Đặt chân lên miền bán sơn địa này trời cũng đă chiều, Duyên men theo lối ṃn vào bản.
/// MINH HỌA: VĂN NGUYỄN
MINH HỌA: VĂN NGUYỄN
Những tia nắng cuối ngày c̣n sót lại sóng sánh như mật rải trên sườn đồi, chốc chốc một cánh chim đơn độc vụt qua để lại tiếng hót trong vắt rơi xuống thinh không, không gian tĩnh lặng đến nỗi nghe cả tiếng suối róc rách qua khe. Vào sâu trong thung lũng, cô dừng lại vốc nước rửa mặt, nước suối mát lạnh xua tan nỗi mệt nhọc đi đường. Đồng mùa này trơ rạ, trên những thửa ruộng bậc thang vừa gặt trắng xóa những cánh c̣, những đống rạ đương phơi xông lên mùi ngai ngái, lác đác những chiếc lán nằm chon von trên sườn đồi, thảng có tiếng gà nhói lên rồi im bặt, trên những vạt đồng trũng sâu vài con ḅ nhẩn nha gặm cỏ.
Rẽ xuống con đường đất, Duyên ghé vào chiếc lán bên đường, một chú chó đen canh giữ lán thấy cô liền xồ ra, cô lùi lại nh́n quanh, đằng kia cũng có một chiếc lán, nhưng để đến đó phải qua mấy cánh đồng, đôi chân cô lúc này đă mỏi, cổ họng khô rang. Cô ngồi bệt xuống vệ đường, bỗng thấy hối hận, để viết một bài phóng sự trên miền trung du này cô đă phải gửi con gái nhỏ về ngoại, một ḿnh lên đường, vượt một chặng hơn ba trăm cây số qua những dốc núi hiểm trở. Chiều sẫm lại, sương mù phủ ngang đồi, cô nắn lại cái chân đau, đứng lên, nh́n thấy bên trong lán có ấm nước, cạnh đó ly nước đỏ au ai chưa kịp uống, cơn khát lại hành hạ cô. Chú chó vẫn gầm gừ, cô quay đi, được vài bước bỗng nghe tiếng chân đến gần, một chàng trai trong bộ đồ bảo hộ, chiếc mũ kéo sụp xuống tận trán, thấy cô anh chỉ vào lán cất giọng bằng tiếng Kinh lơ lớ:
- Chị ơi vào lán nghỉ chân uống hớp nước đă!
Duyên quay lại, mừng như bắt được vàng, chú chó thấy cô lại xồ ra. “Mun, không được hỗn!”. Bị chủ mắng, con chó rúc xuống gầm giường nằm im thin thít. Đón ly nước chàng trai đưa cho, cô uống một hơi, mùi nước lá thật dễ chịu.
- Người Thái chúng tôi uống nước nấu bằng vỏ cây này - Vừa rít thuốc lào, chàng trai vừa kể - Uống vào ăn ngủ tốt lắm!
- Cảm ơn anh, may quá tôi đang khát khô cả cổ.
- Chị người Kinh à, lên đây chơi hay có việc ǵ không?
- Tôi lên công tác - Lấy mảnh giấy trong túi ra đưa cho anh, cô hỏi - Anh có biết từ đây đến nhà trưởng bản c̣n bao xa nữa?
Chàng trai xem qua, lẩm bẩm:
- Không c̣n bao xa, đi hết cánh đồng này có đường ṃn rẽ xuống vào thẳng trong bản hỏi nhà ông Ḷ Văn Sum, ai cũng biết.
Cô cảm ơn, vội vàng đứng lên, vừa ra khỏi lán đă nghe tiếng chàng trai gọi giật:
- Chị ǵ ơi, hay để tôi đèo giúp chị vào bản, tiện đường tôi về nhà!
