Nhạc sĩ Văn Ho�ng v� t�nh y�u với Đờn Ca T�i Tử qua guitare ph�m l�m

Romano · **Release:** 06-15-2014 Reputation: 344445

Băng Huyền/ Viễn Đ�ng

Về c�y đ�n guitare ph�m l�m

Trong d�n nhạc T�i Tử Cải Lương, b�n cạnh c�c nhạc kh� như: Đ�n k�m, đ�n Tranh, đ�n C�... c� một nhạc cụ tuy xuất hiện muộn m�ng nhất, nhưng đ� trở n�n phổ biến, được d�ng thay cho cả những c�y đ�n truyền thống, đ� ch�nh l� đ�n guitare. Đ�y l� nhạc cụ từ T�y Ban Nha du nhập v�o Việt Nam từ những năm 20 thế kỉ 20, đ� được c�c nghệ nh�n Việt Nam cải biến trở th�nh guitare ph�m l�m với h�nh d�ng, c�ch l�n d�y, kỹ thuật đ�nh kh�c xa so với c�y đ�n gốc v� được xem như l� nhạc cụ của d�n tộc Việt, d�ng để chơi bản vọng cổ, v� ra đời nhiều kiểu so d�y m� hoặc l�ng người như: �D�y Bạc Li�u�, �D�y Long An�, �D�y S�i G�n�, �D�y Ng�n Giang� (Bảo Ch�nh), �D�y Xề�, �D�y Lai�, �D�y Rạch Gi�... hoặc gắn với t�n người cải bi�n ra c�ch so d�y như: �d�y Văn Vĩ�, �Văn Giỏi�, �Ho�ng Th�nh�... Guitare ph�m l�m đ� trở th�nh loại nhạc kh� độc đ�o của Việt Nam, chủ yếu chơi trong d�n nhạc của cải lương, đờn ca t�i tử, l� linh hồn của ban nhạc t�i tử - cải lương.

Nhạc sĩ Văn Ho�ng. (Văn Ho�ng cung cấp)

Nhạc sĩ Văn Ho�ng chụp lưu niệm với nghệ sĩ Hương Lan. (Văn Ho�ng cung cấp)

Được biết từ c�y đ�n guitare ban đầu, người ta kho�t c�c ph�m l�m xuống cần đ�n chừng 1 cm, h�nh b�n nguyệt để ng�n tay c� thể vừa bấm vừa rung d�y đờn, tạo ra �m thanh kh�c biệt, tạo độ ng�n rung đặc trưng, thể hiện chữ nhạc d�n tộc Việt Nam r� n�t v� s�u sắc hơn. Khi d�ng chơi nhạc t�i tử cải lương, guitare ph�m l�m kh�ng d�ng d�y 6, n� được sử dụng phổ biến với hệ thống gồm 5 d�y. D�y đ�n được l�n theo �m giai ngũ cung. Khoảng những năm 40 thế kỷ 20, c�ch l�n d�y Lai của guitare ph�m l�m ra đời. Từ đ�, c�c d�y kh�c �t được sử dụng v� d�y Lai khi chuyển hơi, chuyển cung đều rất dễ d�ng v� c� thể chơi được cả bản Nam, bản Bắc, bản O�n cho đến vọng cổ. Tuy nhi�n, khi đờn bản Bắc v� bản Nam th� guitare ph�m l�m kh�ng hay bằng đ�n k�m. Trong d�n nhạc đờn ca t�i tử ng�y nay, guitare ph�m l�m kh�ng thể thiếu vắng, v� n� g�p v�o những tiếng trầm, những �chữ chuyền� độc đ�o m� c�c đ�n kh�c kh�ng l�m được.

Nhạc sĩ Văn Ho�ng

V� qu� y�u vẻ đẹp của �m thanh tiếng đ�n guitare ph�m l�m, n�n cậu b� Ngọc Minh (t�n thật của nhạc sĩ guitare ph�m l�m Văn Ho�ng) bấy giờ khi mới 6, 7 tuổi, đ� biết say m� tiếng đ�n vọng cổ của cha, l� nhạc sĩ guitare ph�m l�m Văn Hải (mở l� dạy ca cổ tại nh�, nơi v�ng Chợ Lớn).

T�m sự con đường v�o nghề của m�nh, nhạc sĩ Văn Ho�ng kể

-Khi t�i được 10 tuổi, ở gần nh� t�i, c� anh Trừ Quang, lớn hơn t�i khoảng 9 tuổi, mở lớp dạy guitare ph�m l�m ngay tại nh�, t�i thường qua đ� chơi v� học l�m. Học tr� của anh học chưa đờn được, t�i đứng xem m� đ� biết đờn rồi. Anh thấy t�i th�ng minh, anh b�n k�u t�i v�o để dạy cho t�i. Học với anh khoảng hơn 1 năm, thầy của anh l� nhạc sĩ guitare Văn Tuồng, thấy t�i mới 11 tuổi m� biết đ�n kh�, khen t�i giỏi v� c� dạy th�m một �t cho t�i.

