Theo như lời của một số luật sư đưa ra những phân tích khác nhau về tính pháp lư của vụ việc, giữa lúc có người tuyên bố đă gửi đơn tố cáo tới cơ quan chức năng về quanh chuyện danh hài Hoài Linh ở Việt Nam giữ 14 tỷ tiền cứu trợ bà con miền Trung suốt sáu tháng.
Từ Đức, luật sư Nguyễn Văn Đài hôm 26/5 nói với BBC rằng xét theo quy định pháp luật hiện hành th́ hành vi của danh hài đă phạm luật.
"Tính tới ngày 21/5/2021, khi mà Hoài Linh làm video để giải tŕnh th́ đă quá gần sáu tháng theo qui định của pháp luật," ông Đài nói.
"Cho dù Hoài Linh có biện minh đưa ra bất cứ lư do chậm trễ nào th́ theo luật, việc nghệ sĩ này chiếm đoạt số tiền gần 14 tỷ VND đă hoàn tất."
Mới đây, trong video 'trần t́nh' gửi một số cơ quan báo chí Việt Nam, danh hài Hoài Linh nói: "Tôi là người của công chúng, cần phải làm gương, không thể tập trung đông người… Mọi người hăy tin vào sự minh bạch của tôi.''
"Tôi sẽ thực hiện sứ mệnh này và có các chứng từ, giấy xác nhận của địa phương nơi đoàn từ thiện của tôi đến trao.''
"Bởi lẽ, khi tiến hành đi trao số tiền này, tôi đều phải thông qua chính quyền địa phương và có sự xác nhận của địa phương khi tiếp nhận số tiền giúp đồng bào miền Trung khắc phục hậu quả sau thiên tai…"
Có phạm tội h́nh sự hay không?
Luật sư Đài giải thích:
"Pháp luật của Việt Nam chưa có qui định về việc cá nhân thực hiện việc quyên tiền, tài sản để cứu trợ nạn nhân thiên tai. Nhưng khi cần xem xét tới việc nghệ sĩ Hoài Linh quyên tiền cứu trợ có thực hiện đúng pháp luật hay không th́ cơ quan chức năng có quyền áp dụng các quy định liên quan, như Nghị định số 64/2008/NĐ-CP ngày 14/5/2008."
"Theo qui định tại khoản 3 điều 7 nghị định này, sau khi kết thúc việc quyên tiền vào ngày 11/11/2020, trong ṿng 20 ngày, tức ngày 1/12 năm 2020, Hoài Linh lẽ ra phải hoàn tất việc giải ngân toàn bộ số tiền đă quyên được để đem cứu trợ."
Với việc chậm trễ không giải ngân số tiền 14 tỉ tới gần sáu tháng, luật sư Nguyễn Văn Đài nói, nghệ sĩ Hoài Linh có thể bị xử về tội "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" theo điều 174 Bộ luật H́nh sự Việt Nam năm 2015, hoặc "lạm dụng tín nhiệm để chiếm đoạt tài sản" theo điều 175 Bộ luật H́nh sự Việt Nam 2015, là các tội danh có khung h́nh phạt rất cao, tối đa là tù chung thân hoặc 20 năm.
"Cơ quan điều tra chỉ cần điều tra xem nghệ sĩ Hoài Linh có mục đích chiếm đoạt trước hay sau khi nhận quyên tiền để xác định tội danh mà thôi," luật sư Đài nói với BBC.
Chuyện người nổi tiếng quyên tiền từ thiện là chủ đề được người dân rất quan tâm trong những năm gần đây.
Trong trận lũ lụt tàn phá miền Trung mùa mưa băo năm ngoái, đă có rất nhiều gương mặt nổi tiếng trong giới nghệ sĩ đứng ra kêu gọi quyên góp từ thiện giúp đồng bào gặp nạn.
Nổi trội nhất là ca sĩ Thủy Tiên, người đă tiến hành quyên góp gần như cùng thời điểm với danh hài Hoài Linh, và cho đến nay cô vẫn đang tiếp tục công bố việc giải ngân.
