Góc chiến thuật: Mexico là 'quân xanh' lý tưởng của Brazil

[Hanna]

Ở kỳ World Cup năm nay, Mexico sử dụng một dạng sơ đồ chiến thuật vô cùng đặc trưng: Chỉ gồm 3 hậu vệ. Đây sẽ là thử thách tốt cho đội chủ nhà Brazil, đặc biệt khi những ứng cử viên vô địch khác là Hà Lan và Argentina cũng áp dụng sơ đồ tương tự.

“Wing-back” của Mexico

Cụ thể, bộ ba Hector Moreno, Rafael Marquez và Francisco Rodriguez là các trung vệ; Jose Juan Varquez thi đấu trong vai trò mỏ neo phía sau bốn tiền vệ dàn hàng ngang: Hector Herrera và Andres Guardado ở trung tâm, Paul Aguilar và Miguel Layun hai cánh; trên cùng, cặp Giovanni Dos Santos và Oribe Peralta chiếm hai suất “cứng”.


Với sơ đồ này, Mexico đã nắm hoàn toàn thế chủ động trong chiến thắng 1-0 trước Cameroon. Góp công đầu là cặp đôi cầu thủ chạy cánh Aguilar - Layun.

Vị trí của Aguilar và Layun được gọi là “wing-back” (hậu vệ biên có xu hướng tấn công), bởi vùng không gian hoạt động của họ cao hơn so với một hậu vệ biên thông thường nhưng thấp hơn so với một tiền vệ chạy cánh.

Với các đội bóng sử dụng sơ đồ 4-3-3, 4-5-1 hoặc 4-2-3-1 (ba sơ đồ phổ biến nhất hiện nay), họ thường gặp phải vấn đề tương đối khó xử: Nếu yêu cầu các tiền vệ/tiền đạo biên lùi về theo kèm các wing-back, họ sẽ không có đủ người để tổ chức tấn công nhanh chóng ngay khi thu hồi được bóng; ngược lại nếu yêu cầu các hậu vệ biên dâng cao để kèm người thì các khoảng trống ở hai bên sườn cặp trung vệ sẽ lộ ra rõ ràng.

Cameroon, đội sử dụng sơ đồ 4-5-1 đã mắc phải tình huống thứ nhất: Eric Choupo-Moting và Benjamin Maukandjo, hai tiền vệ cánh của họ, đã cố gắng lùi về theo sát lần lượt Aguilar và Layun, nhưng điều này dẫn đến hậu quả là Samuel Eto’o trở nên quá đơn độc trên hàng công mỗi khi bóng được triển khai. Bản thân Choupo-Moting và Maukandjo cũng nhanh chóng bị bào mòn thể lực khi liên tục phải di chuyển lên-xuống như vậy.

Brazil dư sức đối phó!

Trên lý thuyết, không hẳn việc theo kèm các wing-back lại khó khăn đến thế. Đặt trong tình huống của Brazil, họ hoàn toàn có thể bố trí các hậu vệ biên chủ động theo sát hai wing-back của Mexico, bởi họ có “điều kiện đủ”: Một hàng phòng ngự dâng cao.

Brazil kể từ khi Luiz Felipe Scolari lên nắm quyền năm 2012 luôn là một tập thể sẵn sàng đẩy đội hình lên cao để phục vụ cho việc pressing từ phần sân đối thủ. Sỡ dĩ họ tự tin thực hiện chiến lược này là bởi trong tay Felipao đang có cặp trung vệ cực kỳ phù hợp: Thiago Silva – David Luiz. Cả hai đều rất mạnh mẽ, tốc độ và có khả năng tranh chấp nhanh gọn trong các pha truy cản.

Việc Silva - Luiz sẵn sàng dâng cao sẽ khiến khoảng cách giữa họ với hai hậu vệ biên không còn quá nhiều so với lý thuyết đã nhắc tới phía trên.

Lật ngược lại, nếu làm tốt ở khâu phòng thủ, cơ hội chiến thắng của Brazil trong các tình huống tấn công sẽ cực lớn: Sơ đồ 3 hậu vệ luôn gặp vấn đề rất lớn với các dạng sơ đồ sử dụng 3 mũi công như 4-3-3, 4-5-1 và dĩ nhiên là cả 4-2-3-1 của Brazil. Hẳn ai cũng thấy rằng mẫu sơ đồ 3 hậu vệ đã có thời gian “tiệt chủng” trong những năm 2000 - cùng thời điểm các dạng sơ đồ 4-3-3, 4-5-1 và 4-2-3-1 trở thành “mốt”.

Hiểu một cách đơn giản, nếu Brazil thực hiện tấn công nhanh, khoảng trống ở hai biên của Mexico luôn là rất lớn. Neymar sẽ có nhiều đất diễn nếu anh trở lại vị trí tiền đạo trái quen thuộc.

Scolari đã khiến nhiều người bất ngờ với cách sắp xếp bộ ba Neymar - Oscar - Hulk trong trận mở màn thắng Croatia 3-1, nhưng rất có thể một hình ảnh quen thuộc hơn sẽ trở lại khi đối đầu với Mexico.

Dũng Lê
Thể thao & Văn hóa