
(Minh họa)
Đặc phái viên Mỹ ông Steve Witkoff cho rằng, Moscow đă có 2 sự
"nhượng bộ đáng kể" về vấn đề Ukraine.
Theo ông này,
"nhượng bộ thứ nhất" của Moscow là không c̣n đ̣i hỏi toàn bộ 5 khu vực Crimea, Donetsk, Lugansk, Zaporizhia và Kherson của Ukraine, mà chỉ c̣n yêu cầu Ukraine phải nhượng Donetsk và Lugansk cho Nga, c̣n Nga đồng ư cho ngừng các hoạt động giao tranh dọc theo tiền tuyến hiện tại ở Zaporizhia và Kherson.
Cái
"nhượng bộ thứ hai" của Moscow, cũng theo ông Steve Witkoff, là Nga đồng ư với việc Mỹ và Âu Châu bảo đảm an ninh cho Ukraine tương tự theo điều 5 của NATO.
Cần phải nói ngay rằng, những cái mà ông Steve Witkoff cho là
"nhượng bộ đáng kể" của Moscow thật sự ra cũng chẳng có ǵ đáng gọi là nhượng bộ cả. Thứ nhất, việc mà Ukraine có gia nhập hay không gia nhập NATO là chuyện riêng của Ukraine. Nga đâu có quyền đồng ư hay không đồng ư. Ukraine đâu có phải là một tỉnh lẻ của Nga.
Thứ hai, với Ukraine hay bất cứ một quốc gia khác nào, một tấc đất quê hương cũng là rất thiêng liêng. Vậy mà Nga lại muốn lấy cả các tỉnh Donetsk và Lugansk cùng với bán đảo Crimea, và chỉ chịu cho ngừng giao tranh dọc theo tiền tuyến ở Zaporizhia và Kherson. Khôn quá cha người ta. Thế mà gọi là
"nhượng bộ" th́ rơ ràng ông Steve Witkoff chỉ nói cho lấy được, ra cái điều là Nga đă
"nhượng bộ đáng kể" rồi th́ Ukraine cũng nên có thiện chí đáp lại bằng cách chấp thuận để sớm có được ḥa b́nh.
Với cách suy nghĩ như vậy, Steve Witkoff rất xứng đáng được gọi là
"đặc phải viên của Nga hơn là của Mỹ".
***
Tổng thống Donald Trump nói ông cảm kích trước việc bà Hillary Clinton nói sẽ đề cử ông cho giải Nobel Ḥa B́nh nếu ông có thể cho kết thúc cuộc chiến mà không đặt Ukraine vào thế phải nhượng lănh thổ.
"Thật là tốt. Có lẽ tôi sẽ lại thích bà ấy", ông Trump có nói. Phải thừa nhận rằng, với vai tṛ trung gian, ông Trump đă có nhiều sự cố gắng nhằm kết thúc cuộc chiến ở Ukraine, mà ông gọi là
"cuộc chiến của Biden". Thượng đỉnh ở Alaska vốn là một nỗ lực kiểu như vậy.
Thế nhưng cho đến giờ này, ông Trump lại đang cho mọi người thấy ông chỉ muốn mau mau kết thúc với việc Ukraine phải chấp nhận nhượng lănh thổ cho Nga. Rơ là ông không hề tôn trọng Ukraine, một đất nước nhỏ bé nhưng rất kiên cường chống lại sự xâm lược bạo tàn của Nga để giữ ǵn từng tấc đất của non sông.
Khi nói rằng ḿnh cảm kích bà Clinton, dường như ông Trump đă không nghe rơ về điều kiện mà bà này đưa ra. Đó là
"nếu ông có thể kết thúc cuộc chiến mà không đặt Ukraine vào thế phải nhượng lănh thổ". Nghĩa là nếu ông Trump cứ cố ép Ukraine phải nhượng đất cho Nga th́ bà Clinton sẽ không đề cử ông cho Nobel Ḥa B́nh. Và có thể tin rằng Ủy ban Nobel Ḥa B́nh sẽ không điên khùng mà trao giải thưởng danh giá này cho ông Trump nếu ông đưa Ukraine vào thế phải nhượng lănh thổ cho Nga mà Nga lại chẳng có nhượng ǵ cho Ukraine.
Để có được cái Nobel Ḥa B́nh là không dễ đâu, ông Trump ơi!
***
Trong một diễn biến mới nhất, Tổng thống Donald Trump tuyên bố Ukraine không thể lấy lại Crimea hay gia nhập NATO.
Có lẽ sẽ không có vấn đề ǵ đáng kể nếu Ukraine không hoặc chưa trở thành thành viên NATO một khi nước này được Mỹ và Âu Châu bảo đảm an ninh tương tự như điều 5 của NATO.
Về việc Ukraine phải nhượng Crimea cho Nga, ông Trump không phải là không có lư khi cho rằng ông Barack Obama đă để mất bán đảo này từ năm 2014 và cho phép Nga kiểm soát nó mà không cần nổ phát súng nào. Bản thân Kyiv cũng gần như không có hành động quân sự nào nhằm tái chiếm lại Crimea vào thời điểm đó.
Và ông Trump cũng không phải là không có lư khi cho rằng để kết thúc chiến tranh, cả Nga và Ukraine cần có sự nhượng bộ lẫn nhau. Có thể nói là tương đối thỏa đáng nếu cuộc chiến kết thúc với việc Nga phải rút quân hoàn toàn ra khỏi Ukraine, chỉ được giữ lại Crimea. Ukraine dù không vui nếu phải mất Crimea th́ cũng nên chấp nhận. Đời là vậy, muốn mười phần mà chỉ được bảy, tám phần th́ cũng tốt lắm rồi. Nhất là khi sức lực chẳng c̣n có bao nhiêu.
Và nếu việc này sẽ xảy ra th́ xem như Ukraine là bên thắng, Nga là bên thua. Bởi trước năm 2022, thời điểm mà Putin xua quân xâm lược Ukraine, Crimea đă nằm dưới sự kiểm soát của Nga trên thực tế. Ông Trump rất có thể sẽ không quá khó khăn để thuyết phục Kyiv chấp nhận sự nhượng bộ này. Nhưng có thể sẽ không dễ dàng cho ông để thuyết phục Putin nếu không tiếp tục gia tăng sức ép lên Nga mà nền kinh tế được tin là đang đứng bên bờ vực bị sụp đổ hoàn toàn, quân đội th́ tướng tá bất tài, binh lính sợ chết nên không c̣n tinh thần chiến đấu mà Putin phải cậy nhờ đến đám lính đánh thuê khắp nơi, kể cả bộ đội Bắc Hàn.
Nếu ông Trump đi đến chung cuộc khiến cho Nga và Ukraine đồng ḷng với đề xuất này th́ ông sẽ rất xứng đáng với giải Nobel Ḥa B́nh. Bà Clinton chắc cũng sẽ không phản đối ǵ đâu!