Ca sĩ Duy Mạnh mới đây đă cho ra bản rap Tôi không sao kê đâu. Đề cập đến chủ đề nhiều người quan tâm đến. Cho nên sản phẩn nhanh chóng được chia sẻ rầm rộ trên mạng xă hội và nhận về nhiều ư kiến từ dân mạng.
Trong cuộc tṛ chuyện với Tiin.vn, ca sĩ Duy Mạnh đă chia sẻ về cảm hứng cho 'đứa con tinh thần' mới nhất của ḿnh và những quan điểm đáng chú ư về việc nghệ sĩ làm từ thiện.
Nghệ sĩ dễ dàng lên án các vấn đề xă hội nhưng lại né chuyện 'ăn chặn từ thiện'
Anh vừa tung demo ca khúc tự sáng tác Tôi không sao kê đâu và được rất nhiều người quan tâm v́ đụng đến vấn đề đang nóng. Anh cảm thấy thế nào khi nhiều cư dân mạng cho rằng 'Ca sĩ Duy Mạnh bắt trend!'?
Vấn đề từ thiện tôi hiểu rất rơ v́ tôi sống trong giới showbiz này đă lâu, đi hát chung với nhiều nghệ sĩ và có tham gia một số chương tŕnh thiện nguyện.
Cách đây khoảng 20 chục năm, hồi đó nghệ sĩ cũng làm từ thiện nhưng theo kiểu, mấy người rủ nhau kết hợp với một đơn vị truyền thông, mua quà đến tặng cho người nghèo. Sau đó có chụp mấy tấm ảnh, cũng có một phần để đánh bóng h́nh ảnh, cái đó là có.
Sau này có những bầu show hay tổ chức các đêm diễn từ thiện. Ca sĩ thấy 'mác' từ thiện th́ sẽ không lấy cát-xê, chương tŕnh lại thu hút được nhiều khán giả bỏ tiền ra mua vé.
Sau chương tŕnh, bầu show trích một phần nhỏ làm từ thiện, c̣n mục đích chính vẫn là kinh doanh.
Từ ngày có mạng xă hội đặc biệt là facebook, tôi thấy nghệ sĩ dễ hô hào kêu gọi quyên góp, v́ đánh được vào cảm xúc của khán giả khi đăng tải h́nh ảnh, câu chuyện về các hoàn cảnh khó khăn.
Tôi nhận ra việc làm từ thiện gửi vào tài khoản cá nhân có vấn đề nên đă lên tiếng từ khoảng 2 đến 3 năm trước và bị 'ném đá' rất nhiều. Họ nói tôi ghen tị. Thực ra mỗi người có một cuộc sống riêng, tôi không việc ǵ phải đi ghen tị với ai cả.
Tôi chỉ thấy rằng, nghệ sĩ dễ dàng nói đến, thậm chí chê trách, lên án chính quyền hay các vấn đề trong xă hội là không minh bạch, nhưng đến khi họ hô hào quyên góp th́ lại đưa số tài khoản cá nhân và không rơ ràng.
Tôi cũng thấy giới văn nghệ sĩ làm những vở kịch, tấu hài nói lên mặt trái của xă hội, nhưng rất ít người đụng đến việc ăn chặn tiền từ thiện dù họ biết rất rơ.
Gần đây nóng vấn đề này, bạn bè tôi nói 'viết bài hát mới về từ thiện đi' th́ tôi nghĩ cũng đơn giản là làm một bài châm biếm thực tế xă hội thôi.
Cũng đang rảnh v́ dịch dă, tôi ngồi nghĩ và muốn làm rap để truyền tải được cái chất dí dỏm, hài hước. Vào đúng thời điểm nên chắc nhiều người nghe thôi. Tôi thấy b́nh thường v́ đă sáng tác rất nhiều bài đề tài xă hội rồi.
Trong số bạn bè thúc giục anh viết ca khúc này có ai là 'sao số' không?
Không! Tôi ít chơi với giới văn nghệ sĩ, hơn nữa, xưa giờ họ cũng đâu có dám nói đến vấn đề ăn chặn tiền từ thiện.
Tôi nói thật, không chỉ riêng từ thiện mà nói chung các vấn đề trong giới, ít nghệ sĩ dám lên tiếng v́ họ ngại, sợ đụng chạm th́ sau này người ta không hợp tác với ḿnh nữa.
