Iran quay lưng với Tổng thống Syria Bashar al-Assad

[nguoiduatinabc]

Một bài báo đăng ngày 7/12 dẫn tài liệu nội bộ của Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran mô tả tình hình ở Syria là "không thể tin được và kỳ lạ". Tài liệu nói rằng "Iran đã chấp nhận sự sụp đổ của Tổng thống Assad và không có ý định chống lại”.

Trong khi đó, các phương tiện truyền thông Iran không còn gọi lực lượng phiến quân Sunni là "những kẻ khủng bố vô đạo" mà gọi là "các nhóm vũ trang", đồng thời đưa tin rằng cho đến nay họ vẫn đối xử tốt với các nhóm thiểu số Shiite.

Theo bài viết, Iran thừa nhận thất bại của chế độ Syria là một thách thức đối với "trục kháng chiến”, tức liên minh được Iran hậu thuẫn gồm các thành viên Hezbollah, Hamas, Houthis, dân quân Iraq, chế độ Syria và một số nhóm khác.

Iran ủng hộ Tổng thống Assad trong nhiều thập kỷ, giúp ông sống sót sau cuộc nội chiến có lúc tưởng chừng không thể chống đỡ.

Iran cũng sử dụng Syria như một tuyến đường cung cấp vũ khí cho lực lượng Hezbollah.

Tuy nhiên, lần này Iran có vẻ xa lánh ông Assad, chấp nhận từ bỏ mọi thứ mà họ đã xây dựng và chiến đấu để bảo vệ ở Syria trong 40 năm qua, nơi vốn là chỗ đứng chính của Tehran trong thế giới Ả-rập.

Iran đã bắt đầu sơ tán Lực lượng Quds và các quan chức quân sự của họ ở Syria sang các nước láng giềng như Iraq và Li-băng từ hôm 6/12.

"Để Iran tham gia cuộc chiến này, họ sẽ cần nguồn lực hậu cần và tài chính khổng lồ, cũng như sự hỗ trợ từ các đồng minh và chính Syria. Không có điều kiện nào được đáp ứng trong hoàn cảnh hiện nay”, Mehdi Hemati, một nhà phân tích về Syria tại Tehran nói với New York Times.

"Syria và Li-băng giống như cánh tả và cánh hữu của chúng tôi. Chúng đang bị cắt xén, và thật khó để tưởng tượng khi chỉ còn một bên cánh”, Hemati nói.

PGS Afshon Ostovar, một nhà nghiên cứu về các vấn đề an ninh quốc gia, đánh giá Iran đang trong tình thế khó khăn, khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump sắp trở lại nắm quyền và dự kiến ​​sẽ thực thi chính sách "gây sức ép tối đa lên Iran".

"Mất đi chỗ đứng ở Syria sẽ khiến vị thế của Iran ngày càng yếu hơn trước kẻ thù ở Israel và Mỹ. Nếu Iran tăng cường tấn công Syria, họ có thể sẽ ném người và của vào một trận chiến dễ thua cuộc. Nhưng nếu Iran rút lui, họ sẽ thể hiện sự yếu đuối, thừa nhận thất bại và nhường lãnh thổ quan trọng cho kẻ thù của mình”, ông Ostovar nhận định.

Trước khi Chính phủ Syria sụp đổ, các ngoại trưởng của Iran, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ nhóm họp tại Qatar hôm 7/12, theo khuôn khổ hợp tác Astana.

Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi nói với các phóng viên sau cuộc họp, rằng các bên tham gia nhất trí cần chấm dứt cuộc xung đột ở Syria và thiết lập đối thoại chính trị giữa Chính phủ Syria và "các nhóm đối lập hợp pháp".

Trước đó, ông Araghchi gặp những người đồng cấp Syria và Iraq tại Baghdad. Tuyên bố của họ nói rằng "sự phối hợp, hợp tác và tham gia ngoại giao liên tục" là cách duy nhất để tránh leo thang hơn nữa.

Trong cuộc tấn công vào thủ đô Damascus ngày 8/12, lực lượng nổi dậy Syria đã đột kích Đại sứ quán Iran.