Danh hài Hoài Linh đăng bài kêu gọi cộng đồng quyên góp cho miền Trung vào ngày 20/10/2020 và kết thúc nhận tiền ngày 11/11/2020.
Ca sĩ Thủy Tiên từ ngày 13/10 đến ngày đóng tài khoản 2/11/2020 đă kêu gọi được 177,5 tỉ đồng.
Với số tiền thu được cao tới mức bất ngờ như vậy, việc trông đợi Thủy Tiên phải giải ngân hết trong ṿng 20 ngày kể từ khi ngưng tiếp nhận quyên góp trong bối cảnh nước lũ vẫn đang tiếp tục nhấn ch́m miền Trung khi đó - nếu theo đúng quy định của Nghị định 64 - là điều khó khả thi.
Những hoạt động cứu trợ liên tục, tận nơi của Thủy Tiên đă góp phần khiến giới chức thừa nhận là luật pháp trong lĩnh vực này đă trở nên lạc hậu và cần phải được thay đổi.
Truyền thông trong nước đưa tin thủ tướng khi đó, ông Nguyễn Xuân Phúc, hôm 23/10/2020 đă "yêu cầu xây dựng nghị định mới thay thế Nghị định 64 về vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện".
Không phạm tội h́nh sự nhưng vi phạm nghĩa vụ dân sự, đánh mất niềm tin?
Theo luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn luật sư thành phố Hà Nội), đây là quan hệ dân sự theo nội dung ủy quyền tặng cho tài sản, và phải được thực hiện theo quy định tại Điều 138, Điều 562 và Điều 565 Bộ luật Dân sự 2015.
"Nghệ sỹ Hoài Linh đă đồng ư nhận ủy quyền của những người khác để nhận tiền, chuyển giao số tiền đó cho đồng bào lũ lụt miền Trung là nhận thực hiện nghĩa vụ dân sự; cần có trách nhiệm thông báo cho đồng bào lũ lụt miền Trung, người được tặng cho số tiền đó về số tiền tặng cho, thời gian, phương thức tặng cho (từ thiện)... Dù nghệ sỹ có kéo dài thời hạn bàn giao số tiền đó th́ số tiền lăi phát sinh cũng thuộc về đồng bào miền Trung chứ không phải là tiền của nghệ sĩ Hoài Linh", ông Cường nói với tờ Tin Tức.
Ông Cường cũng cho rằng Hoài Linh phải có trách nhiệm phải chuyển toàn bộ tiền gốc và lăi cho đồng bào miền Trung sớm nhất có thể. Nếu không làm kịp thời, gây thiệt hại cho đồng bào miền Trung, nghệ sĩ Hoài Linh c̣n phải chịu bồi thường thiệt hại theo quy định pháp luật.
Trong khi đó, luật sư Nguyễn Quốc Cường nói với ****.vn rằng 'Hoài Linh chưa có dấu hiệu vi phạm pháp luật', nhưng mục đích của việc kêu gọi đóng góp chưa hoàn thành. Rằng tiền vẫn nằm trong tài khoản sau 6 tháng là "không đáp ứng tính kịp thời, nhanh chóng".
Luật sư Nguyễn Hữu Toại cũng có chung quan điểm trên, cho rằng Hoài Linh có thể chưa vi phạm pháp luật do 'tiền vẫn trong tài khoản', nhưng sẽ gây mất niềm tin với khán giả, theo ****.vn.
Đơn tố giác
Trong lúc dư luận vẫn đang xôn xao vụ việc của Hoài Linh, một cá nhân đă công bố mẫu đơn được dùng để tố giác nghệ sỹ này do khuất tất tiền từ thiện.
Người làm đơn là bà N.T.O.P (40 tuổi, quận B́nh Tân, TP HCM).
Trả lời BBC ngày 27/5/2021, bà P, có tài khoản Facebook là Phương Ngô, gửi mẫu đơn tố giác danh hài cùng địa chỉ gửi là Cơ quan Cảnh sát Điều tra TP Hồ Chí Minh.
