Tại Sao Bệnh Tiểu Đường Được Gọi Là "Tên Sát Nhân Thầm Lặng"?
Tiểu đường thường được gọi là "tên sát nhân thầm lặng" chính bởi các triệu chứng dễ bỏ qua của nó.
Rất nhiều người không hề biết ḿnh đă mắc bệnh tiểu đường cho đến khi họ cầm ở trên tay tờ giấy xét nghiệm dương tính. Thông thường, mọi người không quan tâm đến những dấu hiệu của bệnh tiểu đường mà chỉ coi đó là những dấu hiệu của sự mệt mỏi. Cẩn thận nhé, chớ coi thường, dưới đây là các dấu hiệu cho thấy bạn đă mắc bệnh tiểu đường rồi đó.
- Tăng sự khát nước và đi tiểu thường xuyên: Khi tích tụ dư thừa đường trong máu, chất lỏng được kéo từ các mô. Điều này có thể làm cho khát nước. Kết quả là, có thể uống và đi tiểu nhiều hơn b́nh thường
- Da đột ngột trở nên thô ráp: Những người có các dấu hiệu này chắc chắn đă có hiện tượng kháng insulin, dù cho đường máu của họ có thể chưa cao
- Đau hoặc ngứa ran ở vùng bàn chân và bàn tay - Rối loạn cương dương hay c̣n gọi là "bất lực" là vấn đề phổ biến ảnh hưởng đến 35- 75% nam giới nếu mắc bệnh tiểu đường
- Thường xuyên bị những cơn đau đầu hành hạ cũng là một dấu hiệu thường gặp của bệnh tiểu đường
- Hay bị đói - Bị giảm cân nhanh chóng: Mặc dù ăn nhiều hơn b́nh thường để làm giảm đói, có thể giảm cân. Nếu không có khả năng sử dụng glucose, cơ thể sử dụng nhiên liệu thay thế được lưu trữ trong cơ bắp và chất béo. Năng lượng bị mất là glucose trong nước tiểu
- Thường xuyên mệt mỏi: Nếu các tế bào đang bị tước đoạt đường, có thể trở nên mệt mỏi và dễ cáu kỉnh
- Bị mờ mắt: Nếu lượng đường trong máu quá cao, chất lỏng có thể được kéo ra từ các ống kính của mắt. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng thị lực
- Chậm lành vết loét hoặc nhiễm trùng thường xuyên: Tuưp 2 bệnh tiểu đường ảnh hưởng đến khả năng để chữa lành và chống nhiễm trùng
- Da tối màu: Một số người bị bệnh tiểu đường tuưp 2 có bản vá lỗi, da mượt màu đen trong các nếp gấp và nếp nhăn của các cơ quan - thường ở nách và cổ. Khi thấy có những triệu chứng của bệnh tiểu đường tuưp 2 như trên, bạn nên đi khám bác sỹ , thay đổi chế độ dinh dưỡng và luyện tập thể theo hướng tích cực...
Bệnh rối loạn nhân cách phụ thuộc (DPD): Tất cả những ǵ bạn cần biết
Tác giả: Thu Anh Nguyen
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Bệnh rối loạn nhân cách phụ thuộc (DPD): Tất cả những ǵ bạn cần biết
Rối loạn nhân cách phụ thuộc (DPD) tuy không phải là một căn bệnh phổ biến nhưng hàng năm, nó vẫn ảnh hưởng đến khoảng 2% dân số thế giới. Hiểu về bệnh sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc ngăn ngừa và điều trị.
Rối loạn nhân cách phụ thuộc là ǵ?
Đây là một dạng rối loạn nhân cách có dấu hiệu đặc trưng là sự lo lắng và hoảng loạn khi người bệnh phải ở một ḿnh. Người mắc bệnh sẽ có biểu hiện dựa dẫm quá mức vào người khác để thoả măn nhu cầu về tinh thần và thể chất.
Đôi khi, chúng ta cũng bất an và cần sự quan tâm của người khác, nhưng điểm đặc biệt của chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc là người bệnh không có khả năng ở một ḿnh. Họ cần sự hiện diện của người khác để tồn tại. Nói cách khác, chứng rối loạn nhân cách này chỉ được xác định khi hành động phụ thuộc có thể làm suy giảm đáng kể các chức năng sống và gây cảm giác khó chịu cho người thân của người bệnh.
Rối loạn nhân cách phụ thuộc khiến người bệnh luôn lo lắng
Các nghiên cứu đă cho thấy, căn bệnh này thường sẽ có các dấu hiệu đầu tiên ở độ tuổi dậy th́ hoặc vài năm sau đó.
Nguyên nhân và các triệu chứng thường gặp
Nguyên nhân
Theo WebMD, bệnh rối loạn nhân cách phụ thuộc có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, cả chủ quan lẫn khách quan. Những trải nghiệm không vui trong quá khứ thường là nguyên nhân gây bệnh thường gặp nhất.
Sự quan tâm quá mức cần thiết của các thành viên trong gia đ́nh cũng sẽ khiến cho người bệnh cảm thấy ḿnh cần phải phụ thuộc. Đầu tiên là phụ thuộc vào gia đ́nh, tiếp đó là phụ thuộc vào bạn bè, người yêu. Họ thật sự rất khó ḥa nhập với thế giới bên ngoài nếu không có ai ở bên cạnh.
Tuy rối loạn nhân cách phụ thuộc không phải là bệnh di truyền nhưng những người có tiền sử gia đ́nh rối loạn lo âu sẽ có nhiều nguy cơ mắc bệnh so với người khác.
Việc phải tuân thủ theo các hành động buộc tội, các phép tắc khắt khe hoặc sống với người có tính độc đoán trong thời gian dài cũng sẽ khiến cho người bệnh dần mất đi khả năng tồn tại độc lập.
Như đă nói ở trên, căn bệnh này sẽ có những biểu hiện đầu tiên ở tuổi dậy th́. Điều đó cũng có nghĩa là quá tŕnh giáo dục từ gia đ́nh có ảnh hưởng đáng kể đến sự h́nh thành bệnh. Bên cạnh đó, tuổi thơ bị lạm dụng hoặc bị bỏ rơi cũng sẽ khiến bạn trở thành một người bị rối loạn nhân cách phụ thuộc sau này.
