Chiến thắng 1-0 của Costa Rica trước Ư trong trận đấu ngày 20/6/2014 đă chính thức đặt dấu chấm hết cho đội tuyển Anh tại World Cup 2014.

Cầu thủ Suarez của tuyển Uruguay 'an ủi' Rooney và Gerrad sau trận hôm 19/6
Bị đánh giá là “Kẻ lót đường”, Costa Rica đă trở thành đội đầu tiên đoạt vé đi tiếp của Bảng D - bảng “Tử thần” đồng thời tuyển Anh, lần đầu tiên, kể từ năm World Cup 1958, đă không qua được ṿng bảng.
Không phải ngẫu nhiên mà trước khi sang Brazil, tuyển Anh đă không giành được niềm tin từ người hâm mộ cho đến các chuyên gia về bóng đá. Rất nhiều vấn đề đă được mang ra mổ xẻ nhưng tựu chung vẫn nằm ở hai vấn đề cốt lơi: Phong độ của các trụ cột và Chiến thuật nào cho Tam Sư.
Thực tế qua hai ṿng đấu đă chứng minh hai nỗi lo lớn nhất cho tuyển Anh là đúng và gần như thất bại lần này đă được dự đoán trước, có chăng là nó đến quá nhanh và theo chiều hướng khá tiêu cực.
Cái chết được báo trước
"Sự kỳ vọng quá mức của người hâm mộ cũng như giới mộ điệu về đội tuyển Anh trước khi giải đấu diễn ra đă đặt lên vai những cầu thủ một áp lực không cần thiết, cụ thể là hai cái tên Wayne Rooney và Steven Gerrard. "
Về mặt chiến thuật, trước khi tuyển Anh lên đường, một số chuyên gia bóng đá, huấn luyện viên và cả cựu cầu thủ đă không ít lần đưa ra các lời khuyên với Ban Huấn Luyện, cụ thể là ông Roy Hodgson về một số vấn đề cần phải giải quyết nếu muốn tuyển Anh có kết quả thi đấu tốt.
Đáp lại, vị thuyền trưởng có vẻ như không lắng nghe, thậm chí có ư kiến trái chiều.
Chiến thuật của đội Anh qua hai ṿng đấu cũng có quá nhiều vấn đề.
Đến Brazil bằng bộ khung của Liverpool nhưng ông Hodgson đă không áp dụng chiến thuật của câu lạc bộ này theo lời khuyên của Brendan Rodgers, hay như của Paul Scholes mà ngược lại c̣n đưa ra đội h́nh 4-2-3-1 cứng nhắc, thậm chí là nghèo nàn về các bài bản chiến thuật.
Ban huấn luyện và các cầu thủ đă không có các phương án khác nhau để đối phó với đối phương luôn biến hóa theo từng trận đấu.
Đơn cử như trong trận thua Ư, tuyển Anh đă không thể khắc chế những điều chỉnh nhỏ của Prandelli về vị trí và vai tṛ của Pirlo trong sơ đồ 4-3-2-1 hay trong thất bại trước Urugoay, họ đă không thể đối phó với sự thay đổi về nhân sự, đồng thời không có đáp án cho việc vô hiệu hóa Cavani và nhất là Suarez, một cầu thủ mà cả ông Roy Hodgson lẫn các cầu thủ Anh biết quá rơ trong màu áo Liverpool.
Nói một cách khác, nếu như đối phương có nhiều chiến thuật khác nhau, áp dụng cho từng trận đấu và đối thủ khác nhau th́ tuyển Anh chỉ có một sơ đồ chiến thuật duy nhất và hoàn toàn bị bắt bài.
Đối với những trụ cột, huyền thoại của Manchester United, Paul Scholes cho rằng Rooney đă qua thời đỉnh cao và khuyên ông Hodgson phải mạnh dạn thay thế nếu trong trận đấu, Rooney không làm tṛn nhiệm vụ.
Cựu cầu thủ Alan Shearer thậm chí c̣n đặt dấu hỏi về việc Rooney ra sân ở vị trí không phải sở trường và v́ thế không phát huy hết khả năng…Brendan Rodger th́ cho rằng Gerrard nên được giao vị trí tiền vệ trụ duy nhất, đă được chứng minh qua mùa giải bùng nổ của Liverpool. Thế nhưng khi vào giải, hai cái tên này đă để lại nhiều nỗi thất vọng.

HLV Roy Hodgson đă tuyên bố sẽ không từ chức
Việc thi đấu mờ nhạt của đội tuyển Anh nói chung và các trụ cột nói riêng không đơn giản chỉ v́ lư do chuyên môn.
