Quân Nga đổ vào Ukraine, Obama “nhảy dựng”

Máy bay Nga chở gần 2.000 người được cho là binh lính đã hạ cánh xuống một sân bay quân sự gần thủ phủ của bán đảo Crimea, một quan chức hàng đầu Ukraine hôm qua (28/2) cho biết, đồng thời cáo buộc Moscow đang thực hiện một cuộc “xâm lược vũ trang”.

Tổng thống Obama

"13 chiếc máy bay của Nga đã hạ cánh xuống sân bay Gvardeyskoye, gần thành phố Simferopol, với mỗi máy bay chở khoảng 150 người", ông Sergiy Kunitsyn - đặc phái viên của Tổng thống Ukraine ở Crimea, cho đài truyền hình địa phương ATR biết.
Giới chức Ukraine còn cáo buộc binh lính Nga chiếm hai sân bay chính ở bán đảo chiến lược Crimea.

Trong khi những thông tin như trên hoàn toàn chưa được kiểm chứng về độ xác thực, thì Tổng thống Mỹ Barack Obama đã nhanh chóng có phản ứng. Ông chủ Nhà Trắng đã ngay lập tức lên tiếng cảnh báo Nga rằng, nước này sẽ phải đối mặt với sự lên án quốc tế cũng như phải “trả cái giá chưa thể biết trước” cho bất kỳ sự can thiệp quân sự nào vào nước láng giềng Ukraine.

"Chúng tôi quan ngại sâu sắc về những thông tin liên quan đến việc Liên bang Nga có các động thái quân sự ở bên trong lãnh thổ Ukraine", ông Obama cho biết trong một cuộc họp báo được tổ chức vội vã tại Nhà Trắng.

"Chỉ vài ngày sau khi thế giới đến Nga để tham dự Thế Vận hội Olympic Mùa Đông, nước này có thể sẽ vấp phải sự lên án của các nước trên khắp thế giới. Và chắc chắn, Mỹ sẽ đứng về phía cộng đồng quốc tế để khẳng định rằng, bất kỳ hành động can thiệp quân sự nào vào Ukraine sẽ đều phải trả giá”, Tổng thống Obama đã cảnh báo như vậy.

Ông chủ Nhà Trắng không xác nhận vai trò của Nga trong hoạt động triển khai quân nhưng ông này tuyên bố, “bất kỳ hành động vi phạm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ nào của Ukraine” đều sẽ “gây bất ổn nghiêm trọng” và điều đó chẳng khác gì “một sự can thiệp toàn diện” vào công việc nội bộ của nước láng giềng, cũng như vi phạm luật quốc tế.

"Trong suốt cuộc khủng hoảng này, chúng tôi đã khẳng định rất rõ về một nguyên tắc cơ bản: đó là, người dân Ukraine xứng đáng có cơ hội để quyết định tương lai riêng của đất nước họ”, ông Obama nhấn mạnh.

"Ngay hiện giờ, tình hình vẫn còn rất bất ổn. Phó Tổng thống Biden vừa nói chuyện với Thủ tướng Ukraine để bảo đảm với ông ấy rằng, trong tình thế khó khăn này, Mỹ sẽ ủng hộ những nỗ lực của chính phủ Ukraine trong việc bảo vệ chủ quyền, sự toàn vẹn lãnh thổ và tươnglai dân chủ cho đất nước Ukraine”, ông Obama nói thêm.

Nhà lãnh đạo nước Mỹ còn khẳng định: "Chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đồng minh Châu Âu, chúng tôi sẽ tiếp tục liên lạc trực tiếp với chính phủ Nga và chúng tôi sẽ thông báo đầy đủ kịp thời các thông tin cho báo giới, cũng như người dân Mỹ về diễn biến tình hình ở Ukraine".

Đây là lần đầu tiên Tổng thống Obama lên tiếng về tình hình Ukraine kể từ hôm 19/2. Và nó cũng là dấu hiệu mới nhất cho thấy, cuộc khủng hoảng chính trị ở Ukraine sẽ không kết thúc một cách yên bình và sớm sủa.

Mỹ có thể trả đũa Nga như thế nào?