Khoảng 2 năm sau, thầy Văn Vĩ đến nh� ba t�i để đờn ca t�i tử v� c� th�u băng c�t x�t lớp dựng Văn Thi�n Tường. T�i c� mở băng ra nghe thấy thầy đờn hay qu�, b�n tập đờn theo băng giống thầy. Khoảng 3 th�ng sau thầy quay lại, t�i trổ t�i cho thầy xem.

Danh cầm Văn Vĩ đ� ph�t hiện ng�n đờn trẻ triển vọng của cậu b� Ngọc Minh, thương mến n�n nhận l�m đệ tử, đổi nghệ danh cho �ng l� Văn Ho�ng.

Nhạc sĩ cổ nhạc Văn Ho�ng n�i rằng, bấy giờ căn bản cổ nhạc v� ng�n đờn đ� được �ng nắm kh� vững, theo học thầy Văn Vĩ chủ yếu l� phần n�ng cao, học th�m những kỹ thuật l�y, chạy ng�n. Vốn đam m�, lại c� thi�n tư, n�n �ng học rất nhanh. Những kỹ thuật như l�y ng�n đờn, những b�i bản nhỏ, b�i Quảng... l� những b�i m� thầy Văn Vĩ đ�n rất hay đ� được Văn Ho�ng lĩnh hội vững v�ng. Sau thời gian học với thầy Văn Vĩ hơn 1 năm, Văn Ho�ng đ� đờn những b�i Quảng rất th�nh c�ng, kh� giống thầy Văn Vĩ.

14 tuổi �ng đ� đi đ�n tại những đ�m tiệc quanh v�ng, đ� l�m ra tiền từ t�i đệm đ�n của m�nh. Sau đ�, �ng c�n t�m đến học với thầy Hai Ng�, Vũy Chổ... những b�i bản lớn.

Bấy giờ, tại nhiều cuộc đờn ca t�i tử trong v�ng Chợ Lớn đều c� mặt Văn Ho�ng đ�n guitare ph�m l�m. Mỗi khi c� cuộc đờn ca lớn l� �ng được thầy Văn Vĩ dẫn đi theo để luyện nghề với c�c nghệ nh�n, n�n từ khi c�n trẻ tuổi Văn Ho�ng đ� c� cơ hội �giao duy�n� với những danh cầm của cổ nhạc miền Nam như Văn Vĩ, Bảy B� (tức soạn giả Viễn Ch�u), Năm Cơ....

Bước đường v�o nghệ thuật từ Việt Nam đến Hoa Kỳ

Nhạc sĩ Văn Ho�ng đ� ch�nh thức bước ch�n v�o đờn cho g�nh h�t l�c �ng 19 tuổi v�o năm 1976. Ban đầu �ng đi theo đo�n Hoa Phượng, đi lưu diễn ở Rạch Gi�, v� một số v�ng qu� của miền Nam. Sau Hoa Phượng, �ng c�n đi theo những đo�n như Tr�c Giang, S�n Khấu Mới, Hoa Miền Nam...

Để t�m tương lai cho con c� một cuộc sống tốt đẹp hơn, năm 1982, �ng vượt bi�n v� sang định cư tại Hoa Kỳ. Ngay l�c đ�, �ng đ� sống tại quận Cam, trong khu vực Little Saigon, đ� gặp lại nghệ sĩ H�ng Cường nơi đất kh�ch. V� �ng từng đ�n cho nghệ sĩ H�ng Cường khi c�n ở Việt Nam đi h�t chui với nghệ sĩ Mỹ Ch�u h�t t�n cổ giao duy�n ở tụ điểm trường đua Ph� Thọ những năm 1977- 1978, nhạc sĩ Văn Ho�ng nhanh ch�ng trở lại với nghiệp đờn, thường xuy�n c� show v�o dịp cuối tuần đều đặn nhiều năm. �ng c�n sang những tiểu bang kh�c v� đi nhiều nước ch�u �u, �c ch�u, Canada.. để đệm đ�n cho c�c nghệ sĩ h�t những tr�ch đoạn cải lương, t�n cổ giao duy�n.

Mỉm cười tự h�o, nhạc sĩ Văn Ho�ng n�i:

-Hầu như t�i đều c� đ�n cho những nghệ sĩ cổ nhạc b�n Việt Nam v� cả những nghệ sĩ cổ nhạc tại hải ngoại. Tại Mỹ n�y c� bao nhi�u trung t�m, t�i cũng đều c� thu �m tiếng đ�n của m�nh đệm cho c�c nghệ sĩ cải lương hết.