Nguyên nhân gây bệnh rối loạn phụ thuộc
Ngoài ra, bệnh c̣n có nhiều nguyên nhân chủ quan khác chưa được chứng minh.
Trước hết, một người bị rối loạn nhân cách phụ thuộc sẽ được phân loại vào một trong các nhóm sau đây:
– Cụm A: Có những hành vi kỳ quặc hoặc lập dị.
– Cụm B: Có t́nh cảm (với người phụ thuộc) nhưng rất thất thường.
– Cụm C: Có các hành vi lo lắng kéo dài.
Hầu hết người bệnh sẽ thuộc cụm C với sự lo lắng thái quá thường trực. Các dấu hiệu thường gặp bao gồm:
– Hành vi, cách cư xử mang tính phục tùng.
– Cần dựa vào bạn bè hoặc gia đ́nh để đưa ra quyết định.
– Cần được trấn an rất nhiều lần khi gặp phải vấn đề.
– Dễ bị tổn thương bởi những lời từ chối nhỏ nhặt.
– Sợ hăi nhiều đến mức ám ảnh việc ai đó sẽ bỏ rơi ḿnh.
– Hay cảm thấy bản thân bị cô lập.
– Cực kỳ lo lắng và hồi hộp khi phải ở một ḿnh.
– Nhạy cảm thái quá với những lời chỉ trích.
– Có những biểu hiện bất thường, thậm chí hoảng loạn khi không có ai bên cạnh.
– Những suy nghĩ thường rất đơn giản, ngây thơ.
Không chỉ vậy, người bệnh sẽ trở nên hung tợn và có thể đập phá đồ đạc khi bị cắt đứt một mối quan hệ nào đó. Có thể thấy một vài triệu chứng của bệnh khá tương đồng với những người bị rối loạn lo âu, người bị trầm cảm và phụ nữ măn kinh.
Người bị rối loạn nhân cách phụ thuộc rất sợ bị bỏ rơi
Cho đến nay, các chuyên gia vẫn đang nghiên cứu về việc v́ sao một số người lại bị rối loạn nhân cách phụ thuộc trầm trọng hơn những người bệnh khác. Tuy vậy, nhận biết được sớm các triệu chứng sẽ có thể ngăn ngừa t́nh trạng bệnh diễn biến xấu đi.
Chẩn đoán rối loạn nhân cách phụ thuộc
Để chẩn đoán một người có bị rối loạn nhân cách phụ thuộc hay không, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra thể chất, bao gồm xét nghiệm máu để xem xét sự mất cân bằng hormone. Nếu các xét nghiệm cho thấy không có dấu hiệu của các bệnh khác, bác sĩ sẽ giới thiệu họ đến một chuyên gia sức khỏe tâm thần.
Bác sĩ tâm thần hoặc nhà tâm lư học sẽ đưa ra các triệu chứng, tiền sử bệnh và trạng thái tinh thần của họ vào quá tŕnh chẩn đoán. Lúc này, các chẩn đoán sẽ bắt đầu với lịch sử chi tiết của các triệu chứng. Nó bao gồm quăng thời gian mà họ đă chịu đựng bệnh và hơn hết là cảm nhận của họ. Song song với đó, bác sĩ cũng sẽ đặt câu hỏi về tuổi thơ và cuộc sống hiện tại của người bệnh.
Phương pháp điều trị rối loạn nhân cách phụ thuộc
Thông thường, các bác sĩ sẽ tập trung làm giảm các triệu chứng bệnh bằng liệu pháp tâm lư, bắt đầu với tâm lư trị liệu. Liệu pháp này sẽ giúp bệnh nhân hiểu rơ hơn về t́nh trạng của họ. Nó cũng có thể hướng dẫn họ những cách mới để xây dựng các mối quan hệ lành mạnh với người khác và cải thiện ḷng tự trọng.
Tâm lư trị liệu thường được sử dụng trên cơ sở ngắn hạn. Nguyên nhân là v́ các liệu pháp dài hạn có thể khiến họ có nguy cơ phụ thuộc vào nhà trị liệu.
Bên cạnh đó, điều trị bằng thuốc cũng có thể giúp giảm sự lo lắng và hoảng loạn của bệnh nhân. Tuy vậy, liệu pháp này không mang lại những lợi ích về mặt tinh thần của người bệnh. Các bác sĩ v́ thế vẫn ưu tiên cho liệu pháp tâm lư hơn.
Phương pháp điều trị rối loạn phụ thuộc
Trong trường hợp bắt buộc phải điều trị bằng thuốc kết hợp với trị liệu tâm lư, bác sĩ sẽ kê cho người bệnh một số loại thuốc có khả năng điều trị các cơn hoảng loạn do lo lắng cực độ. Bệnh nhân cần tái khám đúng hẹn và tuyệt đối không sử dụng thuốc theo toa cũ khi chưa có chỉ định của bác sĩ để tránh t́nh trạng lờn thuốc, phụ thuộc vào thuốc.
Người bệnh cần có sự kiên tŕ. Cần khá nhiều thời gian để một người bị rối loạn nhân cách phụ thuộc có thể sống như những người b́nh thường, nhưng các phương pháp điều trị đang cho ra kết quả rất khả quan.
Các biến chứng tiềm ẩn của bệnh
Chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc cũng có khả năng dẫn đến các biến chứng tiềm ẩn nguy hiểm. Chúng bao gồm các chứng bệnh về rối loạn nhân cách khác như: rối loạn lo âu, rối loạn hoảng sợ, rối loạn nhân cách tránh né và bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế.
Ngoài ra, người bệnh có thể phải sống chung với những cảm giác tiêu cực trầm trọng như phiền muộn, ảm ảnh, sợ hăi, căng thẳng… trong suốt phần đời c̣n lại.
Bạn phải làm ǵ khi người thân có triệu chứng rối loạn nhân cách phụ thuộc?
Cần giúp đỡ người bị rối loạn nhân cách phụ thuộc
Cũng như các bệnh về rối loạn nhân cách khác, rối loạn nhân cách phụ thuộc hiện đă có phương pháp điều trị. Tuy nhiên, hầu hết người bệnh đều không thoải mái khi thừa nhận các triệu chứng và t́m kiếm sự giúp đỡ từ người khác. Điều này sẽ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và làm tăng những rủi ro sau này.
