Khi vào pḥng của con, người cha bất ngờ thấy B. co quắp, sùi bọt mép… nên đă vội vàng đưa đi cấp cứu. Bác sĩ chẩn đoán B. bị đột quỵ.
Cơn tai biến trước bữa cơm chiều
Nam sinh V.H.B (15 tuổi, học lớp 9, trú tại TP Cần Thơ) được cha mẹ đưa vào bệnh viện cấp cứu trong t́nh trạng nguy hiểm tính mạng.
Theo người nhà, sức khỏe của B. trước đó không có dấu hiệu bất thường. Ngày 4/4, sau khi đi học về, em vẫn sinh hoạt b́nh thường. Đến 18h, bố của B. gọi con xuống ăn cơm tối nhưng không thấy trả lời nên vội vàng lên pḥng. Khi đó, B. đă không biết ǵ, tiểu tiện không tự chủ, sùi bọt mép. Gia đ́nh nghĩ tới đột quỵ nên nhanh chóng đưa con đến bệnh viện cấp cứu.
Tại Bệnh viện Đột quỵ Cần Thơ, kết quả chụp CT cho thấy vỡ mạch máu năo gây xuất huyết. Trên h́nh ảnh phim chụp rơ búi dị dạng mạch máu năo. Bác sĩ thông báo t́nh trạng của bệnh nhân rất nặng.
Ngay lập tức, B. được phối hợp can thiệp mạch và ngoại thần kinh ngay trong đêm để tắt ḍng chảy, tiến hành lấy máu tụ. Búi dị dạng nằm sâu nên khó phẫu thuật xử lư. Sau mổ, bệnh nhân cải thiện tri giác.
Sau quá tŕnh hồi sức tích cực, gia đ́nh đă đưa B. đi tập vật lư trị liệu để phục hồi các di chứng sau cơn đột quỵ.Mẹ của B. cho biết, khi con rời pḥng cấp cứu, việc đi lại rất khó khăn, gia đ́nh đă lo lắng cho tương lai của trẻ. Tuy nhiên, sau 10 ngày điều trị phục hồi chức năng theo chỉ định chặt chẽ của bác sĩ, t́nh trạng của B. cải thiện rơ rệt, lấy lại chức năng vận động, có thể tự vận động.
Cảnh giác “bom hẹn giờ”
Theo Tiến sĩ, bác sĩ Trần Chí Cường (Chủ tịch hội Can thiệp thần kinh, TPCM), đột quỵ ở trẻ em thường là xuất huyết năo, trong đó vỡ dị dạng mạch máu năo là nguyên nhân hàng đầu.
Dị dạng mạch máu năo (AVM) là hiện tượng các mạch máu bất thường, rối loạn trong năo do bẩm sinh, xảy xa từ tuần thứ 4 đến tuần thứ 8 trong quá tŕnh phát triển bào thai. Các dị dạng này nối thông động mạch và tĩnh mạch năo mà không đi qua các mao mạch, không cung cấp máu cho nhu mô năo. Các dị dạng mạch máu này khi vỡ gây chảy máu năo nên bị xem như “bom hẹn giờ” trong năo.
Đây là dị tật bẩm sinh nguy hiểm, với tỷ lệ tử vong lên đến 90% nếu không được xử lư kịp thời. Đáng lo ngại, dị dạng mạch máu năo thường không có triệu chứng rơ ràng cho đến khi vỡ, gây xuất huyết ồ ạt. Một số ít bệnh nhân có thể gặp đau đầu, co giật hoặc động kinh nhưng phần lớn chỉ phát hiện qua chụp CT hoặc MRI khi đă xảy ra sự cố.
Bác sĩ Cường nhấn mạnh vai tṛ của “thời gian vàng” trong cấp cứu đột quỵ. Nếu bệnh nhân được đưa đến viện sớm, khả năng cứu sống và giảm di chứng sẽ cao hơn. Với trẻ em, phương pháp can thiệp nội mạch DSA (chụp mạch số hóa xóa nền) là lựa chọn tối ưu, đặc biệt cho các vùng năo sâu mà phẫu thuật thông thường không thể tiếp cận.
Bởi vậy, phụ huynh cần đưa trẻ đi khám ngay nếu phát hiện các dấu hiệu như đau đầu kéo dài, co giật hoặc động kinh để tầm soát kịp thời.
Trường hợp của bé B. là hồi chuông cảnh báo về nguy cơ đột quỵ ở người trẻ, kể cả trẻ em. Việc phát hiện sớm và can thiệp đúng lúc không chỉ cứu sống mà c̣n giúp bệnh nhân phục hồi chức năng, đảm bảo một tương lai khỏe mạnh.
|