Ấn Độ, Trung Quốc tiếp tục mua dầu Nga bất chấp sức ép từ Mỹ

[sunshine1104]

Trước sức ép trừng phạt từ chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, Ấn Độ và Trung Quốc vẫn kiên quyết tiếp tục nhập khẩu dầu Nga, khẳng định chính sách năng lượng độc lập và bác bỏ áp đặt từ Washington.


Các nhà máy lọc dầu quốc doanh Ấn Độ. Ảnh: Moscow Times

Báo The Kyiv Post của Ukraine tối 4-8 cho biết trong bản cập nhật đưa ra cùng ngày, Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo sẽ áp thuế cao hơn với Ấn Độ nếu tiếp tục mua dầu từ Nga. Viết trên mạng xã hội Truth Social hôm 4-8, Tổng thống Trump cho rằng Ấn Độ mua rất nhiều dầu Nga và còn bán lại phần lớn ra thị trường mở để thu lợi mà không quan tâm đến cuộc xung đột Ukraine. Ông cho rằng điều này đang tiếp tay cho các hành động của Nga ở Ukraine. "Vì vậy, tôi sẽ tăng đáng kể mức thuế mà Ấn Độ phải trả cho Mỹ", ông tuyên bố. Tuy nhiên, ông không nêu rõ sẽ tăng bao nhiêu. Tuần trước, ông đã thông báo áp thuế 25% với hàng nhập khẩu từ Ấn Độ - một trong những quốc gia nhập khẩu dầu Nga lớn nhất - và nhấn mạnh nền kinh tế lớn thứ năm thế giới cũng sẽ phải chịu thêm một khoản phạt chưa xác định, song không nêu chi tiết.

Ấn Độ kiên định lập trường

Phản ứng với lời đe đọa này của Tổng thống Mỹ, hãng thông tấn nhà nước Nga TASS ngày 4-8 cũng cho biết các quan chức Ấn Độ đã xác nhận rằng nước này không có kế hoạch thay đổi chính sách và sẽ tiếp tục mua dầu từ Nga. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Ấn Độ nhanh chóng phản ứng rằng New Delhi sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ lợi ích quốc gia và an ninh kinh tế của mình. "Việc nhắm mục tiêu vào Ấn Độ là không công bằng và vô lý", vị này nói thêm. Ấn Độ bắt đầu nhập khẩu dầu từ Nga vì nguồn cung cấp truyền thống đã chuyển hướng sang châu Âu sau khi xung đột Nga - Ukraine bùng nổ. New Delhi cho rằng đây là "sự cần thiết bắt buộc do tình hình thị trường toàn cầu", vị phát ngôn viên giải thích.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Ấn Độ cũng chỉ ra thực tế rằng các nước phương Tây, đặc biệt là Liên minh châu Âu (EU), vẫn đang duy trì thương mại song phương với Nga. "Điều đáng chú ý là chính những quốc gia đang chỉ trích Ấn Độ lại cũng đang giao thương với Nga", theo vị quan chức Ấn Độ. Người phát ngôn cũng cho biết nước này có "mối quan hệ đối tác ổn định và lâu bền" với Nga. "Đối với nhu cầu nhập khẩu năng lượng, chúng tôi xem xét tính sẵn có của thị trường cũng như tình hình và bối cảnh toàn cầu", ông nói với báo chí.

Tờ New York Times dẫn lời hai quan chức cấp cao của Ấn Độ cho biết, chính phủ nước này chưa đưa ra chỉ thị nào cho các nhà máy lọc dầu trong nước nhằm ngăn chặn hoặc giảm lượng dầu thô nhập khẩu từ Nga.

Chuyên gia Qian Feng từ Viện Chiến lược Quốc gia thuộc Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc) giải thích với tờ Hoàn cầu Thời báo rằng, Ấn Độ sẽ không từ bỏ việc mua dầu của Nga bất chấp áp lực từ Mỹ. Ông chỉ ra rằng Ấn Độ là một quốc gia thiếu dầu, và dầu của Nga mang lại cho New Delhi những lợi thế về chi phí hiệu quả và chất lượng cao, đồng thời là sự bảo đảm cho sự phát triển kinh tế. Số liệu cho thấy sự phụ thuộc ngày càng tăng của Ấn Độ vào dầu mỏ Nga. Trước cuộc xung đột ở Ukraine nổ ra, Ấn Độ chỉ mua 2% lượng dầu từ Nga. Hiện nay, tỷ trọng dầu nhập khẩu từ Nga của Ấn Độ đã tăng lên 35%, khiến Ấn Độ là nước mua dầu thô vận chuyển bằng đường biển lớn nhất của Nga.

Theo giới quan sát, căng thẳng hiện tại đang đặt ra nhiều thách thức cho quan hệ Mỹ - Ấn. Mặc dù hai bên vẫn cam kết duy trì đàm phán, khả năng ký kết một thỏa thuận thương mại trong tương lai gần là rất mong manh. Tiến sĩ Rajan Kumar, một chuyên gia về quan hệ quốc tế tại Đại học Jawaharlal Nehru (JNU) ở New Delhi cho rằng Ấn Độ không dễ gì nhượng bộ trước áp lực từ Washington. Việc Ấn Độ tiếp tục mua dầu từ Nga không chỉ là vấn đề kinh tế mà còn nhằm thể hiện chính sách đối ngoại của Ấn Độ luôn dựa trên nguyên tắc tự chủ chiến lược.

Trung Quốc bác bỏ yêu cầu

Về phần mình, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng đã tuyên bố rõ ràng rằng nước này không có kế hoạch điều chỉnh chính sách năng lượng do áp lực từ bên ngoài. "Trung Quốc sẽ luôn đảm bảo nguồn cung năng lượng theo cách phục vụ lợi ích quốc gia. Ép buộc và gây sức ép sẽ không đạt được điều gì. Trung Quốc sẽ kiên quyết bảo vệ chủ quyền, an ninh và lợi ích phát triển của mình", Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent thừa nhận rằng phía Trung Quốc "rất coi trọng chủ quyền của mình" khi mua dầu của Nga, và gọi các nhà đàm phán Trung Quốc là "cứng rắn". Tuy nhiên, ông vẫn bày tỏ hy vọng có thể đạt được thỏa thuận trong tương lai.