Vẻ đẹp của tiếng đ�n

N�i th�m về tiếng đờn của m�nh, nhạc sĩ Văn Ho�ng giải th�ch:

-T�i lu�n tự h�o v� m�nh đ� học được với những người thầy giỏi, cộng th�m sự t�m t�i, học hỏi của m�nh mỗi ng�y, để tạo n�n những th�nh c�ng cho tiếng đ�n. Khi đ�n, t�i c� thể đ�n được đủ độ cung, người n�o ca thấp, t�i đ�n t�ng thấp, người n�o ca cao, t�i đ�n t�ng cao, m� kh�ng cần phải l�n d�y đ�n. T�i đờn b�i Bắc, th� theo trường ph�i Bắc, c�n nếu t�i đ�n b�i o�n l� theo trường ph�i o�n. Mỗi b�i đều r� trường ph�i, chứ kh�ng lẫn lộn. Khi học bản Sương Chiều T� Anh, thường thầy dạy cung Quảng, chỉ c� 1 cung th�i, nhưng t�i c� thể đ�n được 5 cung kh�c nhau bản n�y. C� những b�i rất kh� như Ngũ Ch�u Minh Hồ, nhiều người kh�ng đ�n được. B�i đ� c� 5 lớp, mỗi lớp 4 c�u. Dứt 8 c�u n�y l� chuyển sang cung kh�c, lối kh�c lu�n, khi đang Bắc, chuyển sang O�n, Ai, Ngựa. Nhiều khi nh�n v�o s�ch, nhiều người kh�ng đ�n được, nhưng t�i c� thể đ�n th�nh thạo b�i n�y từ d�y hồi tư chuyển qua d�y hồi nhất. Kỹ thuật kỳ c�ng, nhờ kinh nghiệm l�u năm, n�n t�i c� thể đ�n những bản tr�n rất dễ d�ng.

Bản th�n nhạc sĩ Văn Ho�ng lu�n nắn n�t t�ng chữ theo lời ca của nghệ sĩ, tiếng nhạc nức nở như tiếng l�ng của nh�n vật. Vẫn lối đờn m�i v� �m như ng�y xưa, nhưng qua nhiều năm th�ng, tiếng đờn của �ng c�ng s�u lắng hơn, trầm tĩnh v� rất điệu nghệ, tạo n�n những �m thanh đầy đặn liền mạch nhau trong tiết tấu, huyền hoặc, nhặt khoan, trầm bổng...

Nhạc sĩ Văn Ho�ng cho rằng đ�n cải lương kh�c t�n nhạc l� kh�ng c� nhạc sĩ n�o đ�n giống nhạc sĩ n�o. Với t�n nhạc, cũng b�i đ�, th� ai đờn cũng giống nhau, nhưng cổ nhạc th� kh�ng như vậy, người nhạc sĩ cổ nhạc lu�n c� sự s�ng tạo, kh�ng c� nhạc sĩ n�o đ�n giống nhạc sĩ n�o. Tất cả đều đ�n kh�c nhau d� c�ng 1 b�i. Đ�y ch�nh l� điều hay của cổ nhạc, lạ hơn t�n nhạc. Ri�ng về kỹ thuật đ�n guitare ph�m l�m hay dở, cao thấp, hơn thua nhau ở sự ngẫu hứng, s�ng tạo nhiều �chữ đờn� ri�ng, lối chạy chữ luyến l�y, chẻ nhịp v� quan trọng nhất ở c�ch nhấn nh� chữ �xang�.

Với lời khuy�n cho những ai muốn trở th�nh nhạc sĩ cổ nhạc giỏi, theo �ng người đ� phải c� thi�n tư trời cho, cũng chữ đờn đ�, ngay nốt đ�, với người kh�ng c� thi�n tư, bấm nghe kh�c, c�n người c� thi�n tư, đ�n sẽ hay hơn. Ngo�i thi�n tư, cộng th�m luyện tập, chịu học hỏi, nghi�n cứu v� phải đam m� th� mới th�nh c�ng. Kh�ng bao giờ tự h�i l�ng l� m�nh đủ rồi, m� phải luyện th�m, học hỏi th�m. �ng n�i:

-D� t�i đ� đờn hơn 40 năm rồi, m� nay vẫn c�n tiếp tục học. Kh�ng bao giờ ngưng nghỉ hết. Nghệ thuật m� ngưng, th� n� sẽ l�i.

