Điều gì xảy ra nếu Tổng thống Hàn Quốc bị luận tội

[june04]

Nếu ông Yoon bị luận tội, Thủ tướng Hàn Quốc sẽ nắm quyền lãnh đạo đất nước trong khi chờ tiến hành bầu cử chọn tổng thống mới.

Tổng thống Yoon Suk-yeol hôm nay xin lỗi người dân Hàn Quốc vì đã ban bố thiết quân luật đêm 3/12, gây ra cuộc khủng hoảng chính trị nghiêm trọng ở quốc gia châu Á này. Ông khẳng định sẽ không trốn tránh trách nhiệm pháp và chính trị sau quyết định được giải thích là xuất phát từ sự tuyệt vọng.

Lời xin lỗi của ông Yoon đưa ra khi quốc hội Hàn Quốc dự kiến nhóm họp để bỏ phiếu luận tội Tổng thống. Đề xuất luận tội ông Yoon sẽ cần ít nhất 200 phiếu ủng hộ trong tổng số 300 thành viên quốc hội. Các đảng đối lập hiện có 191 ghế và điều đó có nghĩa họ sẽ cần thêm ít nhất 9 phiếu của đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) của ông Yoon.

Nếu đề xuất được thông qua, ông Yoon sẽ bị đình chỉ chức vụ cho đến khi Tòa án Hiến pháp ra phán quyết cuối cùng. Trong trường hợp các thẩm phán chấp thuận, Tổng thống Yoon sẽ bị phế truất và cuộc bầu cử mới phải diễn ra trong vòng 60 ngày.

Ông Yoon dường như đã mất một số ủng hộ trong chính đảng PPP sau quyết định áp thiết quân luật bất ngờ. Lãnh đạo PPP Han Dong-hoon cho rằng việc ông Yoon từ chức là "không thể tránh khỏi".

"Xét đến những gì mới xảy ra, tôi tin đình chỉ nhanh chóng các nhiệm vụ của Tổng thống Yoon Suk-yeol là cần thiết để bảo vệ Hàn Quốc và người dân nước này", ông Han Dong-hoon nói ngày 6/12.

Quốc hội sẽ nhóm họp lúc 17h chiều nay (khoảng 15h Hà Nội). Đầu tiên họ sẽ bỏ phiếu dự luật bổ nhiệm công tố viên đặc biệt để điều tra các cáo buộc mua chuộc liên quan tới vợ ông Yoon và sau đó là bỏ phiếu về luận tội Tổng thống.

Không rõ các thành viên của đảng PPP cầm quyền có quay lưng với Tổng thống và bỏ phiếu đồng ý luận tội hay không. Tuy nhiên, 18 nhà lập pháp trong phe thiểu số của đảng ngày 4/12 bỏ phiếu ủng hộ hủy bỏ thiết quân luật.

Các chuyên gia cho biết đảng PPP lo ngại việc luận tội ông Yoon cùng khả năng Tổng thống bị mất chức sẽ khiến phe bảo thủ rơi vào hỗn loạn và dễ dàng thua trong cuộc bầu cử tổng thống trước phe tự do.

Hong Joon-pyo, thị trưởng Daegu và là thành viên PPP, cảnh báo nếu ông Yoon trở thành tổng thống thứ hai bị luận tội sau cựu tổng thống Park Geun-hye năm 2017, "đảng sẽ không còn lý do để tồn tại và sẽ sụp đổ".

Nếu Tổng thống Yoon bị luận tội, điều này cũng có thể khiến Mỹ mất một đối tác ủng hộ mạnh mẽ chính sách đối ngoại của Washington ở châu Á. "Xét nhiều khía cạnh, ông Yoon là kiểu đối tác tốt nhất mà Mỹ có thể có ở Hàn Quốc", Daniel Sneider, chuyên gia về chính sách Mỹ tại châu Á ở Đại học Stanford, nói.

"Những vấn đề ở Seoul có ảnh hưởng không chỉ đối với nền dân chủ của Hàn Quốc", Leif-Eric Easley, giáo sư nghiên cứu quốc tế tại Đại học Nữ sinh Ewha ở Seoul, nói.