Do đó, nếu bạn nghi ngờ người thân của ḿnh có thể mắc bệnh này, hăy khuyến khích họ t́m cách điều trị trước khi t́nh trạng xấu đi. Đồng thời, bạn cần dành cho họ sự quan tâm đúng mức, giúp họ yên tâm bước vào cuộc chiến với bệnh tật.
Rối loạn nhân cách phụ thuộc không chỉ làm cho người bệnh sa sút về mặt tinh thần, mà c̣n gây ra sự mệt mỏi cho những người xung quanh. V́ vậy, đừng ngần ngại liên hệ với bác sĩ nếu bạn hoặc người thân đang gặp phải bất kỳ triệu chứng nào ở trên.
7 điều người mắc chứng rối loạn nhân cách ranh giới muốn bạn biết
Tác giả: Thu Anh Nguyen
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
7 điều người mắc chứng rối loạn nhân cách ranh giới muốn bạn biết
Nhiều người không hiểu về chứng rối loạn nhân cách ranh giới (BPD). Điều này dẫn đến sự kỳ thị không đáng có đối với người bệnh. Các chuyên gia nhận định, sẽ mất rất nhiều thời gian để có thể thay đổi được sự hiểu lầm đó.
Rối loạn nhân cách ranh giới (c̣n được gọi là rối loạn nhân cách không ổn định về mặt cảm xúc). Đây là một dạng rối loạn về tâm lư. Nó ảnh hưởng đến cách người bệnh nghĩ và cảm nhận về bản thân, về những người xung quanh.
Những người mắc chứng rối loạn nhân cách ranh giới thường có nỗi sợ bị bỏ rơi. Họ phải luôn đấu tranh để duy tŕ các mối quan hệ mà họ cho là lành mạnh. Đồng thời, người bệnh có nhiều cảm xúc rất mănh liệt, những hành động nông nổi và thậm chí có thể bị hoang tưởng.
Do có nhiều quan niệm sai lệch xung quanh căn bệnh này, nhiều bệnh nhân cảm thấy không an toàn khi phải thừa nhận t́nh trạng của ḿnh. Họ thực sự đă và đang phải chịu đựng các trải nghiệm rất đáng sợ khi phải sống chung với chứng rối loạn nhân cách ranh giới.
Theo nhiều cuộc nghiên cứu, có bảy điều mà một người bị rối loạn nhân cách ranh giới luôn muốn người khác thấu hiểu.
1. “Tôi sợ bạn sẽ rời đi, ngay cả khi mọi thứ đang tốt đẹp. Tôi ghét điều đó”
Người mắc chứng rối loạn nhân cách ranh giới luôn lo sợ
Một trong những triệu chứng lớn nhất của rối loạn nhân cách ranh giới là nỗi sợ bị bỏ rơi. Điều này có thể xảy ra ngay cả khi mọi thứ trong mối quan hệ vẫn đang rất tốt đẹp.
“Nỗi sợ mọi người sẽ rời bỏ ḿnh luôn ngự trị trong tôi. Tôi luôn nghĩ liệu ḿnh có đủ tốt với người thân, người yêu, bạn bè của ḿnh hay không”. Dĩ nhiên, bạn sẽ cho rằng nỗi sợ hăi này là phi lư, nhưng nó lại rất thật đối với những người hàng giờ phải đấu tranh với bệnh rối loạn nhân cách ranh giới.
Xuất phát từ nỗi sợ vô h́nh đó, người bệnh sẽ làm bất cứ điều ǵ để có thể ngăn chặn. Đó cũng chính là nguyên nhân khiến họ trở thành một người t́nh “đeo bám” hoặc “dựa dẫm” rất phiền toái. Mặc dù khá khó khăn để những người b́nh thường có thể đồng cảm với họ, nhưng hăy luôn nhớ rằng tất cả việc người bị rối loạn nhân cách ranh giới làm, đều v́ nỗi sợ bị bỏ rơi.
2. “Cảm giác như tôi trải qua cuộc sống với những vết bỏng cấp độ ba về mặt cảm xúc”
Hoàn toàn chính xác! Những người mắc bệnh rối loạn nhân cách ranh giới sẽ có những cảm xúc rất dữ dội. Loạt cảm xúc đó có thể kéo dài từ vài giờ, thậm chí vài ngày nhưng cũng thay đổi rất nhanh.
Chẳng hạn, người bệnh đang cảm thấy rất vui, đột nhiên rơi nước mắt v́ buồn phiền. Chính v́ vậy, các chuyên gia vẫn thường ví von bị rối loạn nhân cách ranh giới giống y như đi trên các vỏ trứng. Bệnh nhân sẽ không bao giờ có thể biết được tâm trạng của ḿnh đi theo hướng nào. Họ không thể kiểm soát được cảm xúc của ḿnh. Điều đó thật sự đă khiến cuộc sống của họ gặp rất nhiều khó khăn.
3. “Mọi thứ đều được cảm nhận một cách mănh liệt hơn. Phản ứng của tôi có vẻ không cân xứng, nhưng nó phù hợp với tôi”
Mọi cảm nhận đều mănh liệt hơn với người bệnh
Những cảm nhận của người bị rối loạn nhân cách ranh giới thường mănh liệt hơn mức b́nh thường rất nhiều. Điều đó như thể họ đang phải bơi trong một khoảng không vô định. V́ thế, nó sẽ khiến cho người bệnh và những người xung quanh vô cùng mệt mỏi.
Tuy nhiên, chúng ta cần hiểu rằng mọi cảm nhận của người bị rối loạn nhân cách là hoàn toàn b́nh thường đối với họ. “Xin đừng nói với tôi rằng tôi rất ngớ ngẩn hoặc thể hiện các hành động như thể cảm xúc của tôi là không phù hợp”, một bệnh nhân cho biết.
Họ sẽ phải mất nhiều thời gian để suy nghĩ về cảm nhận của người khác, cũng có khi họ cho rằng cảm xúc của người khác là bất thường. Chính v́ vậy, chúng ta không nên phán xét mà ngược lại, hăy cho họ khoảng thời gian và không gian riêng để giúp họ cảm thấy tốt hơn.