B�n cạnh t�i năng trời cho v� t�nh y�u c�ng sự luyện tập kh�ng ngừng nghỉ để tạo n�n t�n tuổi của m�nh trong l�ng cổ nhạc tại hải ngoại, nhạc sĩ Văn Ho�ng c�n được sự ủng hộ của người bạn đời l� b� Ho�ng Mai (con g�i của nhạc sư T�m Tr�), cũng l� một người rất y�u vọng cổ v� th�ch ca T�i Tử Cải Lương. B� lu�n ủng hộ v� l�m điểm tựa vững chắc để chồng y�n t�m đeo đuổi giấc mơ nghệ thuật

Gần trọn một đời với nghiệp Tổ, tuổi đ� lục tuần m� ng�n đờn của �ng vẫn c�n kh� phong độ, tuy l� vậy nhưng �ng vẫn cảm thấy buồn v� cải lương kh�ng c�n thịnh vượng. Nếu trước năm 2000, �ng v� những nhạc sĩ cổ nhạc tại hải ngoại kh� đắt show, cứ mỗi cuối tuần l� nhận show li�n tục, d� kh�ng hẳn sống bằng nghề n�y, vẫn c� c�ng việc kh�c để mưu sinh v� chăm lo cho gia đ�nh, nhưng với những show m� �ng nhận thu �m, đệm cho vở diễn, cho c�c nghệ sĩ, l� một niềm hạnh ph�c v� bờ.

�ng t�m sự:

-Khoảng từ năm 2006 đến nay, nhiều bầu show khi thực hiện chương tr�nh cổ nhạc, kh�ng trả tiền cho nhạc sĩ ban nhạc, m� về Việt Nam thu sẵn những sound track nhạc v�o CD rồi ph�t ra h�t. Trong một vở diễn n�y, những b�i bản như thể điệu Văn Thi�n Tường, hay Phụng Ho�ng, hay Xế Xảng... khi qua vở tuồng kh�c, cũng những điệu đ�, kh�n giả sẽ nghe lại tiếng đ�n y như vở diễn trước. N� kh�ng c� n�t ri�ng, đặc sắc nữa. Những nghệ sĩ d�ng CD thu �m sẵn, c� một kiểu đờn giống nhau. M� cải lương hay kh�ng chỉ lời ca, c�n ở tiếng đờn, l�m vậy, v� t�nh giết chết cải lương. L� người đờn, h�m nay b�i Phụng Ho�ng t�i đ�n kiểu n�y, th�ng sau cũng điệu Phụng Ho�ng, t�i sẽ đờn kh�c đi một ch�t, nghe live, kh�n giả sẽ cảm x�c nhiều hơn.

�ng cũng than rằng kh�ng chỉ một số nghệ sĩ tại hải ngoại ca tr�n nền nhạc thu sẵn, m� buồn hơn hết l� nạn h�t nh�p, điều n�y khiến cho s�n khấu cải lương ở hải ngoại kh� m� khởi sắc l�n được, v� t�nh thui chột dần t�i năng của người nghệ sĩ cải lương.

Hiện nay, c�ng việc gắn với cải lương của nhạc sĩ Văn Ho�ng chủ yếu l� đệm đ�n cho những người th�ch ca t�i tử, mời �ng đến nh� để đờn cho một nh�m bạn b� th�n quen của chủ nh�, �ng cũng nhận dạy ca cho nhiều người muốn vững v�ng nhịp. Những chuyến đi n�y c� khi quanh quận Cam, hoặc San Diego... Ngo�i ra, ngay tại gia của m�nh, v�o dịp cuối tuần, �ng cũng tổ chức những buổi đờn ca t�i tử, để t�m lại kh�ng kh� những buổi đờn ca t�i tử năm xưa b�n tiếng đ�n, lời ca tiếng h�t tại qu� người. (bh)

VD

Tin n�ng nhất 24h qua	Tin n�ng nhất 3 ng�y qua	Tin n�ng nhất 7 ng�y qua
Tin n�ng nhất 30 ng�y qua	Albums	Total Videos Online

Tranh luận s�i nổi nhất 7 ng�y qua	Tranh luận s�i nổi nhất 14 ng�y qua	Tranh luận s�i nổi nhất 30 ng�y qua
10.000 Tin mới nhất	Tin tức Hoa Kỳ	Tin tức C�ng nghệ

Super News	School Cooking Traveling Portal	Enter Portal
Series Shows and Movies Online	SERIES ONLINE 1	SERIES ONLINE 2

HOME	Breaking News	VN News	VietOversea	World News	Business News	Other News	History
Car News	Computer News	Game News	USA News	Mobile News	Music News	Movies News	Sport News
DEM	GOP	Phim Bộ	Phim Lẻ	Ca Nhạc	Thơ Ca	Help Me	Sport Live
Stranger Stories	Comedy Stories	Cooking Chat	Nice Pictures	Fashion	School	Travelling	Funny Videos
NEWS 24h	HOT 3 Days	NEWS 3 Days	HOT 7 Days	NEWS 7 Days	HOT 30 Days	NEWS 30 Days	Member News