Thêm chuyện về:
"Cà phê Mỹ ngon cà phê Tây?"
(Minh họa)
Hôm qua thấy có tấm ảnh khiến cho mình suy nghĩ về đời sống bên Pháp đã bỏ lại và đời sống bên Mỹ minh đang sống. Tấm ảnh trên chụp ghép 2 hình ảnh về chuyện uống cà phê. Tấm trên thấy một tiệm cà phê đơn độc, bãi đậu xe không có một chiếc xe và một hàng xe hơi nối đuôi nhau đợi mua cà phê mà người Mỹ gọi là
drive thru. Không cần phải đậu xe lại, cứ đến chổ có cái speaker, tài xế chỉ việc gọi loại cà phê nào, mấy ly rồi chạy đến cửa sổ trả tiền, rồi chạy đến cuối tiệm chờ lấy cà phê đem đi uống trên xe.
Hình ảnh thứ hai, chụp khung cảnh một tiệm cà phê ở Paris, nổi tiếng
"Les Deux Magots" trên đại lộ Saint Germain, gần trường mình theo học. Thiên hạ ngồi bàn sát đường lộ. Mùa đông dù có lạnh, có máy sưởi bằng gas, thưởng thức ly cà phê, và tán gẫu. Mình không biết tỷ lệ bệnh trầm cảm bên Tây có ít hơn bên Hoa Kỳ hay không. Người Mỹ nhiều khi rất cô độc vì đất rộng người thưa, nhiều người ở những nơi chả có thằng Tây con đầm nào hết. Nhiều vùng chạy xe cả tiếng mà không gặp một bóng người.
Cũng uống cà phê nhưng một bên thì một mình ngồi trong xe và một bên thì ngồi đối ẩm với bạn bè hay người yêu. 2 hình ảnh trên mình đều đã có trải qua. Khi xưa, ở Paris, lâu lâu đi bộ với cô bạn, cũng hay ghé cà phê
"hai ông quan" hay chỗ khác uống trà hay lái xe ở Cali ghé mua thức ăn cho thợ hay mấy đứa con. Mình không uống cà phê nên không phải đợi mua cà phê hay la cà ở mấy quán cà phê ở Cali. Có anh bạn, học ở Đà Lạt khi xưa, năm khi mười hoạ, hú một tiếng chạy ra quán cà phê ngồi chém gió với anh ta.
Nói chuyện cà phê bên Tây, lại post hình cô đào Brigitte Bardot thời con "xuân sắc"! Chán Mớ Đời
Về già khi nhìn lại thì xem lối sống nào hay hơn thì chịu thua, không thể trả lời được. Ở Bolsa khi có bạn, muốn chém gió thì hú nhau ra khu Phước Lộc Thọ uống cà phê. Mình thấy ở Phước Lộc Thọ có cả bàn cờ tướng để mấy ông đánh cờ. Quanh năm trời nắng ấm.
Người Pháp hay quan tâm đến việc đi chơi, nghỉ hè nhiều hơn là để dành tiền mua nhà hay để làm giàu. Nhân sinh quan cũng như điều kiện xã hội rất khác với bên Hoa Kỳ. Có lẻ do văn hóa lịch sử, xuất phát từ một giai cấp địa chủ và một gia cấp tá điền từ lâu đời. Dân giàu có thì có suy nghỉ khác hơn nhiều so với tá điền bắt nguồn từ cái gọi là
"Mặt Trận Bình dân" (Front Populaire). Chính quyền này khởi đầu cho việc người Pháp làm việc được quyền nghỉ hè mỗi năm. Một ý tưởng lạ vào thời ấy đã ăn sâu vào đầu óc của người Pháp.
Dạo còn sinh viên, hè mình làm việc ở ngân hàng tại Paris, thế chổ cho mấy người khác đi nghỉ hè. Cứ đến tháng 7 là có phân nữa số nhân viên đi nghỉ hè, và đến tháng 8, sẽ đến một phân nữa còn lại kia sẽ đi, cho nên sinh viên đi làm được 2 tháng hè, lương
SMIC. Thấy mấy người đi hè về thì cả 2 tuần đầu, chỉ nghe nói chuyện về chuyến đi nghỉ hè, rồi 2 tuần sau đó lại tính toán đến chuyện đi nghỉ hè sang năm, chưa nói đến các ngày lễ trong năm, bắt cầu luôn qua cuối tuần. Thí dụ, ngày lễ ông thánh nào đó nhằm vào ngày thứ 4 thì họ nghỉ luôn thứ 4, thứ 5 đến thứ hai tuần sau mới đi làm lại. Tháng 5 bên Tây nghỉ mệt thở, chả ai muôn đi làm cả.