4. Bệnh nhân của chứng rối loạn nhân cách ranh giới thường bị hiểu lầm là người đa nhân cách
Rối loạn nhân cách ranh giới là một dạng của rối loạn nhân cách, căn bệnh này lại thường bị nhầm lẫn với chứng đa nhân cách (DID) – hội chứng khiến người mắc bệnh tự phát triển ra nhiều nhân cách biệt lập với nhân cách vốn có.
Sự thật không phải như vậy. Bệnh nhân bị rối loạn nhân cách ranh giới không có nhiều hơn một nhân cách. Họ vẫn sở hữu nhân cách thống nhất như những người khác. Căn bệnh này là sự rối loạn về mặt nhân cách, có nghĩa là người bệnh gặp nhiều khó khăn trong suy nghĩ và cảm giác.
Người bị rối loạn nhân cách ranh giới phải đối mặt với rất nhiều vấn đề khó khăn trong cuộc sống. Đó là hậu quả do chứng bệnh này mang lại.
Ở đây, chúng ta không nói về mức độ nguy hiểm giữa các vấn đề tâm thần. Điều cần lưu ư là không nên nhầm lẫn giữa các triệu chứng bệnh với nhau và không nên kỳ thị người bệnh.
5. “Tôi không mang đến nguy hiểm hoặc thao túng ai, tôi chỉ cần thêm một chút yêu thương”
Bệnh nhân của chứng rối loạn nhân cách ranh giới cần được yêu thương
Nhiều người bị rối loạn nhân cách ranh giới đă nói rằng: “Tôi chưa hề gây nguy hiểm cho bất cứ ai, thứ tôi cần là t́nh yêu thương”. Sở dĩ họ nói như vậy là v́ thực tế vẫn c̣n rất nhiều sự kỳ thị và xem họ như những người điên nguy hiểm.
Thật sai lầm khi nhiều người vẫn tin rằng người mắc bệnh này có thể thao túng hoặc gây nguy hại cho người khác.
Người bị rối loạn nhân cách ranh giới thực chất chỉ đang vật lộn với ư thức về bản thân và các mối quan hệ của họ. Họ chỉ cần được yêu thương hơn. Họ không nguy hiểm và những người mắc bệnh tâm thần khác cũng vậy. Người bệnh sẽ có xu hướng gây hại cho bản thân hơn là cho người khác.
6. Người mắc chứng rối loạn nhân cách ranh giới thường hay mệt mỏi, bực bội và rất khó để t́m được cách xử lư đúng mực
Nhiều người mắc bệnh rối loạn nhân cách ranh giới không được điều trị không phải v́ họ chưa sẵn sàng, mà là v́ dạng bệnh tâm thần này không được đối xử như nhiều bệnh khác.
Rối loạn nhân cách ranh giới thường không được điều trị bằng thuốc. Nó chỉ có thể được điều trị bằng các liệu pháp như liệu pháp hành vi biện chứng (DBT) và liệu pháp nhận thức hành vi (CBT). Cho đến nay, không có thuốc nào đặc trị chứng rối loạn nhân cách ranh giới. Các loại thuốc được sử dụng chỉ có thể giảm các triệu chứng bệnh.
Một số bác sĩ lâm sàng cho rằng những người mắc bệnh rối loạn nhân cách ranh giới sẽ khó t́m được phương pháp điều trị hiệu quả.
Theo WebMD, nhiều trường hợp bệnh nặng hơn có thể được điều trị lâu dài từ các chương tŕnh liệu pháp hành vi biện chứng chuyên sâu. Tuy vậy, những người này lại không dễ dàng kết nối với bác sĩ. Điều đó có nghĩa là bất cứ ai bị rối loạn nhân cách ranh giới nghiêm trọng cũng cần được thông cảm. Họ vốn không thể tự cứu chữa cho bản thân.
7. “Tôi không khó ưa và tôi yêu thương rất nhiều”
Người bị rối loạn nhân cách ranh giới không gây nguy hiểm cho người khác
Trải qua nhiều cuộc nghiên cứu, các chuyên gia đă nhận thấy những người mắc bệnh rối loạn nhân cách ranh giới có rất nhiều t́nh yêu để cho đi. Nhiều đến mức nó có thể trở nên thái quá và gây phiền toái cho người được nhận.
Song song đó, các mối quan hệ của họ đến và đi như những cơn lốc xoáy. Nguyên nhân chính là v́ bệnh nhân luôn phải vật lộn với cảm giác trống rỗng hoặc cô đơn kéo dài. Họ cần rất nhiều t́nh yêu thương. Họ cho đi rất nhiều t́nh cảm nhưng cũng dễ dàng buông bỏ cảm xúc trong các mối quan hệ vội vàng.
Về bản chất, người bị rối loạn nhân cách ranh giới chỉ muốn chắc chắn rằng t́nh yêu của họ được đáp trả. Họ cần an tâm để bảo đảm rằng mối quan hệ này vẫn đang cân bằng cho cả hai. Tuy nhiên, điều này là bất khả thi v́ thường người bệnh sẽ cho đi rất nhiều t́nh yêu thương, nó vượt ngưỡng b́nh thường
Bạn cần làm ǵ nếu đang hẹn ḥ hoặc có người thân bị chứng rối loạn nhân cách ranh giới?
Đầu tiên, bạn cần nghiên cứu về t́nh trạng này để có thể tránh các lời nói, hành động mang tính kỳ thị người bệnh. Một người bị rối loạn nhân cách ranh giới sẽ có thể gặp khủng hoảng nếu bị chính những người thân yêu của ḿnh kỳ thị. Họ thật sự không đáng bị như vậy.
Tiếp đó, hăy hành động như thể bạn hiểu về những ǵ họ đă phải trải qua. Sự giúp đỡ của bạn đối với người bệnh sẽ quyết định một mối quan hệ có bền vững hay không.
Nếu bạn cảm thấy cần được hỗ trợ, đừng ngại mở ḷng với ai đó. Tốt nhất hăy để một nhà trị liệu hoặc bác sĩ lâm sàng nghe câu chuyện của bạn. Họ sẽ có thể cho bạn lời khuyên và cách cải thiện t́nh h́nh.
