“Giá trị” của bạn nằm ở đâu?

[goodidea]

Tôi đã chần chừ liệu mình có nên chia sẻ điều này không vì cho đến hiện tại, tôi vẫn là kẻ đang miệt mài trên con đường của mình trong khi đích đến hãy còn xa như hành trình của Santiago đi tìm kho báu. Liệu rằng có ai quan tâm, khi xã hội đang oằn mình bương chải qua cơn đại dịch ngoài kia, tôi cũng như ai, và thứ mà phần đông mọi người muốn nghe là câu nói truyền cảm hứng từ những nhân vật đã thành công. Đó được xem là những kinh nghiệm có giá trị từ những người có giá trị. Lại một lần nữa câu hỏi được đặt ra, “giá trị” là gì? Nằm ở đâu?



Đầu thế kỉ XX, thông qua bài viết “Bàn về quan niệm giá trị xã hội”, nhà kinh tế chính trị Joseph Schumpeter đã định nghĩa nội hàm “giá trị” là “cái có ích” hay “điều mong muốn”. Trong kinh tế học, “giá trị” là ý nghĩa của sự vật trên phương diện phù hợp với nhu cầu. Vậy nom na rằng giá trị chính là những điều hữu ích đáp ứng được mục đích hay rộng hơn là khát vọng sống của con người.

Thế tôi – chúng ta, đã là người có giá trị hay chưa? Tôi từng thấy rất nhiều phương châm dạng “Bạn luôn có giá trị của riêng mình” khắp các trang mạng xã hội nhằm lan tỏa sự tích cực và củng cố niềm tin ở nhiều bạn trẻ, nhưng có lẽ rất hiếm khi đọc được bài viết hướng dẫn cách để tạo nên các giá trị, hoặc ít nhất là khuyến khích người trẻ bóc tách được giá trị của mình. Dĩ nhiên nó quá chung chung để đề cập cụ thể và có những câu hỏi chúng ta phải tự đi tìm câu trả lời thay vì ngồi chờ một đáp án. Đúng vậy, điều kiện cần đầu tiên chính là hành động “bóc tách”, và khái niệm “giá trị” sẽ được định hướng bởi mục đích sống của mỗi người. Vì như đã đề cập, mọi thứ sẽ có giá trị khi phù hợp với nhu cầu. Nếu tôi muốn sống với một cơ thể đẹp, tôi phải đổ mồ hôi để rèn luyện và duy trì. Nếu tôi muốn một cuộc sống đủ đầy, tôi phải chăm chỉ lao động. Nếu tôi muốn được yêu thương, tôi phải học cách yêu bản thân trước và rồi trao đi yêu thương. Dẫu mọi hành trình đều cần một đích đến nhưng tôi tin rằng giá trị thực sự luôn được tạo ra ngay trên từng bước của chặng đường. Cũng như Giáo sư Phan Văn Trường từng viết: “Trạng thái “tới” không đáng kể mà hành trình nỗ lực mới tạo ra sự sống thực”. Vì vậy, chúng ta cần xắn tay vào hành động để tạo ra các giá trị với sự kiên định và cố gắng hết mình thay vì chỉ ngồi yên tin rằng những giá trị của bản thân đã tồn tại sẵn từ trước. Ta tạo ra các giá trị hơn là ta thừa hưởng chúng.

Hành trình lớn nhất của tôi là trở thành một người có giá trị và tôi cũng từng trải qua giai đoạn tệ nhất, chính là thở mỗi ngày mà không tạo ra một ý nghĩa gì. Đó là những ngày mở mắt ra nắng đã trên đỉnh đầu, không biết mình nên làm gì và muốn đi đến đâu trong chặng đời tất bật này. Cảm giác vũ trụ dường như luôn xoay vần và nhộn nhịp riêng chỉ mình tôi là “sống chậm” nhìn đời trôi. Nghe có vẻ khắt khe nhưng khi đi qua rồi tôi mới ngẫm ra rằng một người trẻ thì nên “sống nhanh”, chúng ta chỉ nên “chậm” để quan sát và dung dưỡng mà thôi. Dù cái hệ lụy của “nhanh” có là va vấp hay ta sẽ để lại dấu chân trên mọi nẻo đường mà chẳng đi đến đâu cũng không sao, vì mọi trải nghiệm đều mang ý nghĩa của chúng. Đó là lý do vì sao tôi thích nghe người thành công chia sẻ, không phải vì họ đã thành công, mà tôi biết rằng “quả ngọt” ấy là thành quả kết tinh từ bao nhiêu mồ hôi, bao nhiêu nỗ lực vun xới trong một thời gian dài lặn ngụp với căng thẳng. Họ cũng có cơ số lần phải đấu tranh tư tưởng giữa tiếp tục và từ bỏ, nhưng có lẽ kết quả có được chính là câu trả lời. Tôi tôn trọng mọi sự cố gắng. Thế còn người không thành công thì sao? Với tôi chẳng có ai là không thành công cả, kể cả tôi. Chúng ta là những người thành công ẩn mình và việc công khai hay không nằm ở hành động chúng ta lựa chọn. Tôi luôn ôm ấp một chân lý rằng chẳng có nỗ lực nào là hoang phí. Nếu khát vọng đi cùng với sự bền bỉ và tinh thần ham muốn được trải nghiệm thì về bản chất, các giá trị được tạo ra chính là thành công.

“Một cuộc đời đi qua, quý giá nhất là khi có điều gì đó để kể”. Câu nói của Hà Anh Tuấn trong một chiếc podcast đã trở thành kim chỉ nam trong tôi mỗi ngày thức dậy. Một người bạn hỏi rằng tôi sẽ có được hạnh phúc hay không nếu mãi chạy đua theo cái gọi là “giá trị”, thật ra, hạnh phúc của tôi chính là tạo ra các giá trị sống mỗi ngày. Không ngừng lao động, có ích cho lý tưởng của bản thân và mang đến một màu ý nghĩa riêng cho xã hội. Cũng như lúc này đây, sau một ngày dài làm việc đừ người, tôi vẫn tranh thủ nghĩ ra ý tưởng để chia sẻ những dòng này trong lúc rửa chén.

Còn bạn, hôm nay những “giá trị” của bạn nằm ở đâu?

VietBF@sưu tập