Không đợi cô trả lời, chàng trai xăng xái dắt chiếc xe máy bám đầy bùn đất đang để trong góc, cột lại mấy bao tải chất đầy vỏ cây, cô quay vào lán ngồi chờ đợi. Trong khi chàng trai loay hoay với các thứ lỉnh kỉnh cô mới có dịp nh́n quanh. Trong lán, ngoài chiếc giường nhỏ kê ở góc c̣n có chiếc radio cũ kỹ, một cái bếp ghép bằng những viên gạch tạm bợ, trên vách treo tờ lịch cũ h́nh một cô gái duyên dáng trong tà áo dài, cạnh đấy một tấm h́nh nhỏ được lồng khung cẩn thận. Cô lại gần, là tấm h́nh cưới chụp đôi vợ chồng trong trang phục người Thái, chú rể là chàng trai này, c̣n cô dâu có gương mặt khá cân đối, hài ḥa. Duyên dừng lại trên gương mặt cô dâu, đôi mắt đen sâu thẳm kia quen quá, cô đă gặp ở đâu rồi.
- Đi thôi chị ơi! - Chàng trai gọi.
Cô ngồi phía sau, chiếc xe thỉnh thoảng lại lồng lên v́ qua ổ gà trên đoạn đường ngoằn ngoèo lởm chởm đá, bóng tối phủ dần, cô thầm cảm ơn chàng trai, nếu không giờ này cô c̣n cuốc bộ. Đến cuối đường chàng trai rẽ vào, dừng lại trước ngôi nhà sàn khang trang có hàng rào đầy hoa hồng leo, ơi ới gọi:
- Ông Sum đâu rồi, có khách quư này!
Nghe tiếng người, đàn chó xồ ra, theo sau là người đàn ông luống tuổi, nh́n thấy cô ông vồn vă dắt cô vào nhà, chàng trai đứng bên ngoài nổ máy đưa tay lên vẫy vẫy:
- Chào chị nhé! Chị ở chơi vui vẻ ạ!
Chưa kịp cho cô cảm ơn, chàng trai đă phóng đi, tiếng xe phành phạch xa dần. Cô theo ông Sum lên nhà sàn, vợ ông ngồi bên đống chổi chít mới bó, thấy cô, bà đứng dậy chào hỏi rồi dắt cô dạo quanh vườn. Bữa tối dọn ra, chỉ có ba người nhưng khá thịnh soạn, biết trước cô sẽ lên nên bà chuẩn bị tươm tất, ngoài xôi trắng c̣n có thịt nướng gác bếp, rau ban xào, ve rang, me chua ngào đường và mắm cá suối. Cô ăn ngon lành, một ngày trời say xe cô không c̣n ǵ trong bụng. Biết cô mệt nên bà Sum giục đi ngủ sớm.
Cô nằm trên chiếc giường kê trong góc nhà sàn nghe gió đêm lùa lên, kéo lại tấm chăn, mới một ngày cô đă thấy nhớ con. Đêm thinh lặng, nghe được cả tiếng mối kẽo kẹt trên trần nhà, cô trằn trọc không sao ngủ được, cứ miên man nghĩ đến đôi mắt cô gái trong tấm h́nh cưới chiều nay. Thật kỳ lạ, đôi mắt đó đă ám ảnh cô, nhất định cô đă gặp ở đâu rồi. Tiếng đàn ngan ngoài ao kêu quàng quạc, cô ngồi dậy khoác thêm chiếc áo, ra ngoài. Đêm trong thung lũng trăng hạ tuần chỉ c̣n một mảnh vắt ngang trời, bốn bề núi rừng bao phủ cô thấy ḿnh nhỏ bé đến lạ. Đêm sâu lạnh hơn, cô co ro trong chiếc áo khoác mỏng, tựa vào cột nhà bên bậc thềm…
Kư ức kéo cô trở về ngày cũ...
***
Duyên đạp như bay trên chiếc xe mini đỏ chói, quà tặng của bố ngày cô được vào cấp ba trường chuyên. Cô hí hửng nghĩ đến Tít, nó thấy chiếc xe sẽ hét lên, lại đ̣i cậu Lâm mua cho bằng được. Tít là em họ, trạc tuổi cô, chị em cứ gặp nhau là dí dủm đủ chuyện trên đời. Đến trước cổng nhà cậu Lâm, cô bấm chuông, mợ Thúy mở cổng, thấy cô với chiếc xe mới toanh, mợ cười:
- Ôi chao là cháu tôi, giỏi hết phần con Tít nhà này!