Cuối cùng, hăy luôn nhớ rằng sự hỗ trợ dành cho người bị chứng rối loạn nhân cách ranh giới c̣n phải đến từ việc chăm sóc sức khỏe tinh thần cho chính bạn.
Chứng rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ nghe lạ nhưng lại rất phổ biến
Tác giả: Thanh Thảo
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Chứng rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ nghe lạ nhưng lại rất phổ biến
Các bé ganh tỵ khi thấy bạn có đồ chơi đắt hơn, quần áo đẹp hơn hay được điểm cao hơn vốn không phải chuyện quá nghiêm trọng. Thế nhưng, nếu trẻ có hành vi đập đồ chơi đắt tiền của bạn, bôi bẩn lên quần áo đẹp của bạn chỉ v́ ganh tỵ th́ đây có thể là dấu hiệu của chứng rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ đấy.
Chứng rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ có thể sẽ tác động đến trẻ trong thời gian dài. Đây là một rối loạn tâm lư liên quan đến sự yêu thích vô bờ bến đối với bản thân, tự hâm mộ và coi trọng bản thân cũng như những yêu cầu, mong ước của chính ḿnh.
Trẻ mắc chứng này tin rằng chúng là người quan trọng và xứng đáng được đối xử đặc biệt hơn những người khác. Trẻ có những mong muốn hăo huyền trở thành những nhân vật quyền lực như siêu nhân. Trẻ c̣n không coi trọng cảm xúc của mọi người xung quanh mà chỉ chú ư đến bản thân.
Việc yêu thương bản thân hay ích kỷ không phải là rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ. Bạn hăy đọc thêm để t́m hiểu sự khác biệt của trẻ bị bệnh và trẻ b́nh thường.
Điểm khác biệt của trẻ bị mắc chứng rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ
Nhận diện sự khác biệt giữa trẻ b́nh thường và trẻ bị rối loạn nhân cách ái kỷ, bạn sẽ sớm phát hiện ra t́nh trạng bệnh của con ḿnh.
Trẻ b́nh thường
•Trẻ b́nh thường mong muốn sự chú ư của mọi người nhưng thường biểu hiện phù hợp với độ tuổi. Trẻ biết ơn và trân trọng sự chú ư ḿnh được nhận.
•Trẻ thích được là nhân vật lớn, quan trọng như người hùng nhưng trẻ biết đó là những điều không thật.
•Yêu cầu của trẻ thường thực tế và có thể thực hiện được.
•Trẻ có nhiều bạn và có mối quan hệ tốt với mọi người trong gia đ́nh.
Trẻ bị rối loạn nhân cách ái kỷ
•Trẻ t́m kiếm sự chú ư v́ cho rằng đây là quyền của trẻ, trẻ xứng đáng được như thế và không thể hiện sự biết ơn khi nhận được quan tâm hay t́nh cảm từ bố mẹ.
•Trẻ tin rằng chúng rất vĩ đại và những người khác đều thấp kém hơn chúng.
•Trẻ có sự đ̣i hỏi cao và vô lư với mọi người.
•Trẻ khó kiếm được bạn hay duy tŕ t́nh bạn.
Dấu hiệu của rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ
Rất khó phát hiện rối loạn tâm lư ở trẻ. Bạn phải quan sát thật kỹ xem trẻ có những biểu hiện dưới đây không. Nếu trẻ có hầu hết những dấu hiệu này th́ có thể con đă mắc chứng rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ.
•Trẻ cho ḿnh là quan trọng nhất
•Trẻ muốn có những thành tựu cũng như quyền lực không thực tế
•Trẻ nghĩ ḿnh có quyền được mọi thứ mà chúng yêu cầu
•Trẻ không nh́n vào mắt người khác khi nói chuyện mà nh́n chằm chằm ra chỗ khác với ánh mắt hằn học
•Trẻ lo lắng khi ở một ḿnh
•Trẻ có tính cực đoan
•Trẻ tin rằng ḿnh giỏi hơn mọi đứa trẻ khác
•Trẻ muốn được tôn trọng và yêu thương quá lớn
•Trẻ có những hành vi mang tính cơ hội
•Trẻ không quan tâm tới mong muốn của bạn cùng lứa
•Trẻ kiêu căng
•Trẻ thổi phồng năng lực và thành công của bản thân
•Trẻ có tính lợi dụng
•Trẻ ghen tỵ với thành công của người khác
•Trẻ cư xử kiểu cách trong các mối quan hệ gần gũi
•Trẻ không tiếp thu ư kiến đóng góp tích cực, dễ bị tổn thương hay bị sỉ nhục
•Trẻ đổ lỗi cho mọi người.
Nếu bạn nghĩ con ḿnh có phần lớn các biểu hiện trên, trẻ có thể bị rối loạn nhân cách ái kỷ. Nhưng v́ sao con lại mắc chứng này?
Nguyên nhân của rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ
roi-loan-nhan-cach-ai-ky-o-tre
Nguyên nhân chính xác của rối loạn trên vẫn chưa rơ. Tuy nhiên, một vài yếu tố như trải nghiệm thời thơ ấu, môi trường sống và tâm lư được xem là có thể dẫn đến chứng rối loạn này.
•Bố mẹ lơ đăng, không gần gũi, vô trách nhiệm hay bỏ bê con cái
•Bố mẹ quá yêu thương con và bảo bọc con quá mức
•Quá nuông chiều trẻ hay xem trẻ là cái rốn vũ trụ trong gia đ́nh
•Những ǵ trẻ làm đều được khen ngợi và mọi yêu cầu của trẻ đều được thực hiện
•Bố mẹ bị ái kỷ có thể ảnh hưởng đến trẻ. Những bố mẹ này thường sợ tính độc lập của trẻ và từ đó t́m cách kiểm soát. Những việc trên làm trẻ mắc chứng ái kỷ khi lớn và nghĩ như vậy là b́nh thường
•Quá nhiều lời phê b́nh tiêu cực khiến trẻ cảm thấy bất lực và nghĩ xấu về bản thân khiến trẻ phải ái kỷ như một cơ chế bảo vệ bản thân
•Mồ côi hay bố mẹ ly hôn có thể khiến trẻ bị tổn thương và không thấy an toàn. Chúng không cảm thấy được yêu thương
•Những yêu cầu phi lư từ bố mẹ có thể khiến trẻ đánh giá bản thân quá cao hay quá thấp. Cả hai đều có thể khiến trẻ bị rối loạn nhân cách ái kỷ
•Bị lạm dụng có thể khiến trẻ có cảm giác bị hại và không được yêu thương. Điều này vô t́nh khiến trẻ mắc chứng ái kỷ và chỉ thích thấy những ǵ tốt đẹp
•Nhạy cảm quá mức có thể là yếu tố khiến trẻ dễ bị rối loạn nhân cách ái kỷ
•Bất thường về di truyền học có thể dẫn đến các rối loạn tâm thần do sự thay đổi trong năo bộ.
