Đáng lẽ người của công chúng th́ phải biết trân trọng những giá trị mà do chính họ phải lao động cật lực mới có được. Thế nhưng khi lâm vào t́nh trạng nợ nần họ lại mất hết tỉnh táo và sẵn sàng phủ bụi lên ánh hào quang trước đó.Thời gian vừa qua, không ít trường hợp nghệ sĩ thua lỗ trong làm ăn đă kêu gọi sự giúp đỡ từ cộng đồng người hâm mộ. Việc này đă làm dấy lên luồng dư luận cho rằng giới nghệ sĩ làm kinh tế khi gặp khó khăn nợ nần cũng phải tự chịu trách nhiệm, không nên lợi dụng ḷng tốt của người hâm mộ và xem thường những quy định của pháp luật.
Biện minh hay... lừa đảo?

|
Ca sĩ Siu Black. |
Hẳn công chúng c̣n nhớ thông tin về nghệ sĩ Siu Black người được ví như “Họa mi núi rừng” ngừng “hót” v́ nợ nần. Được biết, việc chị Siu mắc nợ đă được nhiều người trong giới biết đến cách đây 4 năm. Tuy nhiên, hầu như thông tin đó chỉ truyền tai nhau với lời khuyên “Nếu chị Siu có hỏi mượn tiền th́ t́m cách từ chối khéo nhé” cho tới sự việc chương tŕnh truyền h́nh thực tế “Tôi là người chiến thắng” đột ngột thông báo danh hài Hoài Linh sẽ thay Siu Black làm giám khảo chính khiến khán giả tỏ ra nghi ngờ.
Sau đó, câu chuyện nợ nần của chị Siu mới bị vỡ lở khi chủ nợ viết đơn tố cáo, chị Siu giải thích, sau khi cầm cố ngôi nhà ở Kon Tum 700 triệu đồng, chị vay mượn thêm hơn 1 tỉ đồng mở quán cà phê để con cháu ở Kon Tum có công ăn việc làm. Tuy nhiên, quán vắng khách, show diễn ít dần, chị phải vay nóng để trang trải, lăi mẹ đẻ lăi con dẫn đến mất khả năng chi trả. Ca sĩ Phương Thanh (Chanh) làm tất cả chỉ v́ muốn cho Siu một cơ hội sống khi hiểu bạn ḿnh đă vào đường cùng, dễ có hành động dại dột. Nhưng có những sự thật mà chị Chanh cũng chẳng thể ngờ.
Sau scandal vỡ nợ hơn 2,5 tỉ đồng, chị Siu tái xuất bằng đêm nhạc
T́nh nghệ sĩ do chị Chanh tổ chức tại pḥng trà Nam Quang (TP.HCM) tối 11/8/2013. Đêm nhạc có sự tham gia của danh hài Hoài Linh, Cát Phượng, Thanh Thảo, Vân Khánh, Nam Khánh... nhằm gây quỹ ủng hộ Siu trả nợ và có thêm sức mạnh để tiếp tục đi hát. Tuy nhiên sau đêm diễn, nhiều con nợ vẫn t́m đến đ̣i nợ, và số tiền nợ được thông báo gấp 2- 3 lần số tiền khổ chủ thông báo ban đầu.
Theo chia sẻ của “họa mi núi rừng”, việc nợ nần là do kinh doanh thua lỗ, tuy nhiên, với số nợ lớn như vậy, dư luận nghi ngờ dường như chính chị đang che giấu một sự thật khác. Nguồn tin cho rằng Siu dính nợ nần do cơ bạc không hẳn là thiếu cơ sở. Cũng có người nhận định, số nợ ngày càng lớn là do chị vay của xă hội đen, lăi mẹ đẻ lăi con quay ṿng khiến chị phải lấy đầu này đắp đầu kia và mất khả năng chi trả. C̣n nhiều chủ nợ trước giờ chưa lên tiếng gắt gao v́ họ có mối quan hệ thân quen với Siu (từ phóng viên, đồng nghiệp đến bạn bè), một số từng là thí sinh ở các cuộc thi ca nhạc mà Siu Black làm giám khảo cũng ngại lên tiếng về đàn chị của ḿnh. Bạn bè, đồng nghiệp, người quen... đă giúp đỡ hết ḷng v́ nghĩ Siu khó khăn, nhưng sau chuyện này, niềm tin của mọi người dành cho Siu đă không c̣n nguyên vẹn. Và chính bản thân chị cũng khó có thể lấy lại tự tin để đối diện với những người yêu thương ḿnh.