Duyên đi sau mợ, trong chiếc đầm hoa văn đắp nổi rực rỡ trông mợ càng quư phái, mái tóc loăn xoăn màu hạt dẻ cột cao khiến mợ trẻ trung hơn nhiều so với tuổi. Tít đợi sẵn, nó nhảy ra kéo cô vào pḥng sau khi xuưt xoa chiếc xe mới toanh của cô rồi rướn cổ vào trong gọi bố inh ỏi: “Bố ra xem xe của chị Duyên đi, con muốn một chiếc như thế!”. Tít dắt cô vào pḥng khoe mấy chiếc đĩa nhạc mới, toàn những ca sĩ nó hâm mộ. Hai chị em rúc rích cho đến khi mợ Thúy gọi xuống ăn cơm, xuống chân cầu thang cô vấp phải một đứa bé đang bế em, thấy cô nó lí nhí chào.
- Đây là Mưa, dưới quê lên - Tít nhanh nhảu giới thiệu - Mưa nhỏ hơn chị Duyên hai tuổi thôi đấy!
Không đợi cô gật đầu chào, Mưa lảng vào bếp. Bữa cơm dọn ra, cô ngồi yên chưa cầm đũa, mắt cứ nh́n vào bếp, hiểu ư cô mợ Thúy giục:
- Ăn đi cháu, Mưa nó bế em rồi ăn sau!
Cô ngồi ăn, thỉnh thoảng nh́n ra vườn, ngoài kia Mưa đang thơ thẩn bế thằng Mít. Cậu mợ sinh Tít, mười ba năm sau mới có được Mít nên cưng lắm, hơn hai tuổi rồi mợ vẫn chưa cho Mít đi nhà trẻ. Cô ăn vội bát cơm rồi kiếm cớ đứng lên ra vườn, trên xích đu Mít ngồi nghe Mưa thủ thỉ chuyện ǵ đó mắt nó cứ tít lại cười. Cô lại gần bế Mít, quay sang Mưa:
- Em vào nhà ăn cơm đi, kẻo đói!
- Không sao ạ! Lát em ăn sau.
Mưa trả lời cô, gương mặt cúi xuống. Cô nh́n Mưa chợt nhận ra Mưa có đôi mắt thật đẹp, đen và sâu hun hút ẩn dưới hàng mi rợp. Trong bộ đồ tuềnh toàng trông Mưa vẫn xinh dù hơi gầy. Cô bỗng thấy thiện cảm với gương mặt hiền lành của Mưa, cô lân la nói chuyện, cô hỏi câu nào Mưa trả lời câu đó, cụt ngủn, có vẻ như Mưa ngại tiếp xúc với cô, gương mặt với cái nh́n xuống như an phận của Mưa khiến cô thấy thương. Cô ở chơi với Tít đến chiều mới về.
Cô đến nhà cậu Lâm nhiều hơn trước, cô đến không phải v́ Tít nữa, mà v́ Mưa. Cô nh́n thấy trên gương mặt xinh đẹp của Mưa đầy những nỗi niềm, nhất là trong đôi mắt, nó ẩn chứa những nỗi thống khổ mà cô không sao hiểu được. Lâu dần Mưa cũng nhận ra t́nh cảm của cô, Mưa đă nói nhiều hơn khi cô hỏi, Mưa cũng tâm sự những thầm kín mà tuổi con gái dậy th́ như bọn cô đứa nào cũng tâm tư. Tít từ dạo thấy cô thân với Mưa, nó vô tư đi chơi cùng đám bạn mặc cô ở nhà, đă có Mưa.