C̣n bạn bè tôi đa số không ở trong showbiz, trước đó chính họ có gửi từ một vài triệu cho đến số tiền lớn qua nghệ sĩ này, nghệ sĩ kia. Khi ngồi nhậu cùng, tôi c̣n nói 'thế nào cũng mất tiền ngu' và tranh căi nhau nữa. Thế nên bài Tôi không sao kê đâu cũng để trêu chọc bạn bè ḿnh.
Đúng ra, làm từ thiện không nên đưa cho cá nhân, phải lập ra một quỹ để có các bên kiểm soát, quản lư chéo lẫn nhau, hoặc đưa vào Mặt trận Tổ quốc, Hội chữ thập đỏ. C̣n những người sống theo cảm xúc, yêu thương và tin vào nghệ sĩ mà trao gửi tiền từ thiện qua tài khoản cá nhân th́ rất khó.
Tiền đến túi nhiều như thế làm sao mà ḱm được ḷng tham của con người. Chưa nói đến chuyện, nếu nghệ sĩ rủi ro th́ số tiền đó thuộc về người thân trong gia đ́nh họ chứ không ai đụng vào được. Nếu ở trong một quỹ, một tổ chức th́ lại khác, không làm năm nay th́ sang năm, tiền vẫn ở đó chứ không đi đâu cả.
Anh mất bao nhiêu thời gian để hoàn thành ca khúc Tôi không sao kê đâu?
Tôi chỉ ngồi vài tiếng là sáng tác xong, sau đó gửi cho cậu em sản xuất.
Sau khi ca khúc được chia sẻ rầm rộ trên mạng xă hội, có antifan nào vào inbox cho anh để bênh vực các ngôi sao mà họ thần tượng không?
Tôi không quan tâm đâu. V́ facebook của tôi, những thành phần vào gây chuyện xưa nay rất nhiều, tôi quen rồi. Tôi hay nói thẳng, nói thật nên đôi khi bị ghét.
Tuy nhiên cũng có nhiều điều tôi nói mà tới 2, 3 năm sau khán giả phải thừa nhận là đúng và 'quay xe' không ghét tôi nữa.
Nghệ sĩ kêu gọi làm từ thiện bằng tâm, nhưng tâm lại dựa trên tiền của người khác
Phải chăng anh đă từng gửi tiền cho nghệ sĩ kêu gọi quyên góp và nhận về một bài học nào đó?
Tôi chưa có đủ điều kiện để làm từ thiện, đây là tôi nói rất thật ḷng.
Gửi quà cáp th́ có. Trước đây vợ tôi vẫn hay làm điều đó với những người khó khăn, c̣n tôi th́ không.
Làm từ thiện là rất tốt nhưng phải hợp lư. Giúp người th́ giúp ai cũng là phước, tôi chọn chia sẻ với người thân của tôi trước. Những người cạnh ḿnh c̣n khổ mà ví dụ tôi mang số tiền lớn đi giúp người ngoài th́ họ nghĩ ǵ về tôi?
Nếu có điều kiện th́ tôi cũng muốn giúp rất nhiều người. C̣n để hô hào th́ tôi không làm.
Tôi cũng thấy không hợp lư ở chỗ, nghệ sĩ kêu gọi mọi người đóng góp mà cứ nói làm từ thiện bằng cái tâm. Như vậy tâm của ḿnh lại dựa trên tiền của người khác, tâm của ḿnh lúc lên lúc xuống tùy vào cảm xúc của người gửi tiền. Lúc ít tiền th́ nhiều tâm mà lúc tiền nhiều th́ tâm ít đi. Nói đúng ra cầm tiền của người khác phải có trách nhiệm rất lớn.
Từ đâu mà anh lại có cái nh́n tiêu cực về hoạt động này của nghệ sĩ?
Những trải nghiệm trong giới khi làm nghề hát khiến tôi nh́n ra.
Tôi chỉ nói đơn giản, đến nghệ sĩ với nghệ sĩ c̣n căi nhau, cạnh tranh nhau chỉ v́ cái poster h́nh lớn h́nh bé. Sân si đầy rẫy như thế mà khi nhận tiền từ thiện lại đem đi cho hết, không giữ lại đồng nào th́ kể cũng lạ.
Tôi ví dụ, bây giờ một nghệ sĩ đứng lên và kêu gọi những đồng nghiệp khác rằng 'anh chị em ơi, kỳ này tôi làm từ thiện đấy, chuyển tiền vào tài khoản tôi đi, tôi sẽ làm đến nơi đến chốn', th́ thử hỏi những nghệ sĩ khác có tin vào người nghệ sĩ đang hô hào đó không? Hay bản thân nghệ sĩ khác lại tự đặt ra câu hỏi, sao không gửi vào tài khoản tôi mà lại gửi vào tài khoản ông?