Vụ việc đ́nh đám mới đây nữa của giới nghệ sĩ là NSƯT Kim Tử Long bị bắt trên chiếu bạc đă và đang khiến dư luận mất niềm tin vào những thần tượng của ḿnh, thậm chí có cái nh́n méo mó về một số nghệ sĩ.
TS Đào Hồng Thu- nguyên Trưởng bộ môn Ngôn ngữ học và Việt học, khoa Ngoại ngữ, trường Đại học Bách khoa Hà Nội chia sẻ, việc một số nghệ sĩ hiện nay đang lâm vào cảnh nợ nần không chỉ là lỗi của người đi vay mà lỗi của cả người cho vay. Có thể do ham lăi cao mà người cho vay sẵn sàng đánh đổi, cũng có thể v́ t́nh cảm, v́ tin tưởng mà người cho vay không chút ngại ngần… Tuy nhiên, v́ bất cứ lư do nào th́ mọi người đều b́nh đẳng trước pháp luật và tự chịu trách nhiệm về hành vi mà bản thân mỗi người gây ra. Đặc biệt là người của công chúng phải là những tấm gương cho xă hội, bởi lẽ nghệ thuật ra đời từ lao động, từ cuộc sống, có ảnh hưởng lớn đến nhiều người trong xă hội, nhất là với những người trẻ tuổi.
Tiếc là hiện nay nhiều nghệ sĩ đă quá lạm dụng sự nổi tiếng của ḿnh, thậm chí dùng “nó” để đi ngược lại với truyền thống của các nghệ sĩ chân chính. Có lẽ khi rơi vào cảnh nợ nần, nhiều người không từ một thủ đoạn nào để trốn tránh, nghĩ cách “quỵt” nợ. Thậm chí, họ không ngần ngại lừa dối, để lợi dụng niềm tin ngay cả những người đang giúp đỡ ḿnh trong cơn hoạn nạn, đó là phạm trù đạo đức, khó có thể chấp nhận.
Cũng theo TS Thu, người vỡ nợ đă vậy, người cho vay th́ sao khi mà những đồng tiền họ phải đổ mồ hôi, công sức và trí tuệ mới có được? Tuy nhiên, khi bỏ tiền ra giúp đỡ người ta lại quên đi quy tắc an toàn trong giao dịch dân sự. Trong chuyện này, dư luận đặt câu hỏi, thần tượng sụp đổ hay niềm tin mù quáng?
Làm giàu cũng phải tuân thủ pháp luật
Không chỉ có “họa mi núi rừng” mà cả nghệ sĩ Phước Sang cũng đang phải gánh một món nợ khổng lồ mà nguyên nhân là do kinh doanh khó khăn, nhà đất đóng băng, tiền bạc tồn đọng. Phước Sang bị bạn thân lên báo tố cáo nợ nần, bản thân anh cũng chọn cách ở ẩn, rời xa showbiz…
Gần đây nhất, một vụ việc được dư luận nhắc tới nhiều là NSƯT Chánh Tín “than vỡ nợ”. Chánh Tín vừa mang trong ḿnh “chất” nghệ sĩ, lại vừa có “máu” kinh doanh. Ông từng là chủ một nhà hàng, giám đốc một hăng phim. Cuối năm 2010, tài tử điện ảnh Chánh Tín tiếp tục ước mơ làm giàu của ḿnh bằng cách thành lập công ty TNHH Chánh Tín - CTF – và tiến hành gặp gỡ các cơ quan chức năng từ UBND xă Đạ Ṛn, UBND huyện Đơn Dương, sở Tài nguyên & Môi trường tỉnh Lâm Đồng… để thực hiện thủ tục thuê đất lập dự án tại xă Đạ Ṛn với diện tích 5 ha. Tuy nhiên, dự án này của Chánh Tín v́ một số lư do sau đó đă bị "ngâm" lại.