Dù rối loạn nhân cách ái kỷ không đe dọa tính mạng nhưng trẻ cần được chẩn đoán và điều trị để có hành vi và đời sống xă hội tốt hơn.
Cách chẩn đoán rối loạn nhân cách ái kỷ
Tiến tŕnh chẩn đoán rối loạn sẽ gồm những bước sau:
•Bác sĩ sẽ đánh giá ban đầu về sức khỏe tâm lư của trẻ
•Họ sẽ nói chuyện với trẻ để hiểu về mức độ tự yêu và tự đề cao bản thân của trẻ
•Bác sĩ sẽ phân tích hành vi của trẻ để xem trẻ có kiêu ngạo không
•Trẻ phải khám thể chất để loại trừ những bệnh về thể chất có thể gây ra các triệu chứng trên
•Nếu trẻ không có bệnh về thể chất, bác sĩ sẽ lên kế hoạch chăm sóc sức khỏe tâm thần đặc biệt cho trẻ
•Chẩn đoán rối loạn nhân cách ái kỷ thường cần sự hiểu biết về tâm lư của trẻ, nên bác sĩ sẽ sử dụng các bảng câu hỏi, hoạt động đánh giá và các bài kiểm tra khác để t́m hiểu tâm lư trẻ. Bác sĩ có thể hỏi nhiều câu hỏi về biểu hiện của trẻ trong học tập, bạn bè cũng như mức độ thân thiết…
•Bác sĩ cũng cần chẩn đoán để phân biệt giữa rối loạn nhân cách ái kỷ và các chứng bệnh tâm thần khác như hưng cảm nhẹ.
•Chuyên gia cũng cần theo dơi xem các triệu chứng hay đặc tính của rối loạn nhân cách ái kỷ là dài lâu hay chỉ theo tâm trạng hay theo từng thời kỳ.
Nhiều người tin rằng những rối loạn về tâm thần sẽ theo bệnh nhân suốt đời, nhưng rối loạn nhân cách ái kỷ có thể kiểm soát được bằng các biện pháp can thiệp thích hợp với sự trợ giúp của bác sĩ và cả gia đ́nh
Biện pháp hiệu quả nhất để điều trị rối loạn trên là liệu pháp tâm lư thay v́ chỉ dùng thuốc. Một vài liệu pháp được sử dụng rộng răi gồm:
•Liệu pháp nhận thức – hành vi: Liệu pháp này giúp bệnh nhân nhận ra các vấn đề của ḿnh. Trẻ sẽ tự nhận thức được những suy nghĩ tiêu cực, kiêu căng của ḿnh và thay đổi những suy nghĩ đó thành những ư nghĩ tích cực và có tính xây dựng hơn.
•Liệu pháp tâm lư phân tâm học: Liệu pháp giúp xác định mức độ trẻ tự yêu bản thân, cơ chế bảo vệ của trẻ khi thất bại và mối tương tác với bố mẹ và bạn bè. Liệu pháp c̣n đ̣i hỏi sự hỗ trợ từ bố mẹ và gia đ́nh những trẻ bị rối loạn.
•Liệu pháp gia đ́nh: Nếu rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ là kết quả của việc đánh giá con quá cao hay yêu con quá nhiều từ bố mẹ, th́ bác sĩ tâm lư sẽ nói chuyện với bố mẹ, khắc phục những hành vi trên và điều ḥa cảm xúc của họ với con cái.
Chứng bệnh này hiện nay chưa có thuốc đặc trị. Bác sĩ có thể kê thuốc chống trầm cảm với một số trẻ nếu trẻ có khuynh hướng trầm cảm và hay lo âu. Cả trẻ và bố mẹ đều cần phải tuân theo tiến tŕnh điều trị để tránh các biến chứng sau này.
Biến chứng từ rối loạn nhân cách ái kỷ
Một vài biến chứng có thể xảy ra do rối loạn nhân cách ái kỷ gồm:
•Nghiện rượu hay thuốc khi trẻ lớn lên
•Khủng hoảng trong các mối quan hệ với bạn bè và gia đ́nh
•Vụng về hay thiếu hụt trong quan hệ xă hội
•Khó khăn trong các mối quan hệ gia đ́nh và trường học.
Đi kèm với những trị liệu kể trên, bố mẹ hăy chăm sóc con tại nhà để tránh con bị tổn thương về lâu dài.
Chăm sóc tại nhà cho trẻ rối loạn nhân cách ái kỷ
roi-loan-nhan-cach-ai-ky-o-tre
Nếu con có những triệu chứng rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ, bạn nên giúp trẻ hiểu hơn về cách kiểm soát cảm xúc cũng như các mối quan hệ xă hội bằng các bí quyết sau:
•Kiên định nhưng không bạo lực: Bạo lực hay gây gổ chỉ khiến con bạn xa lánh bạn hơn. Trẻ bị rối loạn này thường có cái tôi lớn, hay để bụng và dễ cảm thấy tổn thương. Bạn hăy hướng trẻ vào nề nếp bằng thái độ mềm mỏng, ân cần.
•Kiểm soát tính tự coi ḿnh là trung tâm của trẻ: Bạn hăy giúp trẻ hiểu rằng chúng cũng giống như mọi người trong gia đ́nh và sẽ không có một sự đối xử đặc biệt nào. Nếu thấy con ḿnh cư xử kiêu căng với anh chị em trong nhà, hăy nhắc con không được thiếu tôn trọng người khác và đ̣i hỏi người khác phục tùng ḿnh. Bạn nên lưu ư không trêu trọc con nhé.
