V́ cái quyền làm cha mẹ, đôi khi chúng ta áp đặt lệnh trừng phạt lên trẻ mà không nghĩ nhiều về chúng, không hiểu rằng chúng có thể vô tác dụng hoặc tác dụng ngược.
Dưới đây là sai lầm các bậc cha mẹ hay gặp phải:
Quên giúp đỡ trẻ
Ngay khi trẻ bắt đầu nô đùa quá mức, bạn lập tức muốn hét lên "ngừng ngay lập tức". Nhưng đôi khi, đặc biệt với trẻ nhỏ, chúng không thể ngay lập tức ngồi yên tĩnh trở lạ. Nghĩa là bạn cần ngồi xuống, tṛ chuyện, xoa dịu và tương tác với trẻ, giúp bé hiểu điều bạn đang muốn nhắc nhở bé, chỉ sau đó, bé mới sẵn sàng để chuyển hướng sang việc khác như bạn muốn.
 |
Cha mẹ thường ít khi t́m hiểu lư do v́ sao trẻ có hành động bất thường, mà nặng về trừng phạt. Ảnh: mom.me |
Không động viên
Đừng ước lượng xem cần lên giọng đến cỡ bao nhiêu th́ bé mới thay đổi hành vi theo ư bạn. Điều quan trọng là cần diễn đạt ư rơ ràng và nhất quán, cùng sự cảm thông đầy t́nh thương, bạn sẽ đạt được điều ḿnh muốn.
Quá cứng nhắc
Không phải lúc nào bạn cũng cần giữ "kỷ luật thép" trong nhà ḿnh. Đôi khi bạn có thể có những ngoại lệ cho một vài điều luật nào đó, mắt nhắm mắt mở với một số sai phạm nho nhỏ của bé. Ngoài ra, khi bé "vượt ngoài khuôn khổ", bạn không nên trừng phạt bé ngay, hăy để bé b́nh tĩnh trở lại và dễ tiếp thu, khi đó hăy nhắc nhở.
Nói dài ḍng
Bạn muốn trẻ yên tĩnh? Muốn chúng nghe rơ lời của ḿnh? Hăy tập trung vào một điểm chính, và nói ngắn gọn thôi. Đừng tạo cơ hội cho trẻ xao lăng hoặc mất tập trung vào vấn đề khác.
Bạn thổi phồng sự việc
Khi bạn phóng đại mức kỷ luật của ḿnh - quá khắt khe hoặc khắc nghiệt, trẻ sẽ chuyển từ việc ăn năn với hành vi của ḿnh sang tự hỏi tại sao cha mẹ lại bất công như vậy. V́ thế, bạn nên tránh "việc bé xé ra to". Chỉ cần ngưng hành động của bé, và tách bé khỏi t́nh huống ấy nếu cần thiết. Chờ cho bản thân ḿnh "hạ hỏa" trước khi nhắc nhở bé.
Quên mất câu hỏi "Tại sao"
Mọi bác sĩ giỏi đều biết rằng triệu chứng chỉ là dấu hiệu bề ngoài của một căn bệnh nào đó. Những hành vi xấu của trẻ cũng thường chỉ là triệu chứng của một vấn đề bên trong. Và điều đó sẽ lặp lại nếu bạn không giải tỏa được cảm xúc của trẻ. Lần tới, khi con bạn có biểu hiện không tốt, hăy t́m hiểu kỹ điều ǵ dẫn đến hành vi đó, có thể là sự tức giận, kiệt sức, sợ hăi hoặc chỉ là sự ṭ ṃ.
Quên dạy trẻ
Mục đích của việc kỷ luật trẻ không phải là để đảm bảo bé sẽ lănh hậu quả ngay khi có hành vi sai lầm. Mục đích thật sự là dạy trẻ làm thế nào để sống tốt, đúng mực. Tuy nhiên, thực tế là nhiều lần chúng ta trừng phạt trẻ mà chẳng nghĩ ngợi ǵ, tập trung quá nhiều vào hậu quả, khiến chúng trở thành mục đích của việc kỷ luật. Lần tới, nếu bạn định phạt con, hăy tự hỏi xem bạn muốn ǵ. Sau đó, bạn sẽ có cách để dạy trẻ bài học đó, mà không cần đến những hậu quả.
Nói quá nhiều
Khi trẻ quá hiếu động và dường như không nghe lời, bạn chỉ cần im lặng. Nếu bạn nói và nói không ngừng với một đứa trẻ đang kích động, thường th́ sẽ vô tác dụng. Hăy dùng cử chỉ không lời, như giữ lấy bé, xoa vai bé, mỉm cười hoặc các điệu bộ khác trên gương mặt. Sau đó, khi trẻ b́nh tĩnh lại, bạn có thể nhắc nhở vào vấn đề chính.
Trừng phạt quá mức cần thiết
Đôi khi, cách bạn trừng phạt con là quá mức. Chẳng hạn, bạn hét lên "Con sẽ không được đi bơi suốt cả mùa hè này nữa!", và sau đó tự hỏi làm sao để thực hiện được lệnh trừng phạt này. Để tránh t́nh huống như vậy, hăy nói rằng bạn không thích hành động của con, và muốn cho con một cơ hội để sửa sai vấn đề.
Quan tâm đến người xung quanh nghĩ ǵ
Hầu hết các bậc cha mẹ lo ngại về việc người xung quanh nghĩ ǵ về ḿnh, đặc biệt trong vai tṛ làm cha mẹ. V́ thế, sẽ không công bằng với trẻ nếu bạn trừng phạt chúng theo một cách khác với mọi ngày, chỉ v́ có ai đó đang chứng kiến (có thể là phạt nặng hơn). Hăy bỏ cảm giác này đi, chỉ cần kéo bé sang một bên, và nói nhỏ với bé. Như vậy, sẽ không ai biết được câu chuyện của mẹ con bạn, và trẻ cũng không cảm thấy bị bất công, hay "mất mặt".
Thuận An (theo
mom.me)
VnExpress