Bên Âu châu chỉ có 35% người dân làm chủ căn nhà, số người kia thì chỉ biết mướn nhà nên sẽ làm giàu cho đám chủ nhà từ đời này sang đời nọ. Bên Mỹ thì tỷ lệ người có nhà gấp đôi số bên Tây. Nếu có nhà thì thế hệ con cháu sẽ được hưởng căn nhà, đỡ vất vã hơn trong tương lai, không phải mướn nhà và có khả năng theo học đại học và con cháu sẽ dễ kiếm việc với mức lương cao.
Điển hình khi người Mỹ trở về từ mặt trận của Đệ nhị Thế chiến, chính phủ ra đạo luật trợ giúp cho họ được ưu tiên trở lại đại học, và mua nhà. Người Mỹ da trắng hưởng được quyền lợi này trong khi các cựu chiến binh da màu thì chỉ có 5% lại được hưởng các quyền lợi này. Sau mấy thế hệ thì người Mỹ da trắng đã thoát nghèo sớm hơn người Mỹ da màu.
Hệ thống phúc lợi bên Tây thì cao hơn bên Mỹ, về già thì có tiền già, đau ốm sẽ có chính phủ lo. Không có tiền thì vào viện dưỡng lão cũng được chính phủ lo chu đáo hết. Vấn đề là xứ Tây này bắt đầu có ít người đi làm để đóng thuế cho những người đã về hưu, mà bây giờ họ lại càng sống lâu hơn xưa. Không biết tình trạng này sẽ kéo dài được bao lâu. Các ngọn sóng ngầm sẽ đánh vật cả xã hội trong tương lai.
Qua Hoa Kỳ thì không thấy người Mỹ đi nghỉ hè nhiều, tối đa là 2 tuần. Có ngày nghỉ nhưng thiên hạ lại muốn đi cày vì cần tiền để trả tiền nợ ngân hàng hay sợ bị mất việc. Muốn cho chủ thấy mình siêng năng nhất là người Á đông. Do đó căn bệnh về tinh thần của người Mỹ rất cao. Họ uống thuốc giảm đau, trầm cảm đủ loại. Khi xưa, mình hay ghé thăm mấy người bán nhà cho mình thay vì gửi ngân phiếu, mình ghé lại đưa cho họ ngân phiếu. Họ rất mừng rỡ vì con cháu đã đi mất tiêu. Ở nhà hai vợ chồng nhìn nhau, không muốn mỏi miệng để cãi vả nhau vì đã hết hơi sau bao nhiêu sinh sống với kẻ nội thù.
Ai cũng có xe hơi, theo tiêu chuẩn mua trước, trả sau nên người Mỹ làm việc mệt thở để có đủ tiền trả nợ. Thức ăn thì rẻ so với bên châu Âu nên họ cũng ăn mệt nghỉ. Họ ăn trên xe vì không có thời gian. Cứ như đoàn quân Mông cổ của Thành Cát Tư hãn, vừa cởi ngựa vừa ăn và ngủ. Họ làm việc ngày đêm, làm ngày chưa đủ tranh thủ làm đêm, 2-3 job để có thật nhiều tiền mà tiêu sắm, trả nợ. Họ sợ bị sa thải vì bị mất việc là sẽ mất đi tất cả trong khi tại Âu châu các nhân viên rất khó bị sa thải, mất cả năm trời mới sa thải được nhân viên.
Bọn Tây nói về chuyện ăn uống là nghề của họ. Mỗi lần mình được mời đến nhà bạn ăn cơm là phải mất đến tối thiểu là 4 tiếng. Ăn khai vị rồi đến súp, món chính rồi xà lách, phô mát đến tráng miệng rồi cà phê, thêm cognac cho tiêu cơm,.. Bữa cơm chiều là bữa chính trong ngày. Trong tuần họ có thể nấu ăn nhanh nhưng vào cuối tuần, ăn cơm là một cách thư giãn của họ. Ăn bao nhiêu món thì uống bao nhiêu loại rượu. Đại loại như khi ăn phô mát Camembert, mình thấy Tây uống với rượu trắng, thậm chí họ uống
cidré. Họ kỵ uống Beaujolais và rượu đỏ khi ăn loại phô mát này. Mà Tây có trên 400 loại phô mát. Mình thích phô mát Brie, tương tự như Camembert, mềm mềm nhưng Tây lại uống với rượu đỏ vùng Bordeaux. Thế là ngọng. May mà mình rời Tây sớm chớ ở lâu chắc cũng điên điên, lo ăn uống bu-xua-la-mua như
"Tây Đui" vậy! Mình cũng không uống rượu nên khỏi mất công lựa rượu này nọ. Cứ nước lạnh thì không cần chọn lựa ra loại gì.
