Dịch Covid-19 kết thúc khi nào và theo hướng nào?

Hãng tin Bloomberg dẫn ý kiến của các nhà khoa học cho rằng, khác với những đại dịch trước đây, Covid-19 sẽ không thể kết thúc trong vòng 6 tháng tới, mà cần nhiều thời gian hơn, dù rằng nhiều quốc gia đã nhanh chóng triển khai và thu được hiệu quả đối với chương trình tiêm vaccine ngừa Covid- 19.

Giới khoa học đều cho rằng đợt bùng phát hiện nay sẽ được kiểm soát khi hầu hết dân số toàn cầu, khoảng 90-95%, có khả năng miễn dịch nhờ tiêm chủng hoặc miễn dịch tự nhiên sau khi đã khỏi bệnh. Giới chuyên gia đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiêm vaccine ngừa Covid-19.

Theo Lone Simonsen, nhà dịch tễ học và là giáo sư khoa học sức khỏe dân số tại Đại học Roskilde ở Đan Mạch, trong 130 năm qua, thế giới ghi nhận được 5 đại dịch cúm. Những dữ liệu này có thể giúp phân tích và dự đoán về Covid-19.

Trong 5 đại dịch cúm nói trên, đợt lâu nhất kéo dài trong 5 năm. Các đại dịch còn lại bao gồm 2-4 đợt lây nhiễm trong thời gian trung bình 2 hoặc 3 năm.

Covid-19 được xác định là đại dịch nghiêm trọng hơn, khi thế giới đã bước sang năm thứ hai với làn sóng dịch bệnh thứ ba, và vẫn chưa thấy hồi kết.

Có thể SARS-CoV-2 sẽ không đi theo con đường như các đại dịch trong quá khứ. Đây là một mầm bệnh khác, mới lạ và có khả năng lây truyền cao hơn. Với con số tử vong là hơn 4,6 triệu người cho đến nay, số người chết vì Covid-19 đã cao gấp đôi so với bất kỳ đợt bùng phát dịch bệnh nào kể từ dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918.

Tại các quốc gia với tỷ lệ tiêm chủng thấp như Malaysia, Mexico, Iran và Australia đang trải qua đợt bùng phát lớn nhất kể từ đầu đại dịch do sự lây lan nhanh chóng của biến chủng Delta. Với tình hình dịch vượt ngoài tầm kiểm soát như vậy, một biến chủng khác rất có thể sẽ xuất hiện.

Chuyên gia dịch tễ Simonsen, thật sai lầm khi tin rằng virus sẽ dần giảm mức độ hoạt động để tránh xóa sổ hoàn toàn quần thể vật chủ của chúng. Mặc dù các đột biến mới không phải lúc nào cũng nguy hiểm hơn trước, "trên thực tế các đại dịch có thể gây tử vong nhiều hơn trong khi virus đang thích nghi với vật chủ mới của nó".

SARS-CoV-2 có cơ chế "đọc rà soát" để sửa chữa sai sót trong quá trình virus nhân bản, làm giảm khả năng xuất hiện biến chủng khi virus được truyền từ người này sang người khác.

Tuy nhiên, số lượng ca mắc Covid-19 trên toàn cầu đã rất lớn, dù sao thì các trường hợp đột biến vẫn đang xuất hiện.

Do đó, Covid-19 có thể giống như bệnh cúm, cần phải tiêm vaccine nhắc lại thường xuyên để duy trì khả năng bảo vệ khi virus tiến hóa.

Cho đến nay, giới chuyên gia cho rằng rõ ràng là đại dịch sẽ không thể kết thúc trong 6 tháng tới. Nhìn chung, họ đều nhất trí đợt bùng phát hiện nay sẽ được kiểm soát khi hầu hết dân số toàn cầu, khoảng 90-95%, có khả năng miễn dịch nhờ tiêm chủng hoặc miễn dịch tự nhiên sau khi đã khỏi bệnh.

Họ đều nhận định rằng, yếu tố quan trọng là tiêm chủng vaccine.

Theo Erica Charters, phó giáo sư về lịch sử y học tại Đại học Oxford, nhận định rằng đại dịch Covid-19 sẽ kết thúc vào những thời điểm khác nhau ở những nơi khác nhau, giống như những đợt bùng phát trước đó. Các chính phủ sẽ phải quyết định xem họ có thể chung sống với dịch bệnh đến mức nào.