Quân đội Israel là một trong số ít quốc gia trên thế giới đang áp dụng chế độ quân dịch bắt buộc cho cả nam và nữ giới.
Một nữ quân nhân trên đường phố Tel Aviv. (Minh họa)
Không chỉ dừng lại ở các vai tṛ hỗ trợ, phụ nữ Israel hiện nay c̣n đảm nhiệm các vị trí tác chiến, lănh đạo chỉ huy và thậm chí góp mặt trong các đơn vị đặc biệt tinh nhuệ. Sự hiện diện và đóng góp của họ đă trở thành một chủ đề quan trọng trong bối cảnh xă hội Israel, đồng thời thu hút sự quan tâm của cộng đồng quốc tế.
Ngay từ khi quốc gia Israel tuyên bố thành lập vào năm 1948, phụ nữ đă có mặt trên các chiến tuyến. Trong cuộc Chiến tranh giành độc lập, họ đảm nhận nhiều vai tṛ quan trọng như cho vận chuyển vũ khí, hỗ trợ về y tế và thậm chí trực tiếp cầm súng chiến đấu. Tuy nhiên, sau chiến tranh, quan điểm xă hội và lo ngại về an toàn đă khiến cho phụ nữ dần bị đẩy ra khỏi các vị trí tác chiến. Măi đến những năm 1990, một phán quyết lịch sử của Ṭa án Tối cao Israel tuyên bố việc ngăn cản phụ nữ tham gia tác chiến trong quân đội là vi phạm quyền nam nữ b́nh đẳng. Từ đây, cánh cửa đă mở ra cho họ bước vào hàng ngũ tác chiến chính quy và nắm giữ cả các vị trí lănh đạo chỉ huy.
Tại Israel, phụ nữ Israel bắt buộc thực hiện chế độ quân dịch trong 2 năm, so với 2 năm 8 tháng đối với nam giới.
Trong hơn một thập kỷ qua, số lượng nữ quân nhân tham gia tác chiến trong
Lực lượng Pḥng vệ Israel (IDF) đă tăng vọt từ 500 lên hơn 5,000 người mỗi năm. Các nữ quân nhân không chỉ phục vụ trong các đơn vị pháo binh, tiểu đoàn hỗn hợp và hệ thống pḥng không, mà c̣n đang tiến đến nắm giữ những vị trí chỉ huy cao cấp. Tuy nhiên, Tổng Tham mưu trưởng IDF, Trung tướng Eyal Zamir, đă quyết định cho tạm dừng chương tŕnh huấn luyện nữ quân nhân cho các đơn vị đặc nhiệm.
Theo số liệu từ Cục Nhân sự
IDF, do Thiếu tướng David Bar Kalifa đứng đầu, hơn 20,000 phụ nữ hội đủ điều kiện sức khỏe, thể chất và tâm lư đă đăng kư nhập ngũ trong đợt tuyển mộ trong năm 2024 vừa qua. Trong số đó, 35% đă tham gia các ngày thực tế tác chiến tại tiền tuyến. Trong số này, 76% tiếp tục hoàn tất quá tŕnh và chính thức trở thành nữ quân nhân tác chiến. Nói một cách khác, có khoảng 5,300 trong số 7,000 người bày tỏ nguyện vọng đă thực sự hoàn tất quy tŕnh tuyển chọn.
Tỷ lệ nữ quân nhân tác trong
IDF đang gia tăng rơ rệt. Tính cho đến nay, cứ 4 phụ nữ đủ điều kiện tác chiến th́ có một người thực sự nhập ngũ vào các đơn vị tác chiến. Con số này đă tăng cao gấp 10 lần trong ṿng 10 năm, từ 500 lên 5.000 người mỗi năm.
Hiện tại, nữ quân nhân tại ngũ đang phục vụ ở nhiều đơn vị tác chiến khác nhau, không c̣n bị giới hạn trong các vai tṛ tiếp liệu hậu cần hay hỗ trợ. Tại các tiểu đoàn hỗn hợp đóng quân dọc biên giới với Ai Cập, Jordan và hàng rào an ninh Bờ Tây, phụ nữ chiếm hơn 60% các đơn vị, trong đó có một số nữ quân nhân đang phục vụ trên các xe tăng Merkava. Những tiểu đoàn này cũng đă thực hiện nhiều nhiệm vụ tiêu diệt bọn khủng bố Hamas ở Dải Gaza trong những năm tháng gần đây.
Tỷ lệ nữ giới trong Binh chủng Pháo binh và Bộ Tư lệnh Mặt trận Nội địa cũng đang tăng. Tuy nhiên, sự chú ư hiện nay chủ yếu tập trung vào các nữ quân nhân thuộc đơn vị tinh nhuệ Yahalom, hiện đang trong giai đoạn cho huấn luyện.
Các số liệu này phản ảnh về tiềm năng chưa được khai thác đầy đủ trong bối cảnh xă hội Israel, đặc biệt trong lúc quân đội đang thiếu khoảng 7,000 binh sĩ cho các vai tṛ tác chiến đấu. Ở các đơn vị như tiểu đoàn hỗn hợp, Lực lượng Pḥng không, Bộ Tư lệnh Mặt trận Nội địa và Binh chủng Pháo binh, nữ quân nhân đang từng bước vươn lên đảm nhiệm các vị trí lănh đạo chỉ huy.
Trong khi đó, Trung tướng Zamir gần đây đă thông báo cho tạm dừng chương tŕnh thử nghiệm huấn luyện nữ binh sĩ cho các vị trí chiến đấu đặc biệt, sau khi nhận được các đánh giá chuyên môn liên quan đến khả năng cơ động tác chiến và một số yếu tố khác. Thiếu tướng Bar Kalifa hiện đang tích cực cho triển khai các biện pháp để tối đa hóa nguồn nhân lực, không chỉ trước khi nhập ngũ mà c̣n trong suốt quá tŕnh phục vụ trong quân đội.
Việc phụ nữ ngày càng tham gia sâu vào các hoạt động quân sự không chỉ làm thay đổi cục diện nhân sự trong IDF mà c̣n phản ánh sự chuyển ḿnh của xă hội Israel đối với vấn đề b́nh đẳng giới tính. Dù vẫn c̣n nhiều tranh căi và thách thức, sự hiện diện ngày càng lớn của phụ nữ trong quân đội cho thấy một tương lai nơi mà năng lực chứ không phải giới tính, là yếu tố quyết định vị trí và vai tṛ của một người lính.