Các cuộc trưng cầu dân ư về việc sáp nhập Nga đă bắt đầu được tổ chức từ ngày 23/9 ở Cộng ḥa Nhân dân Donetsk và Lugansk (DPR và LPR) tự xưng, cũng như ở khu vực Kherson và Zaporozhye thuộc Ukraine. Quá tŕnh bỏ phiếu sẽ kéo dài đến ngày 27/9.

Nga cho phép giới truyền thông vào một số điểm bỏ phiếu, bao gồm điểm này ở Luhansk
Người dân Ukraine cho biết các binh lính có vũ trang đến từng nhà ở những vùng bị chiếm đóng để lấy phiếu bầu cho các cuộc "trưng cầu dân ư" về việc sáp nhập Nga.
"Bạn phải nói ra câu trả lời, rồi người lính sẽ đánh dấu vào phiếu bầu và giữ tờ phiếu", một phụ nữ ở Enerhodar nói với BBC.
Ở phía nam Kherson, lính Nga đứng gác một thùng phiếu ở giữa thành phố để thu thập phiếu bầu của người dân.
Truyền thông nhà nước Nga đưa tin việc đến từng nhà lấy phiếu là để đảm bảo "an ninh".
"Việc bỏ phiếu trực tiếp sẽ diễn ra duy nhất trong ngày 27/9", hăng tin Tass đưa tin. "Vào những ngày khác, phiếu bầu sẽ được thu thập từ cộng đồng và theo cách thức đến từng nhà."
Một phụ nữ ở Melitopol nói với BBC rằng hai "cộng tác viên" địa phương cùng hai binh sĩ Nga đă đến căn hộ của cha mẹ cô và đưa cho họ một lá phiếu.
"Cha tôi điền 'không' [để gia nhập Nga]," người phụ nữ nói. "Mẹ tôi đứng gần đó và hỏi điều ǵ sẽ xảy ra nếu điền "không". Họ nói: "Không có ǵ".
"Mẹ tôi đang lo lắng rằng Nga sẽ đàn áp họ".
Người phụ nữ này cũng cho biết chỉ có một lá phiếu cho cả hộ gia đ́nh, thay v́ cho mỗi người.
'Trưng cầu dân ư gia nhập Nga': Tuyệt vọng hay tuyệt chiêu của Moscow?
Hàng trăm người biểu t́nh Nga bị bắt sau khi Putin huy động quân
Zelensky kêu gọi 'trừng phạt thích đáng' Nga
Sự hiện diện của những binh lính có vũ trang khi tiến hành bỏ phiếu mâu thuẫn với sự khăng khăng của Moscow rằng đây là một quá tŕnh tự do hoặc công bằng.
Các chuyên gia cho rằng các cuộc trưng cầu dân ư diễn ra trong 5 ngày này sẽ cho phép Moscow tuyên bố chủ quyền - bất hợp pháp - 4 khu vực bị chiếm đóng hoặc bị chiếm đóng một phần của Ukraine là của Nga.
Việc "sáp nhập" sẽ không được quốc tế công nhận, nhưng có thể dẫn đến việc Nga tuyên bố rằng lănh thổ của họ đang bị tấn công bởi các vũ khí mà phương Tây cung cấp cho Ukraine, điều có thể khiến chiến tranh leo thang hơn nữa.
Tổng thống Mỹ Joe Biden mô tả các cuộc trưng cầu dân ư là "một tṛ giả tạo", nói rằng đây là "cái cớ giả" để cố gắng sáp nhập các vùng của Ukraine bằng vũ lực, vi phạm luật pháp quốc tế.
"Mỹ sẽ không bao giờ công nhận lănh thổ Ukraine là bất cứ điều ǵ khác ngoài một phần của Ukraine", ông Biden tuyên bố.
Bộ trưởng Ngoại giao Anh, James Cleverly, cho biết Vương quốc Anh có bằng chứng cho thấy các quan chức Nga đă đặt ra các mục tiêu về "tỷ lệ người đi bầu được phát minh ra và tỷ lệ chấp thuận cho các cuộc trưng cầu giả tạo này".
Ông Cleverly cho biết Nga có kế hoạch chính thức hóa việc sáp nhập bốn khu vực - Luhansk, Donetsk, Kherson và Zaporizhzhia - vào cuối tháng.

Thùng phiếu được bảo vệ bởi những người lính có vũ trang ở Luhansk
Một nguồn tin ở Kherson nói với BBC rằng không có nỗ lực công khai nào nhằm khuyến khích việc bỏ phiếu, ngoài một thông báo trên hăng thông tấn của Nga rằng mọi người có thể bỏ phiếu tại một ṭa nhà đă không được sử dụng 10 năm nay.
Một phụ nữ khác ở Kherson cho biết cô đă nh́n thấy "các binh lính có vũ trang" bên ngoài ṭa nhà dường như đang diễn ra bỏ phiếu. Cô giả vờ quên hộ chiếu nên không phải bỏ phiếu.
Người phụ nữ cho biết tất cả bạn bè và gia đ́nh cô đều phản đối cuộc trưng cầu dân ư. "Chúng tôi không biết cuộc sống của ḿnh sẽ ra sao sau cuộc trưng cầu dân ư này. "Rất khó để hiểu họ muốn làm ǵ."
Kyiv nói rằng các cuộc trưng cầu dân ư sẽ không thay đổi điều ǵ, quân đội Ukraine sẽ tiếp tục phản công để giải phóng tất cả các vùng lănh thổ.
Trong khi đó, việc Tổng thống Nga Vladimir Putin động viên thêm ít nhất 300.000 quân gần đây đă khiến nhiều người đàn ông Nga trong độ tuổi chiến đấu phải bỏ chạy.
Một thanh niên người Nga rời St Petersburg đến Kazakhstan để tránh nhập ngũ nói với chương tŕnh Outside Source của BBC World Service rằng hầu hết bạn bè của anh ta cũng đang rời khỏi đất nước.
"Hiện giờ, tôi cảm thấy như thể hoàn toàn sụp đổ. Tôi biết chỉ có một hoặc hai người không nghĩ đến việc lưu vong lúc này", anh nói.
Người đàn ông cho biết một số người, giống như anh, đang chạy qua biên giới, trong khi những người khác đă đến những ngôi làng nhỏ của Nga để ẩn náu.
"Vấn đề lớn của Nga là chúng tôi không nghĩ về cuộc chiến ở Ukraine hồi tháng Hai như chúng tôi nghĩ về nó lúc này".
Các câu hỏi trong 'cuộc trưng cầu dân ư' là ǵ? Tại các "nước cộng ḥa nhân dân" tự xưng, không được công nhận Luhansk và Donetsk, mọi người đang được hỏi liệu họ có "ủng hộ việc nước cộng ḥa của họ gia nhập Nga với tư cách là một chủ thể liên bang".
Ở Zaporizhzhia và Kherson, người dân đang được hỏi liệu họ có "ủng hộ việc ly khai khỏi Ukraine, tạo ra một quốc gia độc lập và sau đó là gia nhập Nga với tư cách là một chủ thể liên bang hay không".
Ở Luhansk và Donetsk, các lá phiếu chỉ được in bằng tiếng Nga
Ở Zaporizhzhia và Kherson, lá phiếu có tiếng Ukraine và tiếng Nga.