Ở Cali mình nhận thấy dạo này người Việt bắt đầu uống rượu thay vì bia Heineken, không hiểu vì lý do nào. Trước đây, khi mời thân hữu đến nhà, phải mua bia thì nay thấy bia bị ế độ, vấn đề là không biết mua loại rượu nào vì thức ăn Việt Nam, hằm bà lằn, khó phân biệt. Chắc phải cần mấy bác nào ở Pháp giải thích như ăn bánh nậm thì nên uống loại rượu gì. Bác Michel, cho em xin ý kiến vì cuối năm mụ vợ tổ chức ăn mừng Năm Mới. Nước mắm át hết các mùi vị của rượu. Mình thấy bọn Tây như lúc ăn thịt thì họ uống rượu đỏ, ăn cá thì uống rượu trắng và tùy loại rượu vùng nào nữa. Còn người Việt mình thì nhận thấy họ bỏ đá cục vào ly rượu, uống hằm bà lằn, đỏ trắng loạn xà ngầu. Tây mà thấy chắc bị đứng tim. Ở Hoa Kỳ, muốn đi học một lớp về uống rượu, phải mất độ 15,000 USD trong vòng đôi ba tháng với chứng chỉ tốt nghiệp!
Người Mỹ không có kiểu cọ về chuyện ăn uống như người Pháp. Họ ăn hamburger, hot dog, uống bia khi có bạn bè đến nhà thì nướng thịt ăn thôi, kẹp bánh mì, xịt ketchup và mù tạc. Trong cuốn
The Millionaire Next Door, giáo sư Stanley cho biết, trong quá trình nghiên cứu các triệu phú Mỹ thì nhận ra một việc, các triệu phú Mỹ không màng đến chuyện ăn uống. Mời họ vào một tiệm ăn sang trọng, họ không biết phải dùng loại muỗng nĩa nào để ăn nên thường chọn món hamburger hay beefsteak và khoai tây chiên cho gọn! Chán Mớ Đời!
Mình thấy nhiều nhóm trên mạng, lâu lâu rủ nhau họp mặt, uống cà phê rất hay. Có dịp để chém gió rồi chém phở gà, giúp đời sống vui vẻ hơn trên con đường hoàng hôn đời người. Muốn uống cà phê miễn phí vào ngân hàng của mình, lúc nào họ cũng có máy làm cà phê uống miễn phí hay các dealer bán xe. Còn nước cũng vậy, khỏi phải tốn tiền.
Khi xưa, ở New York hay bên Tây, qua Cali ăn thèm cơm Việt Nam đã luôn. Ở đây riết ớn mấy tiệm ngoài Bolsa. Chỉ thích ăn tại nhà do thân hữu nấu thôi.
Đến lễ Tạ ơn thì họ làm con gà tây đút lò, không có hương vị lắm hay đặt mua một con ở tiệm. Người Việt, mấy bà nấu hay mua thức ăn ở Bolsa nên đi riết ăn cũng ớn vì biết món này món nọ đặt từ quán nào ở Bolsa. Bà xả có mấy bà bạn thích nấu đồ ăn nên mình thích đi, còn nghe mấy người nào, biết họ mua ở tiệm đem về thì ngồi nhà đợi vợ cho khoẻ. Dân Huế thì bò ra quán Huế, dân Nam thì bò ra quán Nam và tương tự với quán Bắc.
Nhập gia tuỳ tục, nhập giang tuỳ khúc cho nên không thể chê bai bên Tây bên Mỹ vì cái nghiệp của mình phải định cư tại Hoa Kỳ. Nói chung mình thích đời sống tại Hoa Kỳ hơn, có lẻ quen lâu năm nhưng nếu phải trở về Tây ở thì mình cũng không ngại.