|
NSƯT Chánh Tín. |
Dư luận trong và ngoài giới showbiz cho rằng, trường hợp của Nguyễn Chánh Tín, đúng là ông có thua lỗ trong việc làm phim
Hiệp sĩ guốc vông và dự án phim kinh dị 30 phút/tập không được như ư. Tuy nhiên, những phim này cũng không đến nỗi khiến cho tài tử lừng danh một thời phá sản. Tuy nhiên, theo thông tin từ ông Nguyễn Ngọc Tuấn (Phó Tổng giám đốc Ngân hàng Phương Nam) th́ vợ chồng ông Nguyễn Chánh Tín thế chấp căn nhà để bảo lănh cho khoản vay 8,3 tỷ đồng vào ngày ngày 9/7/2008. Trong khi đó, phim
Ḍng máu anh hùng khởi quay đầu năm 2006, công chiếu trên cả nước ngày 27/4/2007, thông tin trên đă khiến người hâm mộ không khỏi nghi ngờ và thất vọng.
Trao đổi với Phóng viên báo Đời sống và Pháp luật về việc gần đây trên phương tiện thông tin đại chúng có đưa tin về một số nghệ sĩ hiện đang vỡ nợ không có khả năng chi trả, có người v́ lư do này lư do khác, có người hiện đang vướng vào ṿng lao lư…nghệ sĩ Nguyễn Hải cho biết: “Cho dù bạn là ai, nghệ sĩ chân chính, người nổi tiếng hay người dân th́ đều b́nh đẳng trước pháp luật. Làm việc ǵ cũng phải tuân thủ theo những quy định của luật pháp
. Quay trở lại sự việc một số nghệ sỹ vướng vào cảnh nợ nần, thậm chí vỡ nợ, vướng ṿng lao lư… Cho dù v́ lư do nào th́ việc “vỡ nợ” cũng không tránh khỏi luật pháp và phạm trù đạo đức. Người nghệ sĩ ngoài việc phải tuân thủ những quy định của luật pháp, c̣n phải giữ ǵn h́nh tượng của ḿnh trong mắt công chúng. Mỗi nghệ sĩ là một nhà văn hóa, bản thân các nghệ sĩ phải ư thức được điều này.
Dù kinh doanh hay làm bất cứ điều ǵ cũng phải tuân thủ theo quy định của pháp luật. Đặc biệt nếu không biết không làm, làm kinh tế và lao động nghệ thuật cùng là lao động chí tuệ, tuy nhiên hai lĩnh vực này lại hoàn toàn khác nhau. Có thể bạn lao động nghệ thuật rất giỏi, nhưng kinh doanh lại không giỏi và ngược lại. Chính v́ lẽ đó trong cuộc sống cần phải có sự lựa chọn cũng như tính toán một cách cẩn trọng. Làm liều và tham vọng quá mức, điều đó không chỉ gây tổn hại tới chính bản thân mà c̣n gây ảnh hưởng tới người nghệ sĩ chân chính, làm tổn thương tới những khán giả đă và đang dành cho họ sự mến mộ sâu sắc.
Đáng lẽ họ là người của công chúng họ phải biết trân trọng những giá trị mà do chính họ phải lao động cật lực mới có được. Thế nhưng khi lâm vào t́nh trạng nợ nần họ mất hết tỉnh táo và sẵn sàng phủ bụi lên ánh hào quang trước đó”, nghệ sĩ Nguyễn Hải nhấn mạnh.
tt