Một ngôi mộ cổ vô t́nh được khai quật hé lộ câu chuyện cảm động nhân gian về người con hiếu đạo cách đây hàng ngàn năm lịch sử.
Vào tháng 4 năm 1981, nhà máy bia Long Môn ở thành phố Lạc Dương, tỉnh Hà Nam khởi công xây dựng thêm mộ t nhà xưởng mới, và vô t́nh khai quật được mộ t ngôi mộ cổ trong khi phát nổ tường núi. Khói bụi tan đi, người ta phát hiện ra mộ t câu chuyện cảm động nhân gian về người con hiếu đạo cách đây hàng ngàn năm lịch sử.
Cổ mộ cặp vợ chồng thời nhà Đường mới được khai quật tại Lạc Dương này may mắn chưa bị kẻ trộm đào bới, có tổng cộng 129 di vật văn hóa được khai quật từ lăng mộ .
Do lịch sử lâu đời nên không c̣n dấu tích trên mặt đất, muốn t́m hiểu quá khứ xa xưa th́ chỉ có thể bới t́m trong những vết bụi của năm tháng. Triều đại nhà Đường thế lực quốc gia hùng mạnh, tiền quá nhiều khi sống tiêu không hết, chết đi đến cơi âm vẫn tiếp tục tiêu, v́ thế các ngôi mộ nhà Đường khi chôn cất đều có rất nhiều vật phẩm tiền bạc có giá trị được mai táng theo, đây cũng là nguyên nhân dẫn đến nhiều lăng mộ trong thời nhà Đường thường bị đào bới ăn trộm.
Nhưng lăng mộ nhà Đường mới được khai quật tại Lạc Dương này may mắn chưa bị kẻ trộm đào bới, có tổng cộng 129 di vật văn hóa được khai quật từ lăng mộ . Các loại đồ được mai táng theo bao gồm các loại vật phẩm tam sắc, đồ gốm, sứ, tiền vàng, đồ chạm khắc trên đá, v.v...
Trong số đó, các loại vật phẩm tam sắc có số lượng nhiều nhất, thể hiện tay nghề thủ công tinh xảo, có thể gọi đây là h́nh mẫu của vật phẩm tam sắc vào thời kỳ hoàng kim của Trung Quốc cổ đại đời Đường. " Đường Tam Thái " (vật phẩm có ba màu sắc) là mộ t loại đồ âm phủ, đồ vật được mai táng theo người chết của đời nhà Đường. Các đồ vật tùy táng này có muôn h́nh vạn trạng kỳ kỳ quái quái, người ta nh́n cũng phải động năo về tư thế h́nh dáng của đồ vật.
" Đường Tam Thái " (vật phẩm có ba màu sắc) là mộ t loại đồ âm phủ, đồ vật được mai táng theo người chết của đời nhà Đường. Các đồ vật tùy táng này có muôn h́nh vạn trạng kỳ kỳ quái quái, người ta nh́n cũng phải động năo về tư thế h́nh dáng của đồ vật.
Nhưng điều đặc biệt nhất là trong số rất nhiều di vật văn hóa, quư giá nhất không phải là các món đồ tam sắc tinh xảo, cũng không phải đồ trang sức vàng bạc giá trị, mà là mộ t văn bia khiêm tốn.
Văn bia h́nh vuông này có chiều dài các cạnh 45 cm, dày 10 cm, được khắc 9 chữ viết kiểu khải thư (dạng chữ vuông vức ngay ngắn) mộ t cách trang trọng và mạnh mẽ - Đại Đường Định Viễn Tướng Quân An Quân Chí. Tấm c̣n lại là 458 chữ viết trên 22 hàng mô tả công trạng của An Bồ tướng quân.
Trong số rất nhiều di vật văn hóa nơi lăng mộ nhà Đường này, quư giá nhất không phải là các món đồ tam sắc tinh xảo, cũng không phải đồ trang sức vàng bạc giá trị, mà là mộ t văn bia khiêm tốn.
Họ An là mộ t trong những họ danh tiếng thời Đường, thuộc hàng "chín ḍng họ lớn của Chiêu Vơ", là mộ t trong những ḍng họ lớn của người Túc Đặc. An Bồ vốn không phải là tầng lớp nông dân sinh ra lớn lên từ vùng đồng bằng Trung Nguyên, ông vốn sinh ra tại An Quốc Tây Vực, phụ thân là anh hùng dũng cảm thiện chiến, được xếp vào hàng ngũ phẩm định viễn tướng quân (tướng quân chuyên chinh phạt nơi xa).