Sự kỳ vọng quá mức của người hâm mộ cũng như giới mộ điệu về đội tuyển Anh trước khi giải đấu diễn ra đă đặt lên vai những cầu thủ một áp lực không cần thiết, cụ thể là hai cái tên Wayne Rooney và Steven Gerrard.
Kể từ sau kỷ nguyên của David Beckham, h́nh ảnh của Rooney thường xuyên xuất hiện trên các ấn phẩm thể thao Anh Quốc khi nhắc đến đội tuyển Anh.
Những lời tán dương có cánh của truyền thông dường như xóa nḥa một Rooney mờ nhạt của Manchester United trong mùa giải vừa qua.
Người đồng đội của Rooney là Steven Gerrard cũng không khác biệt. Nếu nh́n lại cú trượt chân của Gerrard đập tan kỳ vọng đưa Liverpool lên ngôi vô địch mùa giải 2013/2014, th́ việc anh có pha “kiến tạo” cho Suarez ở trận đấu vừa qua cũng là điều dễ hiểu. Sự động viên cũng như kỳ vọng là tốt, tuy nhiên đối với Tam Sư th́ dường như đó là liều thuốc độc trước mỗi giải đấu lớn.
Ngoài ra c̣n phải nhắc đến sự yếu kém của bộ đôi trung vệ Cahill-Jagielka. Đây cũng là một trong những nỗi lo của giới chuyên môn về khả năng đối phó với những chân sút hàng đầu trong ṿng bảng như Balotelli, Cavani và Suarez.
Trong số bốn bàn thua của đội Anh th́ có đến ba bàn là do sự non nớt kinh nghiệm và sự yếu kém trong pḥng ngự của hai cầu thủ này. Cựu huấn luyện viên Glenn Hoddle và trung vệ Rio Ferdinand quả đă không quá lời khi nói rằng hai trung vệ của đội tuyển Anh thi đấu như những đứa trẻ.
Thế hệ kế thừa
"Căn bệnh không phải là nan y, nhưng nó sẽ trở nên trầm trọng hơn nếu không chữa trị kịp thời. “Bệnh nhân người Anh” cần một liều thuốc – sự trẻ trung và mạo hiểm."
Về mặt con số, một pha kiến tạo và một bàn thắng cho Rooney sau 2 trận đấu là chấp nhận được, tuy nhiên nh́n vào cách cầu thủ này thi đấu cũng như lối chơi của đội tuyển Anh th́ là cả sự thất vọng. Mặt khác, tuy không trực tiếp góp công, nhưng cái tên để lại nhiều ấn tượng hơn cả lại là Raheem Sterling. Có thể nói rằng lối thi đấu xông xáo của cầu thủ trẻ 19 tuổi khi lần đầu tiên góp mặt cùng Tam Sư tại một sân chơi lớn chính là điểm sáng duy nhất của đội tuyển Anh.
Tiền vệ của Liverpool dường như không bị những áp lực tâm lư đè nặng lên đôi chân của ḿnh, từ những trận đấu với các đại gia ở giải Ngoại Hạng cho đến hai trận đấu tại World Cup, Sterling luôn thi đấu với tâm lư thoải mái nhất và không hề sợ hăi. Có lẽ quá lời khi dùng hai từ “bản lĩnh” với cầu thủ này nhưng tự tin là điều dễ nhận thấy nhất.
Đă đến lúc FA và ban huấn luyện phải t́m ra ch́a khóa để giải bài toán Tam Sư dựa vào những cầu thủ trẻ như Sterling, Daniel Sturridge, Ross Barkley,Jack Wilshere, Theo Walcott, Alex Oxlade-Chamberlain, Luke Shaw, John Stones và Jon Flanagan .
C̣n quá sớm để khẳng định đây là tương lai của đội tuyển, nhưng chắc chắn thế hệ trẻ là điều mà người Anh cần nhắm tới – không phải trong tương lai mà chính là bây giờ.
Gerrard cũng đă công khai ư định giă từ đội tuyển khi bước qua đỉnh cao phong độ, tuy nhiên với Wayne Rooney th́ khác, mong muốn cống hiến của số 10 vẫn c̣n cháy bỏng nhưng sẽ là tốt hơn cho toàn cục nếu Rooney đóng một vai tṛ nhẹ nhàng hơn trong đội.
Người Anh luôn nổi tiếng về sự bảo thủ, tuy nhiên có lẽ đă đến lúc tâm niệm này cần phải thay đổi.
Căn bệnh không phải là nan y, nhưng nó sẽ trở nên trầm trọng hơn nếu không chữa trị kịp thời. “Bệnh nhân người Anh” cần một liều thuốc – sự trẻ trung và mạo hiểm.
Bài viết thể hiện quan điểm và lối hành văn của tác giả, thành viên của nhóm Talksport UK ở London.
BBC