Khi chị H Nguil Ayui thấy chồng run rẩy trở về trong đêm, kể bị lôi kéo tham gia tấn công trụ sở UBND xă nếu không "cả nhà sẽ bị bắn", chị khuyên ra đầu thú.
Chiều 15/6, Nguil, 32 tuổi, ngồi lặng trước hiên nhà nằm sâu trong rẫy cà phê xă Cư Pơng, huyện Krông Buk, cách hiện trường vụ tấn công trụ sở UBND xă Ea Tiêu và Ea Ktur (huyện Cư Kuin) khoảng 50 km. Nhắc đến chồng - nghi phạm Y Pheo Niê (31 tuổi, đă ra đầu thú), nước mắt chị lăn dài.

Nguil Ayui khóc khi kể về chồng. Ảnh: Trần Hoá
Vợ chồng Nguil kết hôn năm 2009. Được cha mẹ cho mấy sào rẫy cà phê, họ chăm chỉ lao động nuôi hai con (10 và 12 tuổi) ăn học. Khi mùa vụ kết thúc, cả hai phải đi làm cỏ thuê, bốc vác hoặc phụ hồ kiếm khoảng 120.000 đồng mỗi ngày, trang trải cuộc sống. Kinh tế gia đ́nh trong diện khó khăn, được chính quyền hỗ trợ xây cho căn nhà cấp 4.
Hai tuần trước, Nguil bệnh nên ở nhà trông con, chỉ Pheo đi làm. Thời gian này chị thỉnh thoảng thấy chồng tụ tập cùng một nhóm người nhưng không biết họ nói chuyện ǵ. Trước lúc xảy ra vụ tấn công hai trụ sở ủy ban xă, Pheo bỏ nhà đi nhiều ngày không về.
"Tôi muốn hỏi thăm nhưng không biết phải làm sao, v́ hai vợ chồng chỉ có một điện thoại và anh ấy đă mang theo", Nguil nói.
Ngày 11/6, Nguil gặp một số đồng bào người Ê đê trong khu vực, hay tin nhiều người bị giết khi hai trụ sở xă bị tấn công. Mọi người chuyền tay nhau xem video trên mạng, chị nhận ra Pheo có mặt cùng nhóm đàn ông cầm súng, hung khí. "Tôi sợ quá, báo chính quyền xă và t́m mọi cách liên lạc Pheo nhưng không được. Cả gia đ́nh đứng ngồi không yên", chị kể.
Tối 12/6, Pheo bất ngờ về nhà, run rẩy, co ro trong góc nhà. "Anh ấy nói đă biết cái sai của ḿnh. Sau vụ việc bị truy bắt nên trốn vào rẫy của người dân, đói th́ đào củ rừng ăn, chui vào thùng rác ngủ", Nguil cho biết, thêm rằng suốt đêm đó chồng nói nhiều về việc bị lôi kéo theo nhóm nghi phạm, nếu không tham gia "sẽ bị bắn cả nhà".
Nguil động viên, khuyên chồng ra đầu thú, chuộc lại lỗi lầm. Đến sáng, cả hai liên hệ công an xă, ra tŕnh diện. "Anh ấy nắm tay tôi, bảo mong nhận được sự khoan hồng, sớm về với vợ con".
Bước đầu, cơ quan chức năng xác định, tại xă Cư Pơng, huyện Krông Buk, có đến 28 người tham gia vụ án tấn công. 4 người ra đầu thú, c̣n lại đă bị bắt.
Bruinh Kbuôr bật khóc khi nhắc về chồng. Ảnh: Trấn Hoá
Cách nhà H Nguil Ayui không xa, gia đ́nh chị H Bruinh Kbuôr (26 tuổi) có 3 người tham gia vụ án là: Y Khuik Agun (27 tuổi, chồng Kbuôr) và hai anh rể. Sự việc được gia đ́nh phát hiện khi xem video nhóm người trang bị súng, dao, mặc đồ rằn ri... "Cả nhà nhận ra chồng tôi và một người anh. Họ đă bỏ đi trước đó nhiều ngày, không liên lạc được. Thấy những người này cầm súng chúng tôi rất sợ", Bruinh kể.