Chỉ có một bè, nhóm chơi chung th́ ủng hộ nhau thôi, chứ không có chuyện đông đảo nghệ sĩ đưa tiền cho một nghệ sĩ khác làm từ thiện giúp. Nghệ sĩ với nghệ sĩ c̣n không tin nhau mà.
Nếu bị tẩy chay, cô lập, tôi cũng không để ư
Vậy ca sỹ Duy Mạnh thuộc hội nhóm nào?
Tôi một ḿnh một nhóm. Chỉ có ngày xưa, lúc c̣n trẻ tôi với anh Ngọc Sơn đều ham chơi nên hay đi với nhau.
Trong âm nhạc tôi cũng… một ḿnh. Tôi làm nhạc mục đích để bản thân hát, nghệ sĩ nào cần bài th́ tôi giúp. Thậm chí nhiều người rất ghét Duy Mạnh nhưng vẫn nhắn tin xin nhạc, tôi vẫn đưa, ủng hộ nhiệt t́nh, thậm chí không lấy tiền.
V́ sao anh lại lựa chọn đi một con đường riêng, đứng bên lề giới nghệ sĩ như vậy?
Tôi viết nhạc giống như đang chơi nhạc. Âm nhạc là cảm xúc, tôi rất thật và nhạc cũng giống như con người tôi vậy, lúc th́ đùa giỡn, bay bổng, lăng mạn, lúc th́ châm biếm, đủ hết chứ không phải chỉ có t́nh yêu sầu lụy. Trong cuộc sống tôi đă trải nghiệm rất nhiều, thay v́ viết nhật kư th́ tôi viết nhạc.
Thường xuyên phát ngôn đụng chạm, anh có bao giờ sợ ḿnh bị cô lập, tẩy chay không?
Tôi không cố ư đụng chạm bất cứ ai, tôi chỉ nói lên quan điểm cá nhân trước các vấn đề đúng hoặc sai. Nếu nghệ sĩ trong giới này có tẩy chay, cô lập th́ đó là quyền của họ, tôi cũng không để ư.
Quan trọng nhất đối với tôi: Thứ nhất làm nhạc ra được sản phẩm bản thân thấy thích, thứ hai là những người hiểu, yêu thương ḿnh thích. Tôi chỉ sợ những người hiểu ḿnh lại không chơi với ḿnh nữa thôi, chứ c̣n những người không hiểu th́ kệ họ.
Trên facebook, tôi không muốn chửi nhau. Tôi coi đây là nơi giải trí và giao lưu với mọi người chứ không phải để quảng cáo h́nh ảnh. Khi họ chửi tôi, tôi chửi lại là điều b́nh thường.
Khi chơi facebook, tôi không nhận ḿnh là nghệ sĩ mà chỉ là một người b́nh thường để ḥa đồng với tất cả mọi người. Đó là lư do tôi tự nhận ḿnh là thợ hát.
Nhớ lại cách đây hơn 20 năm, tôi đầy ước mơ của tuổi trẻ, nghĩ tới từ 'nghệ sĩ' thấy rất đẹp và đầy trân trọng, mong với được tới nó.
Rồi đến khi đi hát tôi thấy từ nghệ sĩ không c̣n đẹp như ḿnh từng h́nh dung. Giữa đồng nghiệp với nhau, họ không thật ḷng, trước mặt th́ anh giai, em giai, sau lưng th́ 'bấm' bầu show sắp đặt vị trí để nâng người này, d́m người kia theo ư ḿnh muốn, đủ tṛ hết.
Thôi ḿnh nhận là người đi hát kiếm tiền giống như bao người lao động khác, chứ nhận là nghệ sĩ nghe to lớn lắm. Đến khi lên facebook lỡ lời hoặc hở ra cái ǵ là bị mọi người lao vào 'ném đá', họ lôi từ nghệ sĩ ra quy chiếu, nên tôi nhận từ thợ hát nghe hợp lư hơn. Tôi luôn cho ḿnh là một người b́nh thường nhất với công việc của một thợ hát, thợ nhạc.
C̣n ḿnh có đạt đến vị trí nghệ sĩ hay không th́ hăy để cho khán giả tự nh́n nhận và đánh giá.