Hai tuần bận ôn thi, xong môn cuối cô đi thẳng sang nhà Tít, hí hửng v́ có quà cho Mưa, một chiếc kẹp tóc mới mua ở nhà sách, tưởng tượng chiếc kẹp này lên tóc trông Mưa càng duyên dáng. Thoắt đó Mưa đă cao vổng lên, dáng người dong dỏng, mái tóc đen bóng lúc nào cũng cột cao. Có lúc cô nh́n Mưa say sưa, thật chả bù cho cái dáng lùn tịt như nấm của cô. Chào cậu mợ xong cô xuống bếp t́m Mưa nhưng chẳng thấy đâu, cô ra vườn thấy Mít đang ngồi trong ḷng một bà cụ. Mợ Thúy như chỉ chờ cô đến là được dịp tuôn ra. Hóa ra đôi bông tai cậu Lâm tặng mợ hôm sinh nhật, mợ khoe khắp chưa kịp đeo, qua tuần sau đă không cánh mà bay. Mợ kể, rơ ràng mợ để trong ngăn kéo tủ trong pḥng, chỉ có mợ và cậu Lâm, ngoài ra c̣n có Mưa mỗi ngày vào lau chùi quét dọn. “Không nó th́ ai vào đây? C̣n chối, mợ tống cổ đi rồi!”. Mợ Thúy kết thúc bằng một câu giận dữ: “Ǵ chứ tắt mắt là mợ không chứa!”. Cô đứng lặng bên hiên, cảm giác đông cứng lại. Lẽ nào… Mưa ơi! Cô thầm nghĩ, tự đáy ḷng cô không tin Mưa là kẻ cắp, cả khi Tít về đến nhà cũng kể lại và kết luận như mợ Thúy, cô vẫn không tin. Cô về ḷng buồn rượi, thầm mong Mưa không phải là người đă đánh cắp đôi bông tai, và Mưa sẽ được giải oan, bởi cô nh́n vào đôi mắt ấy, nó thăm thẳm, trong veo, cô tin tâm hồn Mưa cũng thế, như ḍng suốt mát lành.
Cô lười qua nhà cậu Lâm hơn trước, Tít rủ cô cũng kiếm cớ bận học. Buổi chiều đi học về, vào nhà đă thấy Tít ngồi trước cửa, thấy cô Tít lao ra:
- Mẹ đă t́m thấy đôi bông tai rồi, nó nằm dưới sô pha, là cu Mít nghịch vất vào đấy chị ạ! - Ngừng một lát nó nh́n cô - Giờ sao chị, tội Mưa quá?
Cô ngồi yên nh́n những cánh hoa giấy mỏng manh rung lên trong gió, cô ngồi rất lâu như thế, nghe ḷng ướt sũng.
Tan học cô đạp xe thẳng đến nhà cậu Lâm, mợ Thúy ra mở cổng, thấy cô mợ có phần ngượng ngùng, cô hỏi mợ địa chỉ nhà Mưa. Cầm trong tay mẩu giấy mợ ghi, cô đạp xe lùng sục khắp các ngơ ngách, đến chiều cô mới t́m thấy căn nhà mẹ con Mưa thuê trọ. Nhà trọ đóng cửa im ỉm, hôm sau cô quay lại, ra mở cửa là mẹ Mưa, trong nhà c̣n có em trai và dượng. Biết cô t́m Mưa, bà cho hay Mưa đă t́m được việc làm, rửa bát cho một quán ăn ở ngoại thành, để đến đó phải mất hai mươi cây số. Cô ghi lại địa chỉ quán ăn rồi ra về, yên tâm phần nào về Mưa. Phải hơn một năm sau cô mới có dịp đến nơi Mưa đang làm thuê, hỏi thăm người làm mới biết Mưa đă rời nơi đó hơn một tháng v́ lăo chủ quán thường xuyên gạ gẫm Mưa, cũng không ai biết sau đó Mưa đi đâu…
Cô thôi ư định t́m Mưa, có vẻ như Mưa làm một cuộc trốn chạy với cô. Năm cuối cấp bận bịu cô quên bẵng Mưa. Bốn năm đại học trôi qua, cô ra trường, mọi thứ như trải thảm, bố dành sẵn cho cô một vị trí thật tốt trong công ty của bố. Có lúc cô chợt nhớ đến Mưa, nhớ dáng Mưa buồn rượi và lầm lũi, rồi thầm hỏi không biết giờ này Mưa làm ǵ, ở đâu?