•Giao tiếp hợp lư: Bạn hăy giúp trẻ hiểu rằng lắng nghe người khác là một việc rất quan trọng khi giao tiếp với mọi người. Trong giao tiếp, cần 50% nói chuyện và 50% lắng nghe. Bạn hăy cho trẻ thực tập tṛ chuyện với ḿnh trước.
•Công bằng trong mọi mối quan hệ: Bạn hăy giúp trẻ hiểu được tầm quan trọng của các mối quan hệ. Bạn hăy chỉ cho con thấy mọi người đều cùng nhau làm việc nhà, chăm sóc và quan tâm lẫn nhau để hạnh phúc hơn.
•Cho trẻ cảm nhận t́nh yêu: Bạn không nên đem t́nh cảm ra làm quà khi con đạt thành tích ǵ đó. Bạn hăy cho trẻ hiểu bạn yêu thương trẻ dù trẻ thành công hay thất bại.
Chứng rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ không phải là vấn đề về tâm thần hay là một căn bệnh nghiêm trọng. Ai cũng cần yêu thương bản thân dù ít hay nhiều. Chỉ khi nào ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống cá nhân, các mối quan hệ và nhân cách, rối loạn này sẽ trở thành bệnh lư và cần được can thiệp y tế. Trẻ cần sự kiên nhẫn, t́nh yêu thương và quan tâm của bố mẹ cũng như mọi người trong gia đ́nh để giúp trẻ thay đổi và có cuộc sống tốt đẹp hơn.
Hiểu hơn về hành vi và tâm lư trẻ em ở giai đoạn tập đi
Tác giả: Mai Hồ
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Hiểu hơn về hành vi và tâm lư trẻ em ở giai đoạn tập đi
Tâm lư trẻ em phát triển dần ở từng giai đoạn với những biểu hiện khác nhau. Ở tuổi tập đi, bé có nhiều hành vi khiến bạn không hài ḷng nhưng bạn cần có hướng đối phó thích hợp để dạy trẻ.
Trẻ ở độ tuổi tập đi có nhiều hành vi lạ như hay đánh hoặc cắn bạn, giật tóc, la hét… Trước những t́nh huống này, nhiều người nghĩ trẻ hư hỏng, bướng bỉnh nhưng thật ra chúng đều xuất phát từ sự phát triển tâm lư trẻ em. Vậy yếu tố tâm lư tác động ra sao đến hành vi của các bé giai đoạn này? Hello Bacsi sẽ bật mí cho bạn trong bài viết sau.
1. Trẻ hung hăng, đánh hay cắn bạn
Có thể bạn sẽ sốc khi biết rằng hành vi hiếu chiến ở trẻ là một biểu hiện rất b́nh thường trong quá tŕnh phát triển của trẻ tập đi.
Kỹ năng ngôn ngữ bắt đầu xuất hiện, khát khao trở thành người độc lập và tâm lư thích kiểm soát, sở hữu mọi thứ đă khiến trẻ phải đấu tranh để có được thứ ḿnh cần.
Tuy rằng đây là biểu hiện b́nh thường trong sự phát triển tâm lư trẻ em nhưng bạn cũng không nên ngó lơ hành vi này ở trẻ tập đi. Bạn cần cho bé hiểu được hành vi hung hăng hiếu chiến là điều không thể chấp nhận được và chỉ ra cho trẻ những cách khác để thể hiện cảm xúc của ḿnh.
Làm ǵ để kiểm soát hành vi này ở trẻ tập đi?
•B́nh tĩnh, không nổi nóng: La hét, đánh mắng trẻ sẽ không thể khuyến khích sự thay đổi tích cực về hành vi của trẻ. Bạn sẽ chỉ khiến trẻ học theo tính cách không tốt này.
•Đưa ra mệnh lệnh, giới hạn rơ ràng: Phản ứng ngay bất cứ khi nào trẻ có hiểu hiện hung hăng. Kéo trẻ ra khỏi t́nh huống gây gổ và cho bé thời gian để b́nh tĩnh trở lại.
•Củng cố hành vi tích cực: Thay v́ nhấn mạnh và tập trung quá nhiều đến hành vi xấu của trẻ, bạn cần dùng nhiều lời khen ngợi cho bé mỗi khi con có hành vi tốt.
•Giúp trẻ vui chơi vận động tích cực mỗi ngày: Nếu để trẻ ngồi yên thụ động trong nhà. Sự nhàm chán và dư thừa năng lượng cũng có thể khiến tâm lư trẻ em thay đổi, bé hay cáu kỉnh và có những hành vi hung hăng.
2. Nói dối
Cho đến khi được 3, 4 tuổi, bé thực sự không có khả năng phân biệt giữa những điều ǵ là sự thật và sự hư cấu. Do đó, trẻ không thể biết thế nào là nói dối và thế nào là nói thật. Trẻ nói dối có thể xuất phát từ các nguyên do sau:
•Sự tưởng tượng quá phong phú: Sự sáng tạo của trẻ tập đi phát triển đến mức đôi khi trẻ nghĩ rằng những ǵ ḿnh tin là có thật. Ví dụ, có nàng công chúa ngủ dưới giường của trẻ khiến trẻ nói dối bạn.
•Bộ nhớ trẻ vẫn đang trong giai đoạn phát triển: Trẻ vẫn thường hay quên những việc ḿnh vừa làm. Chẳng hạn, bé vô ư lấy bút màu tô lên tường nhưng sau đó khi bạn hỏi con có vẽ lên không, bé sẽ nói là không. Thực sự có đôi khi bé không nói dối mà chỉ là bé quên mất những ǵ ḿnh đă làm.
•Hội chứng “thiên thần”: Một đứa trẻ nhận thấy bố mẹ luôn xem ḿnh là một thiên thần nhỏ, không làm sai bất kỳ điều ǵ sẽ bắt đầu tin vào điều này và nói dối về những lỗi sai ḿnh gây ra.
Bạn cần làm ǵ để đối phó với hành vi này?