Trước đó, Bruinh thấy chồng và hai anh rể ḥa thuận, tṛ chuyện vui vẻ như thường ngày, không có dấu hiệu nghi vấn. "Trưa hôm thứ bảy - trước một ngày xảy ra vụ việc, anh ấy bảo đi cạo mủ cho người ta rồi đi luôn đến giờ", Bruinh nhớ lại.
Nghi ngờ chồng ḿnh phạm tội như những thanh niên trong buôn làng đă bị bắt, chị báo công an xă để xác minh. Sau đó, một người anh rể đă ra đầu thú, nhưng chị đợi măi không thấy tin tức của chồng. Đến chiều 14/6, chị nhận được điện thoại số máy lạ, giọng Khuik nói "đi đón anh về đầu thú".
"Tôi chẳng biết làm ǵ, chỉ động viên chồng rồi nhờ công an xă đưa anh ấy về. Đến giờ tôi cũng chưa gặp được anh, không biết những ngày qua anh sống ra sao", Bruinh ôm hai con, khóc.
Trả lời VnExpress, ông Y Nhất Kpă, Bí thư Đảng ủy xă Cư Pơng, cho biết lực lượng chức năng đă thành lập các tổ công tác, đến từng nhà người tham gia vụ tấn công để tuyên truyền, vận động ra đầu thú. Những trường hợp gia đ́nh có liên hệ được người thân, họ thuyết phục chồng, con ḿnh ra tŕnh diện.
"Đa số họ đều hiền lành, thường tham gia hoạt động thể thao ở địa phương. Chúng tôi rất bất ngờ khi họ tham gia những hành vi man rợ như vậy", ông Nhất nói.
Căn nhà của vợ chồng chị Kbuôr và hai con nhỏ. Ảnh: Trần Hoá
Vụ tấn công xảy ra rạng sáng 11/6 khi hai nhóm với hàng chục người xông vào trụ sở UBND xă Ea Ktur và Ea Tiêu (cách nhau gần 4 km). Đám đông đập vỡ cửa kính, dùng súng và vũ khí thô sơ tấn công khiến 4 công an xă, 2 cán bộ xă, 3 người dân tử vong; 2 công an bị thương. Trong đó, Bí thư xă Ea Ktur, Chủ tịch xă Ea Tiêu khi nhận được tin báo đă ngay lập tức đến hiện trường và bị sát hại dọc đường đi vào trụ sở.
Trước đó, chúng đột nhập Lữ đoàn đặc công 198 đóng tại xă Ḥa Đông, huyện Krông Pắc, để cướp vũ khí. Nhưng thấy có người mở cửa, bật điện sáng nên nhóm này sợ bại lộ, rút lui.
Bộ Công an nhận định đây là hành vi "rất manh động, liều lĩnh, mất nhân tính". Các nghi phạm khai "nhận được chỉ đạo nếu gặp cán bộ và công an xă th́ giết chết, cướp tài sản, súng đạn". Trong ba con tin, một người tự giải thoát, hai người được giải thoát sau đó.
Y Thô Ayun, 35 tuổi, được xem là một trong những nghi phạm cầm đầu, khai đă tuyên truyền, kích động một số người dân các buôn làng ở tỉnh Đăk Lăk tham gia gây mất an ninh trật tự, dùng súng tấn công hai trụ sở ủy ban. Hắn ta nói chỉ lôi kéo "những ai thấy tin tưởng", c̣n lại đa số người dân khác, không dám dụ dỗ, kích động.
Hiện, cảnh sát đă bắt hơn 50 nghi phạm, trong đó có hầu hết người cầm đầu, thu nhiều vũ khí quân dụng. Phần lớn các nghi phạm c̣n rất trẻ, đa số là người đồng bào dân tộc thiểu số ở Đăk Lăk. Họ khai bị lôi kéo, xúi giục, kích động với "suy nghĩ ảo tưởng sẽ được đưa ra nước ngoài".
VietBF@ sưu tập