Sau khi phụ thân qua đời, An Bồ được thừa kế danh hiệu tướng quân. Nhưng An Bồ không phải là thế hệ công tử được kế thừa sự giàu có thóc đầy bộ rượu đầy chum từ cha, An Bồ cũng là mộ t đại chỉ huy dẫn quân vượt sa mạc, liên tục lập chiến công hiển hách. Sử sách miêu tả An Bồ là: "Dĩ nhất tang thiên, độc tảo phong phi chi chúng" ( Mộ t ḿnh như cả ngàn người, quét sạch bầy ong ṿ vẽ).
Chủ nhân của ngôi mộ là định viễn tướng quân của triều đại nhà Đường An Bồ. Đây là ngôi mộ hợp táng chung với người vợ của ông. Lăng mộ An Bồ nằm ở hướng Nam quay mặt về hướng Bắc bao gồm hai bên hành lang lăng mộ , cổng mộ , lối đi chính giữa và buồng mộ hợp lại, theo thiết kế h́nh chữ U. An Bồ mất ở Tây An vào năm 664 sau Công nguyên, và 40 năm sau vợ của ông là Hà Thị cũng qua đời ở Lạc Dương.
An Kim Tàng , con trai của An Bồ, đă chuyển hài cốt của cha ḿnh từ Tây An đến Lạc Dương để chôn cất cùng mẹ sau khi mẹ qua đời nhằm bày tỏ ḷng hiếu thảo. An Kim Tàng c̣n tự dựng mộ t gian nhà cỏ bên cạnh lăng mộ , tự ḿnh bê đá xây mộ lập bia cho cha .
Theo ghi chép lịch sử, An Kim Tàng , con trai của An Bồ, đă chuyển hài cốt của cha ḿnh từ Tây An đến Lạc Dương để chôn cất cùng mẹ sau khi mẹ qua đời nhằm bày tỏ ḷng hiếu thảo. An Kim Tàng c̣n tự dựng một gian nhà cỏ bên cạnh lăng mộ , tự ḿnh bê đá xây mộ lập bia cho cha .
Lạc Dương là cố đô của 13 triều đại, có bề dày lịch sử hơn 1.500 năm, dẫm mộ t bước chân lên đất có lẽ cũng có thể kinh động đến tam hoàng ngũ đế, lấy tay cạo mộ t nhúm đất có lẽ cũng là gạch đời Tần ngói đời Hán. Những lăng mộ khác đời nhà Đường được t́m thấy ở đây phần lớn đều đă bị đánh cắp nghiêm trọng, nhưng v́ sao ngôi mộ của An Bồ lại vẹn nguyên không hư hại vậy? Họa chăng có mộ t vị thần linh đầu cao ba tấc nào đó canh giữ chăng?
An Kim Tàng không chỉ hiếu thảo mà c̣n trung thành. Sau khi An Bồ tạ thế, An Kim Tàng không được thừa kế tước vị và chỉ trở thành mộ t quan chức phụ trách âm nhạc trong cung. Lúc đó chính là Vơ Tắc Thiên đang nắm quyền, và Vơ Tắc Thiên đang phẫn nộ với âm mưu chiếm quyền đoạt vị của thái tử Lư Đán. An Kim Tàng hy sinh thân ḿnh, dùng dao mổ bụng để chứng minh sự trong sạch vô tội của thái tử. Tấm ḷng trung thành của An Kim Tàng thật kinh thiên động địa, và Vơ Tắc Thiên cũng cảm động v́ điều đó. Sau khi tỉnh dậy, đích thân Vơ Tắc Thiên đến thăm ông ta rồi thở dài than rằng: " Đến những đứa con của ta cũng không có được ḷng trung thành như nhà ngươi." Sau đó cuộc điều tra bị dừng lại, Lư Đán may mắn mà thoát tội.
Xem ra những kẻ bé nhỏ cũng vẫn có khả năng xoay chiều lịch sử. Hăy tưởng tượng rằng nếu An Kim Tàng không tiến lên hy sinh thân ḿnh, có lẽ lịch sử nhà Đường cũng đă được viết lại. Sau khi Lư Đán phục hồi lại ngôi vị, An Kim Tàng cũng được trọng dụng, đảm nhiệm chức vị quan trung lang tướng quân phụ trách đội mă binh bảo vệ phía phải hoàng cung . Như vậy lịch sử đă chứng minh làm điều tốt sẽ được hưởng những kết quả tốt đẹp.
VietBF @ Sưu tầm