Một lần cô được mời đến nhà hàng sang trọng sau khi đă kư hợp đồng với đối tác, các cô tiếp thị trẻ trung trong những chiếc váy ngắn cũn cỡn đi ra, vừa rót bia vừa nở nụ cười đă “lập tŕnh”.
- Mỹ Yến đâu hôm nay không thấy? - Một người đàn ông trong đoàn lên tiếng - Gọi Mỹ Yến cho tôi - Gương mặt bóng nhẫy cười cợt.
Cô khó chịu đứng lên, một cô gái cao dong dỏng từ trong đi ra, trong chiếc váy bó sát, gương mặt xinh đẹp được trang điểm công phu. Cô sững lại. Là Mưa? Mưa nh́n thấy cô, một thoáng khựng lại rồi quay đi. Đúng là Mưa! Đôi mắt ấy cô chẳng thể nào nhầm lẫn. Mưa cúi xuống nói thầm vào tai người đàn ông vừa gọi rồi quay người vào trong, mất hút...
* * *
Cô ngồi yên tận hưởng không khí trong lành đêm Tây Bắc, miên man nghĩ về Mưa. Sau ba ngày đi ṛng ră cô đă viết xong bài. Tạm biệt ông bà Sum, cô quay trở lại lán trại hôm trước, vẫn chú chó canh giữ lán, thấy cô nó ve vẩy đuôi nhận ra người quen. Cô ngồi nghe gió tràn về, nắng tắt cô đứng lên, bỗng nghe tiếng xe máy quen thuộc, chàng trai gặp lại cô vội cười toe. Ngồi nói chuyện một lúc cô mới biết anh từng sang biên giới Trung Quốc t́m việc làm theo đường dây môi giới, hóa ra bị lừa rồi mất tiền. Cô chỉ tấm ảnh cưới treo trên vách khen vợ chồng thật đẹp đôi, mắt anh tít lại cười, say sưa kể về vợ, cô ấy là gái dưới xuôi, anh t́nh cờ gặp trong một lần vào bệnh viện chăm mẹ, cô ấy là bệnh nhân nằm một ḿnh không ai chăm sóc, họ cưới nhau và đă có một con trai hai tuổi. Gương mặt chàng trai ngời lên khi kể về tổ ấm của ḿnh. “Thắm hiền lành chịu khó lắm chị à!”, anh khoe. Cô hỏi lại: “Cô ấy tên Thắm sao?”. “Vâng!”, chàng trai trả lời, không để ư đến nỗi thất vọng trên gương mặt cô.
Cô đứng lên ra về, chàng trai đưa cô ra đường lớn, đến chân dốc anh reo lên chỉ tay về phía trước: “Vợ tôi đấy!”. Anh quay sang cô hớn hở. Tim cô thắt lại khi thiếu phụ đang đến gần, vẫn dáng người cao dong dỏng, gương mặt nh́n xuống dịu dàng, đôi mắt ấy từ xa cô vẫn nhận ra, nó mênh mang không thôi… Cô chợt hiểu, em giờ đă là Thắm, phải rồi, là Thắm! Trong trang phục phụ nữ Thái, chiếc váy đen dài phết đất, vành khăn sặc sỡ quấn trên đầu trông em đẹp đến mơ màng. Màn sương lăng đăng bao phủ xuống sườn đồi, làng mạc như tan trong sương, em thong thả đi, chốc chốc ngước nh́n những cánh ban trắng trên cao. Một bức tranh đẹp tuyệt hiện ra trước mắt cô. Em đó phải không Mưa? Cô thầm hỏi rồi vội vă tạm biệt chàng trai, lấy cớ quay lại nhà ông Sum lấy món đồ bỏ quên, cô đi như chạy nhưng ḷng ấm hơn bao giờ. Chỉ cần vậy thôi, em đă an yên, đă có một cuộc đời, một tổ ấm phải không, Mưa?
|
|