phía nam Greenland.

Đầu tháng năm 2020, tập đoàn khai thác mỏ của Pháp Orano, có vốn góp của nhà nước, cũng đã xin phép được khai thác uranium trên một diện tích lên tới 2,400 km2. tại một khu vực phía nam Greenland.

Tuy nhiên Trung Quốc vẫn nhanh chân hơn! Tại nam Greenland đã có công ty Greenland Minerals của Úc – Trung quốc (nghe đâu chiếm tới 60% cổ phần), đầu tư khai thác đất hiếm tại mỏ Kvanefjeld, đứng thứ hai thế giới về quặng chứa đất hiếm – cần thiết trong công nghệ cao, thứ sáu thế giới về quặng chứa uranium. Greenland Minerals còn nắm giữ khoảng 56 giấy phép khai thác vàng, hồng ngọc, kim cương, kền, đồng và những khoáng chất khác tại nhiều nơi trên đảo.

Năm 2019 Greenland Minerals đã thỏa thuận với Shenghe Resources Holding Co. ltd. (Trung Quốc), để Shenghe nhận tất cả quặng có chứa các loại đất hiếm từ mỏ Kvanefjeld. Tới tháng giêng 2020 thì Shenghe lại thỏa thuận với Tập đoàn Nguyên tử Quốc gia Trung quốc – China National Nuclear Corporation (CNNC) là CNNC sẽ chịu trách nhiệm chế biến và phân phối các loại đất hiếm. Chuyện mua bán lòng vòng này củng cố vị trí hàng đầu của Trung quốc về cung cấp đất hiếm cho thế giới.

Khi các nguồn lợi từ thiên nhiên truyền thống của người Greenland như săn bắt cá voi, tôm, cá chim, khai thác da hải cẩu…bị hạn chế bởi các vấn đề liên quan tới môi trường, thì các dự án đầu tư khai thác này sẽ góp phần giải quyết nạn thất nghiệp tại đây.

Tuy nhiên việc trở thành địa bàn cho cuộc chiến tranh giành thế lực giữa các siêu cường hẳn sẽ đưa lại không ít phiền toái cho cả Greenland lẫn Đan Mạch. Mong sao phúc sẽ không trở thành họa cho những người Inuk hiền hòa trên đảo!

SGN

xứ giàu cũng khổ, miếng mồi ngon thằng nào cũng muốn nhào vô táp

mẹ, Campuchia chết cả triệu ai cũng làm ngơ, giả đui giả điếc

Mỹ nên nhào vô lẹ lẹ đi...kẻo nga tàu dành món béo bở nhứt.