Libya bên bờ vực nội chiến toàn diện

Hơn 3 năm, sau khi lực lượng NATO can thiệp giúp phe nổi dậy lật đổ chế độ Muammar Gaddafi, Libya sắp rơi vào một cuộc nội chiến toàn diện và điều này đe dọa châu Âu hơn cả các phần tử thánh chiến ở Iraq và Syria. Ông Richard Cochrane, nhà phân tích cấp cao tại trung tâm IHS Country Risk (Anh), nhận định phương Tây đang bị phân tâm vì Syria và Iraq nhưng Libya mới là mối đe dọa lớn nhất. “Không gì ngăn được các tay súng sử dụng Libya làm đường dẫn vào châu Âu. Đây là trại huấn luyện khổng lồ ngay cửa ngõ châu Âu” - ông nói.

Trong cuộc họp khẩn cấp ở thủ đô Cairo - Ai Cập hôm 5-1, Liên đoàn Ả Rập (AL) kêu gọi cả “hành động” lẫn “đối thoại” để ngăn Libya tồi tệ hơn. Chính phủ được quốc tế công nhận ở Libya thúc giục thế giới hỗ trợ vũ khí nhằm đối phó các nhóm vũ trang. Ông Ashur Bou Rashed, đại diện Libya tại AL, nhấn mạnh sự cần thiết của một chiến thắng quân sự nhằm ngăn cản các nhóm nổi dậy mở rộng ảnh hưởng trên toàn Libya, đồng thời mở đường cho một giải pháp chính trị. Theo đài VOA (Mỹ), ngay sau cuộc họp trên, Chủ tịch quốc hội Libya Aqelah Saleh cũng kêu gọi AL giúp bảo vệ cơ sở hạ tầng dầu của nước này.

Ông Ashur Bou Rashed, đại diện Libya (phải), bàn bạc với đại diện Ai Cập Tarek Adel tại trụ sở Liên đoàn Ả Rập hôm 5-1 Ảnh: AP

Trong lúc giới phân tích cho là giải pháp ngoại giao đã trở nên vô vọng, Liên Hiệp Quốc phải hoãn cuộc đàm phán hòa bình lẽ ra được tổ chức hôm 5-1 giữa các phe phái đối địch tại Libya. Các quốc gia láng giềng như Niger và Chad nhiều lần kêu gọi quốc tế can thiệp quân sự vào Libya để chặn đứng làn sóng thánh chiến, dân tị nạn lẫn vũ khí tràn qua biên giới họ. Tuy nhiên, đề nghị này không nhận được phản ứng mặn mà. Tổng thống Pháp Francois Hollande hôm 5-1 khẳng định Pháp sẽ không đơn phương can thiệp vào Libya vì đó là trách nhiệm của cộng đồng quốc tế. Dù vậy, lãnh đạo này cho biết quân đội Pháp sẵn sàng tấn công những kẻ Hồi giáo cực đoan nếu chúng rời khỏi nơi lẩn trốn tại biên giới Libya. Trước đó cùng ngày, máy bay của quân đội Libya đã ném bom tàu chở dầu Hy Lạp vì tình nghi chở phiến quân Hồi giáo, khiến 2 người thiệt mạng và 2 người bị thương.

Xuân Mai