Dị vật gây tắc ruột khiến bệnh nhân đau bụng âm ỉ thượng vị, quanh rốn tăng dần lên, có cơn đau quặn kèm theo buồn nôn và nôn dịch xanh.
Tin từ Bệnh viện Bạch Mai cho biết, các bác sĩ Trung tâm Phẫu thuật Tiêu hóa của bện viện vừa điều trị cho 1 bệnh nhân bị tắc ruột v́ dị vật khó lường "đi lạc" từ mật xuống ruột.
Bệnh nhân nữ 77 tuổi, có tiền sử đái tháo đường và Parkinson được chẩn đoán sỏi túi mật nhiều năm nhưng không phẫu thuật. Bệnh diễn biến 3 ngày trước nhập viện với triệu chứng khởi phát là đau bụng âm ỉ thượng vị, quanh rốn tăng dần lên, có cơn đau quặn kèm theo buồn nôn và nôn dịch xanh.
Bệnh nhân được đưa đến Bệnh viện Bạch Mai trong t́nh trạng bụng chướng, ấn đau vùng quanh rốn, không có phản ứng thành bụng, không có quai ruột nổi.

"Thủ phạm" gây tắc ruột cho bệnh nhân khi được phẫu thuật lấy ra. Ảnh BVCC
Ngay lập tức, các bác sĩ của Trung tâm Phẫu thuật Tiêu hóa đă tiến hành các thăm ḍ cần thiết. Kết quả X-quang bụng không chuẩn bị cho thấy dấu hiệu các quai ruột giăn hơi.
Chụp cắt lớp vi tính ổ bụng (CT scan) đă xác định rơ ràng t́nh trạng tắc ruột. H́nh ảnh CT cho thấy giăn các quai ruột non quanh rốn kích thước 36mm có mức dịch khí, vị trí chuyển tiếp có dị vật cản quang h́nh tṛn kích thước 23mm. Đồng thời, túi mật thành dày nhẹ, chứa khí có đường thông với tá tràng.
Đây chính là “bộ ba dấu hiệu Rigler” điển h́nh của tắc ruột do sỏi mật, bao gồm: h́nh ảnh khí trong đường mật (pneumobilia); tắc ruột non với mức nước-khí; và h́nh ảnh sỏi mật lạc chỗ trong ḷng ruột.
Với chẩn đoán xác định tắc ruột do sỏi mật/Đái tháo đường, Parkinson, bệnh nhân được đặt sonde dạ dày, truyền dịch, kháng sinh trước mổ để ổn định t́nh trạng. Sau một ngày điều trị nội khoa, bệnh nhân được phẫu thuật.
Quá tŕnh trong mổ, các phẫu thuật viên phát hiện trong ổ bụng có 500ml dịch vàng trong, các quai ruột non giăn ứ đọng hơi và dịch, cách góc hồi manh tràng 1m có dị vật cứng chiếm hết ḷng ruột, quai ruột phía sau xẹp.
Túi mật viêm teo dính vào tá tràng có đường ṛ túi mật hành tá tràng mặt trước kích thước 2cm. Viên sỏi túi mật h́nh tṛn màu xanh đen kích thước khoảng 25mm đă được lấy ra khỏi ḷng ruột.
Sau khi loại bỏ viên sỏi, các bác sĩ đă tiến hành cắt túi mật và khâu lỗ ṛ hành tá tràng hai. Túi mật sau khi cắt rời được sinh thiết tức th́ cho kết quả tổn thương viêm mạn tính và không có tế bào ác tính.
Bệnh nhân nhanh chóng hồi phục sau phẫu thuật. Ca bệnh này là một minh chứng sống động cho việc bỏ lỡ cơ hội điều trị khi bệnh c̣n chưa biến chứng.
Coi chừng sỏi mật
TS, bác sĩ Nguyễn Ngọc Hùng, Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật Tiêu hóa - Bệnh viện Bạch Mai nhấn mạnh: “Trường hợp này một lần nữa khẳng định tầm quan trọng của việc điều trị sỏi túi mật sớm, ngay từ khi chưa có biến chứng.
Ca mổ tắc ruột không phải là quá khó về kỹ thuật nhưng nó đặc biệt ở chỗ nguyên nhân tắc ruột do sỏi mật đă gây ra biến chứng nguy hiểm: Viêm thủng túi mật vào tá tràng và rơi xuống ruột non gây tắc”.
Điều đáng nói là nếu bệnh nhân được điều trị sỏi túi mật từ sớm, trước khi xảy ra biến chứng, việc phẫu thuật sẽ đơn giản hơn rất nhiều, có thể phẫu thuật nội soi ít xâm lấn. Để muộn như trường hợp này, quá tŕnh điều trị trở nên phức tạp hơn, đ̣i hỏi phẫu thuật mổ mở và có thể đối mặt với nhiều rủi ro sau mổ như ṛ mật, ṛ tiêu hóa, nhiễm trùng cao hơn.
Thậm chí, việc chậm trễ trong chẩn đoán và điều trị tắc ruột do sỏi mật có thể dẫn đến các rối loạn toàn thân nghiêm trọng do mất nước, điện giải gây ra do hội chứng tắc ruột cơ học, thậm chí có thể gây tổn thương ruột dẫn đến t́nh trạng viêm phúc mạc.
Tỷ lệ tử vong dao động 15-20%, cao hơn ở bệnh nhân cao tuổi hoặc có bệnh lư nền như suy tim suy thận thường liên quan đến quá tŕnh chẩn đoán muộn và t́nh trạng suy kiệt của bệnh".
TS Hùng khuyến cáo, để tránh nguy cơ sỏi mật lớn gây nhiều biến chứng, người dân cần đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các bệnh lư về túi mật, đặc biệt là sỏi túi mật, để có kế hoạch điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm.
Người dân không chủ quan với sỏi túi mật. Ngay cả khi sỏi chưa gây triệu chứng rơ ràng, hăy tham khảo ư kiến bác sĩ để được tư vấn về phương pháp điều trị phù hợp. Việc tŕ hoăn có thể dẫn đến những hậu quả khó lường.
"Khi có các triệu chứng bất thường về đường tiêu hóa, đặc biệt là tắc ruột, hăy đến ngay các cơ sở y tế có chuyên khoa sâu để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời", TS Hùng nhấn mạnh.
VietBF@ sưu tập