Vài giờ trước khi ông Obama đưa ra cảnh báo bất ngờ và sắc lạnh trên, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cũng đã có cuộc thảo luận với người đồng cấp Nga Sergey Lavrov về tình hình Ukraine. "Tôi đã trực tiếp đề nghị cụ thể với Nga về việc hai nước hợp tác với nhau và với các đồng minh cũng như bạn bè của chúng tôi để ủng hộ Ukraine, khôi phục sự đoàn kết, an ninh và nền kinh tế khỏe mạnh cho Ukraine", ông Kerry nói. Trong khi đó, Ngoại trưởng Lavrov "tái khẳng định tuyên bố của Tổng thống Putin về việc Nga sẽ tôn trọng sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine”.

Không rõ Tổng thống Obama có thể đưa ra hành động nào hay cách tiếp cận nào để “bắt Nga trả giá” như ông này tuyên bố trong cảnh báo nói trên. Một quan chức cấp cao trong chính quyền Mỹ tiết lộ, Washington có thể sẽ tẩy chay một hội nghị thượng đỉnh quốc tế do Nga chủ trì vào tháng 6 tới và khước từ những nỗ lực của Moscow trong việc tăng cường hợp tác thương mại với Mỹ.

Theo lời ông này, Mỹ đang bàn bạc với các đồng minh Châu Âu về những bước đi tiếp theo. Mỹ đang đặt lên bàn một loạt sự lựa chọn như tẩy chay Hội nghị Thượng đỉnh G8 dự kiến diễn ra ở khu nghỉ Sochi bên bờ Biển Đen của Nga vào tháng 6 tới hay là bác bỏ những nỗ lực của Nga trong việc tìm cách tăng cường quan hệ thương mại song phương với Mỹ. Tuần này, Tổng thống Putin đã cử một phái đoàn quan chức đến Washington để thực hiện mục đích nói trên.

Mặc dù Nga chưa đưa ra phản hồi về cáo buộc mới nhất mà giới cầm quyền lâm thời ở Ukraine đưa ra liên quan đến hoạt động triển khai 2.000 quân nhưng trong thời gian qua, không ít lần giới chức Ukraine đưa ra những cáo buộc được chứng minh là không chính xác nhằm vào Moscow.


Trước đó, các nguồn tin từ chính phủ lâm thời thân phương Tây của Ukraine rộ lên tin cho rằng, hàng chục binh lính thuộc Hạm đội Biển Đen của Nga xông vào chiếm đóng Sân bay Belbek gần Sevastopol. Bản thân Bộ trưởng Nội vụ lâm thời Ukraine trực tiếp lên tiếng cáo buộc Nga xâm lược vũ trang khu vực sân bay ở Crimea.


Tuy nhiên, cáo buộc trên đã nhanh chóng bị bác bỏ. Nga khẳng định, Hạm đội Biển Đen đến giờ vẫn tuân thủ nghiêm túc các thỏa thuận quốc tế cơ bản. Nga cũng thừa nhận, gần đây họ có thực hiện một số hoạt động điều động, di chuyển binh lính và vũ khí ở các căn cứ của họ ở Crimea. Tuy nhiên, các hoạt động đó chỉ phục vụ mục đích tăng cường an ninh cho các căn cứ của Nga ở Ukraine trong thời điểm nhạy cảm và bất ổn hiện nay.

Các quan chức ở Moscow liên tục khẳng định, Nga sẽ không can thiệp vào tình hình nội bộ ở Ukraine nhưng cam kết sẽ bảo vệ những người gốc Nga ở Crimea nếu thấy cần thiết. Moscow bày tỏ sự lo ngại về tình trạng bộ máy lãnh đạo lâm thời mới ở Ukraine có hành động phân biệt đối xử với cộng đồng người gốc Nga.

Người ta tin rằng, những diễn biến ở Ukraine trong thời gian vừa qua được xem là “cuộc đấu” giữa Nga với Mỹ và Châu Âu nhằm tranh giành quốc gia Đông Âu. Ukraine đang bị chia rẽ giữa một bên là lực lượng thân Nga và bên kia là phe thân phương Tây.

Kiệt Linh - (tổng hợp)

obama boc' phet' ma`thoi