2/7
Quy định về lấy phiếu tín nhiệm sau 10 năm, qua ba lần sửa đổi đă hoàn thiện, giúp đánh giá đúng cán bộ để bố trí đúng người, đúng việc, theo ông Nguyễn Đức Hà.
Quy định về lấy phiếu tín nhiệm với chức danh, chức vụ lănh đạo, quản lư trong hệ thống chính trị được Bộ Chính trị ban hành lần đầu ngày 18/2/2013 (quy định 165). Một năm sau, văn bản này được thay thế bằng quy định 262 và ngày 2/2, quy định 96 được ban hành.
Theo ông Nguyễn Đức Hà, nguyên Vụ trưởng Cơ sở Đảng, Ban Tổ chức Trung ương, Bộ Chính trị ban hành quy định mới về lấy phiếu tín nhiệm nhằm cụ thể hóa những quan điểm mới của nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ 13 về tiếp tục hoàn thiện thể chế công tác cán bộ, coi đây là then chốt của then chốt.
"Qua ba lần thay đổi trong 10 năm, quy định về lấy phiếu tín nhiệm ngày càng hoàn thiện, cụ thể, rơ ràng trong tất cả các khía cạnh", ông Hà nhận định.
Về thời gian lấy phiếu tín nhiệm, quy định 165 nêu thực hiện định kỳ hàng năm. Tuy nhiên, theo quy định 262 và 96, việc lấy phiếu tín nhiệm được thực hiện định kỳ vào năm thứ ba giữa nhiệm kỳ đại hội đảng các cấp. Quốc hội đă lấy phiếu tín nhiệm trong hai năm 2013 (năm đầu có quy định) và 2014 (năm giữa nhiệm kỳ), sau đó đến năm 2018 mới tiếp tục thực hiện việc này.
Trong cả ba lần Quốc hội lấy phiếu tín nhiệm, không có cán bộ nào bị trên 50% tín nhiệm thấp. Bà Nguyễn Thị Kim Ngân trong vai tṛ Phó chủ tịch Quốc hội rồi Chủ tịch Quốc hội luôn đứng đầu về số phiếu tín nhiệm cao.
Trong 10 năm qua, dù đă ba lần thay đổi quy định, nhưng lấy phiếu tín nhiệm vẫn giữ ba mức đánh giá là tín nhiệm cao, tín nhiệm, tín nhiệm thấp. Từ khi quy định ra đời đến nay, nhiều ư kiến cho rằng chỉ nên để hai mức tín nhiệm. Đại biểu Vũ Thị Lưu Mai, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách khi phát biểu tại Quốc hội hồi tháng 3/2021 đă cho rằng ba mức tín nhiệm đề cao tính nhân văn nhưng ảnh hưởng đến tính mạch lạc trong đánh giá, khó so sánh kết quả. Bà đề xuất chỉ nên để hai mức là tín nhiệm và bất tín nhiệm và nên lấy phiếu tín nhiệm hai lần một nhiệm kỳ.
Nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng bỏ phiếu tím nhiệm vào ḥm phiếu tại kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa 13, ngày 15/11/2014. Ảnh: Media Quốc hội
Ông Nguyễn Sinh Hùng, Chủ tịch Quốc hội khóa 13 (2011-2016) bỏ phiếu tím nhiệm vào ḥm phiếu tại kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa 13, ngày 15/11/2014. Ảnh: Media Quốc hội
Kết quả lấy phiếu tín nhiệm theo quy định cũ chỉ dùng tham khảo, nay được sử dụng để đánh giá cán bộ. "Đây là điểm mới quan trọng", ông Hà nói.
Năm 2013, cán bộ có từ 2/3 phiếu tín nhiệm thấp hoặc hai năm liền, ba năm liên tiếp có hai năm tín nhiệm thấp (từ 1/2 đến dưới 2/3 phiếu tín nhiệm thấp) sẽ bị xem xét cho thôi giữ chức vụ để bố trí công tác khác.
Một năm sau, Bộ Chính trị quy định cán bộ có từ 2/3 phiếu tín nhiệm thấp sẽ được cho từ chức hoặc thôi chức vụ, bố trí công tác khác nếu xét thấy không đáp ứng yêu cầu.
Quy định vừa được ban hành chặt chẽ hơn. Cán bộ có từ 2/3 phiếu tín nhiệm thấp sẽ bị miễn nhiệm chức vụ đang giữ và bố trí công tác khác thấp hơn mà không chờ hết nhiệm kỳ hoặc thời hạn bổ nhiệm.
Trường hợp cán bộ có hơn 50% phiếu tín nhiệm thấp, hai quy định cũ đều yêu cầu "xem xét" đưa ra khỏi quy hoạch chức vụ cao hơn khi rà soát, bổ sung quy hoạch và xem xét bố trí công tác phù hợp. Đến quy định 96, trường hợp này sẽ bị đưa ra khỏi quy hoạch chức vụ cao hơn; xem xét cho thôi chức vụ đang đảm nhiệm; bố trí công tác khác hoặc cho từ chức; hoặc bỏ phiếu tín nhiệm (với hai mức tín nhiệm hoặc không tín nhiệm).
Theo ông Nguyễn Đức Hà, quy định sử dụng kết quả lấy phiếu tín nhiệm ngày càng mang tính ràng buộc cụ thể, sát thực hơn. "Các quy định này sẽ làm cho công tác cán bộ chặt chẽ, nền nếp, đánh giá đúng cán bộ để bố trí đúng người, đúng việc. Điều này giúp công tác cán bộ ngày càng tốt hơn", ông nói.
Tiêu chí lấy phiếu tín nhiệm cũng được bổ sung nhiều điểm mới trong quy định 96. Những nội dung cơ bản vẫn giữ trong 10 năm qua là lập trường, quan điểm, tư tưởng chính trị; chấp hành nguyên tắc, quy định của Đảng; chính sách pháp luật của nhà nước; thái độ phục vụ nhân dân; chống tham nhũng, trục lợi cá nhân; trách nhiệm nêu gương của bản thân, vợ, chồng, con cái.
Quy định mới nhấn mạnh số lượng, chất lượng sản phẩm để đánh giá năng lực cán bộ; nguyên tắc tập trung dân chủ, phê b́nh và tự phê b́nh. So với hai quy định cũ, quy định 96 nêu nêu cụ thể và mở rộng công khai kết quả lấy phiếu tín nhiệm, thay v́ chỉ trong hội nghị, cấp trên trực tiếp và với một số cá nhân.
Cụ thể, phiếu tín nhiệm Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư công khai trong Ban Chấp hành Trung ương; chức danh cho Quốc hội, HĐND bầu, phê chuẩn th́ công khai trên truyền thông để cử tri và người dân biết; các chức danh, chức vụ c̣n lại trong hệ thống chính trị sẽ công khai tại hội nghị lấy phiếu tín nhiệm.
Quốc hội dự kiến lấy phiếu tín nhiệm với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn vào kỳ họp thứ 6, tháng 10/2023. Các chức danh do Quốc hội bầu gồm Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chủ tịch Quốc hội, Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng VKSND tối cao, Phó chủ tịch nước, Phó chủ tịch Quốc hội, Ủy viên Thường vụ Quốc hội, Tổng kiểm toán Nhà nước. Các chức danh Quốc hội phê chuẩn gồm Phó thủ tướng, bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ
|
|