Thổ Nhĩ Kỳ-Đức: Bên hai bờ chiến tuyến

[Romano]

Lần đầu tiên thăm Đức kể từ khi tái cử nhưng Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan sẽ có chuyến công du không dễ dàng bởi những khác biệt khá lớn giữa Ankara với Berlin.Lâu nay, Thổ Nhĩ Kỳ vốn bất hòa với phương Tây bởi Ankara cho rằng, Mỹ và nhiều nước châu Âu hậu thuẫn giáo sĩ Fethullah Gulen, người bị cho là đứng đằng sau cuộc chính biến bất thành năm 2016 nhằm lật đổ ông Erdogan.

Đã thế, vấn đề chính mà hai bên muốn thảo luận lần này tại Berlin là cuộc xung đột Israel - Hamas lại cho thấy sự khác biệt quá lớn giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Đức, mà như báo chí mô tả là như “bên hai bờ chiến tuyến”.

Với Đức, Berlin khẳng định lập trường “đứng về phía Israel”. Thủ tướng Đức Olaf Scholz ủng hộ “quyền tự vệ” của Israel, tuyên bố sẽ hỗ trợ bất cứ khi nào cần thiết. Trong con mắt của Đức, Hamas là tổ chức khủng bố cần phải ngăn chặn.

Trong khi đó, ông Erdogan cho rằng thủ phạm chính đứng sau các vụ thảm sát đang diễn ra ở Gaza là phương Tây vì ủng hộ việc Israel trả đũa Hamas, rằng các cuộc tấn công của Israel “đã vượt quá giới hạn tự vệ”. Không như Đức, Thổ Nhĩ Kỳ coi Hamas là một đảng chính trị đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử ở Palestine.

Tuy nhiên, hai bên cũng có những điểm tương đồng có thể chia sẻ. Ông Erdogan là người ủng hộ hàng đầu cho quyền của người Palestine cũng như giải pháp hai nhà nước cho cuộc xung đột Israel - Palestine. Đây cũng là quan điểm của Berlin.

Quan trọng hơn, trong bối cảnh tư duy súng đạn đang ngự trị, ông Erdogan và Scholz đều ủng hộ giải pháp tạm dừng giao tranh ở Dải Gaza để mở đường cho viện trợ nhân đạo. Berlin cũng ủng hộ vai trò hòa giải của Ankara trong cuộc xung đột Israel - Hamas.

Hy vọng chuyến công du của ông Erdogan sẽ không dừng chỉ ở “làm sáng tỏ nhiều điều” về quan điểm của Berlin mà giúp hai bên hợp tác để hạ nhiệt điểm nóng Trung Đông.