Nguồn h́nh ảnh, Phuong Ngo
Trong một phỏng vấn với báo Giao thông ngày 26/5, bà P cho hay bà làm đơn tố cáo ông Hoài Linh với 'trách nhiệm công dân', do bà nhận thấy các lư do nghệ sỹ này đưa ra mâu thuẫn, không thuyết phục trong huy động, quản lư, sử dụng tiền cộng đồng đóng góp cho mục đích từ thiện, cứu trợ.
Trên Facebook cá nhân, bà P kêu gọi mọi người 'chung tay hưởng ứng' cùng nộp đơn tố giác tội phạm gởi đến cơ quan chức năng qua đường bưu điện 'v́ một xă hội tốt đẹp, minh bạch'.
Bà P cũng cho hay trên Facebook cá nhân rằng một đội ngũ luật sư đứng ra để tư vấn, đồng hành cùng bà về vấn đề pháp lư.
Hiện không rơ bà P có nằm trong số những người gửi tiền ủng hộ bà con miền Trung cho Hoài Linh hay không.
Người góp tiền có thể gửi đơn tố cáo hay đ̣i bồi thường dân sự được không?
Một vấn đề khác được dư luận lưu tâm là người gửi tiền quyên góp nếu muốn và khi kiện Hoài Linh có gặp trở ngại ǵ không khi họ thường không có yêu cầu bằng văn bản ngay từ đầu về phương thức, thời gian tiền của họ được sử dụng.
Về vấn đề này, luật sư Nguyễn Văn Đài nói:
"Thời gian giải ngân khoản tiền cứu trợ các nạn nhân do thiên tai được qui định rất rơ ràng ở khoản 3 điều 7 Nghị định 64/2008/NĐ-CP như đă đề cập ở trên: Trong ṿng 20 ngày kể từ khi kết thúc việc nhận quyên góp."
"Pháp luật qui định như vậy để cho thấy tính chất cấp bách và cần thiết của việc cứu trợ. Nếu không việc quyên tiền để làm từ thiện thuộc phạm vi điều chỉnh của văn bản pháp luật khác."
"Luật pháp đă qui định rơ ràng th́ không phụ thuộc vào ư chí của người đem quyên tiền cũng như người nhận việc quyên tiền."
"Tất cả các cá nhân, tổ chức đă gửi tiền cho nghệ sĩ Hoài Linh có thể gửi đơn tố cáo tới cơ quan cảnh sát điều tra cấp tỉnh, thành phố nơi nghệ sĩ Hoài Linh đang cư trú căn cứ vào điều luật trên. Kèm theo là xác nhận của ngân hàng việc họ đă gửi tiền vào tài khoản của nghệ sĩ Hoài Linh trong thời gian từ ngày 20/10 tới ngày 11/11/2020; các tin nhắn trao đổi với nghệ sĩ Hoài Linh nếu có."
Theo luật sư Nguyễn Văn Đài, đă từng có trường hợp tương tự như vậy xảy ra gần đây.
Đó là việc bà Nguyễn Phương Hằng, người đang trở thành đề tài nóng hiện nay với các livestream thu hút hàng trăm ngàn người xem, tố cáo ông Vơ Hoàng Yên nhận số tiền hơn 3 tỷ VND của bà để thực hiện cứu trợ đồng bào miền Trung năm 2020 nhưng ông Yên chỉ thực hiện một phần nhỏ, chiếm đoạt số c̣n lại.
Sau khi bà Phương Hằng tố cáo lên Cơ quan CSĐT TP HCM th́ ông Vơ Hoàng Yên đă trả lại tiền cho bà, nhưng cơ quan CSĐT chưa đưa ra kết luận cuối cùng.
Tuy nhiên, luật sư Nguyễn Quốc Cường cho rằng do đây là giao dịch dân sự nên người đă đóng góp thiện nguyện cho ông Hoài Linh có thể áp dụng các đ̣i hỏi dân sự.
Nếu người đóng góp cảm thấy tiền của ḿnh không thực hiện đúng mục đích có thể yêu cầu chủ tài khoản trả lại. C̣n nếu chứng minh được thiệt hại, có thể kiện chủ tài khoản ra ṭa, và ṭa sẽ xử lư theo Bộ luật Dân sự 2015, ông Nguyễn Quốc Cường được ****.vn dẫn lời, nói.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
