Kiến nghị về cơ chế sử dụng tác phẩm “Quốc ca”

[Hanna]

Góp ý cho điều khoản quy định liên quan đến quyền sở hữu với tác phẩm liên quan đến Nhà nước như Quốc ca, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, cơ chế sử dụng tác phẩm này chưa rõ ràng.Phản hồi Công văn số 637/UBPL15 của Ủy ban Pháp luật của Quốc hội lấy ý kiến về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ (dự thảo ngày 24-3-2022), VCCI cho biết, Khoản 2 Điều 7 quy định: “Việc thực hiện quyền sở hữu trí tuệ không được xâm phạm lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác và không được vi phạm các quy định khác của pháp luật có liên quan. Tổ chức, cá nhân thực hiện quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca không được ngăn chặn, cản trở việc phổ biến, sử dụng Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca”.

Cũng tại dự thảo, Điều 42 quy định về chủ sở hữu quyền tác giả, quyền liên quan là Nhà nước.

Về các quy định trên, sau khi lấy ý kiến doanh nghiệp, hiệp hội, VCCI đề nghị xem xét bổ sung thêm một khoản vào trước Khoản 2 về Chính phủ quy định cụ thể việc sử dụng tác phẩm thuộc sở hữu Nhà nước.Cụ thể như sau: Việc sử dụng tác phẩm thuộc sở hữu Nhà nước: Tổ chức, cá nhân sử dụng tác phẩm thuộc sở hữu Nhà nước quy định tại Điểm a) Khoản 1 Điều này phải được phép của tổ chức đại diện chủ sở hữu quyền tác giả của Nhà nước và tôn trọng quyền nhân thân theo quy định của Luật này;

Tổ chức, cá nhân sử dụng tác phẩm được quy định tại Điểm b, c và d, Khoản 1 Điều này phải tôn trọng quyền nhân thân theo quy định của Luật này.

Theo VCCI, chủ trương, chính sách của Nhà nước là khuyến khích sử dụng một số tác phẩm (bao gồm cả tác phẩm khuyết danh), hay tác phẩm đang còn trong thời hạn bảo hộ, nhưng đã được chuyển giao quyền sở hữu cho Nhà nước, ví dụ cụ thể là trường hợp quyền tác giả đối với bản Quốc ca.

Bản quyền tác phẩm này đã được gia đình cố nhạc sỹ Văn Cao chuyển giao cho Nhà nước. Tuy nhiên, quy định hiện tại của Luật Sở hữu trí tuệ chưa xác định rõ cơ chế sử dụng các tác phẩm này (là sử dụng mà không cần phải xin phép bất kỳ cơ quan nhà nước nào).

Tuy nhiên, VCCI cho rằng, thực tế nếu có quy định cũng khó thực hiện vì sẽ rất mất thời gian, công sức để xin phép sử dụng một tác phẩm như Quốc ca. Như vậy cũng sẽ mâu thuẫn với chủ trương, chính sách của Nhà nước (như được quy định tại khoản 2, Điều 7).

Vì vậy, VCCI đề nghị nên quy định rõ các loại tác phẩm thuộc sở hữu Nhà nước, nếu sử dụng thì phải xin phép (bổ sung Khoản a) trong Điều 42 như đề xuất ở trên và quy định rõ việc sử dụng các tác phẩm được quy định tại các Khoản còn lại thì không cần phải xin phép.