•Khuyến khích trẻ nói sự thật: La mắng sẽ khiến trẻ không bao giờ nói ra sự thật. Bạn cần cho trẻ thấy sự biết ơn và cảm xúc của bạn khi trẻ dám nói ra sự thật với ḿnh.
•Đừng bắt tội trẻ: Thay v́ kết tội trẻ là người bày màu tô ra khắp nhà. Khi bạn nói, “không hiểu sao chúng lại nằm la liệt khắp nhà thế này?” và “Giá như có ai đó giúp mẹ làm việc này”. Tâm lư trẻ em ở lứa tuổi này là rất thích được giúp đỡ bố mẹ và tán dương hành vi tốt. V́ thế, bé sẽ nhận lời bạn ngay và giúp dọn dẹp lại nhà cửa.
•Đừng quá kỳ vọng: Đặt quá nhiều kỳ vọng cho trẻ cũng như hàng ngàn quy tắc khác đồng nghĩa với việc bạn sẽ cảm thấy thất vọng không ít mỗi khi trẻ phạm phải lỗi lầm. Trẻ sẽ nói dối bạn để tránh việc bố mẹ cảm thấy thất vọng về ḿnh.
•Xây dựng niềm tin: Hăy để trẻ cảm nhận bạn tin tưởng bé và cũng được tin tưởng. Trung thực là đức tính quan trọng bạn cần làm gương cho trẻ.
Bứt, giật, cắn tóc là những cách trẻ làm cho mọi người chú ư đến ḿnh. Có nhiều lư do khác nhau cho hành vi này và nguyên nhân đơn giản nhất chính là trẻ muốn nhận được sự phản ứng và lặp lại nó. Theo giáo sư chuyên ngành tâm lư học Mark W. Roberts tại trường Đại học bang Idaho, trẻ giật tóc bạn cũng giống như phản ứng bật, tắt bóng đèn đầy kỳ thú. Trẻ giật tóc và bạn hét lên sẽ làm trẻ rất thích thú và vui vẻ.
Một lư do khác cho hành vi này của con được cho là v́ trẻ đang phát triển các kỹ năng nhận thức để giải quyết mọi chuyện và bé có thể kéo tóc để kiểm soát hướng đi của một t́nh huống cụ thể nào đó.
Làm sao để đối phó?
•Chứng minh cho trẻ thấy hành vi kéo tóc không có tác dụng: Điều này không đồng nghĩa với việc bạn im lặng mà là chỉ cho bé thấy ḿnh vẫn biết hành động của bé nhưng nó là vô ích. Ví dụ, khi trẻ kéo tóc bạn để lấy đồ chơi, bạn cầm đồ chơi đó đưa lại cho trẻ đồng thời giải thích, chúng ta không kéo tóc để có được thứ ḿnh muốn.
•Ngăn cản hành vi của trẻ: Tâm lư của trẻ là bé sẽ tiếp tục hành động đó nếu bạn phản ứng lại theo hiểu bỏ qua hay chỉ cười x̣a. Thay vào đó, bạn cần đưa ra khẩu lệnh: Con không được giật tóc, nó khiến mẹ đau.
•Không giật tóc lại: Bé sẽ nghĩ đây chỉ là tṛ chơi qua lại và sẽ tiếp tục làm thế.
4. Hành vi la hét của trẻ xuất phát từ tâm lư nào?
Một số trẻ tập đi có biểu hiện la hét bất cứ khi nào trẻ muốn có được sự chú ư của bố mẹ. Một số khác lại la hét như là cách để giải tỏa tâm lư khó chịu khi bé không có được thứ mà ḿnh muốn.
Trẻ ở lứa tuổi tập đi rất thích khám phá nguồn năng lượng của bé từ giọng nói và thực hành chúng.
Một số mẹo để đối phó với hành vi này:
•Hạn chế cho trẻ đến những nơi cần im lặng, linh thiêng để bạn không phải bối rối v́ hành động la hét này của trẻ.
•Yêu cầu trẻ dùng giọng nói đủ nghe trong nhà: Nếu trẻ la hét v́ quá vui vẻ hay phấn khích, cố gắng đừng chỉ trích hay la mắng trẻ.
•Cho bé chơi tṛ “âm lượng” để thử xem ai có thể nói th́ thầm và kiểm soát giọng nói từ to đến nhỏ thấp nhất hay tṛ chơi lựa chọn giọng nói phù hợp với hoàn cảnh.
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Áp lực công việc: Bạn chiến đấu hay bỏ chạy?
Đối mặt với áp lực công việc, bạn có thể muốn “bỏ chạy” khi thể chất bị kiệt sức và tinh thần bị stress trầm trọng. Thế nhưng, nếu bạn đủ dũng cảm để ở lại “chiến đấu” th́ áp lực sẽ trở thành sức mạnh thúc đẩy bạn bứt phá bản thân đấy!
Phản ứng “chiến đấu hay bỏ chạy” (fight or flight) là cách gọi thú vị của cơn sốt “adrenaline rush”. Đây là một trạng thái tâm lư căng thẳng tột độ như thể bạn bị dồn vào chân tường trong một cuộc chiến quyết liệt. Khi bạn đi làm, áp lực công việc chính là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra cơn sốt này.
Những lúc bị cuốn theo công việc với những deadline sát nút, bạn dường như không nhận ra ḿnh đang ngoi ngóp với áp lực công việc. Để tránh nguy cơ mắc “hội chứng cháy sạch” khiến bạn kiệt sức nơi công sở, hăy cùng nh́n lại xem bạn có các dấu hiệu khiến bạn muốn “bỏ chạy” không nhé!
1. Bạn thấy người hay đau nhức
áp lực công việc
Thủ phạm của các cơn đau nhức có thể là do chiếc ghế không thoải mái hay tập thể dục sai tư thế. Tuy nhiên, nếu bạn không t́m ra nguyên nhân tại sao ḿnh bị đau nhức th́ rất có thể là do bạn phải chịu quá nhiều áp lực công việc. Thực tế, tâm lư stress có thể ảnh hưởng đến thể chất nhiều hơn bạn nghĩ đấy. Những cơn đau nhức chính là dấu hiệu chứng tỏ bạn đă làm việc quá tải!
Lời khuyên: Thay v́ ngồi liên tục suốt 8 tiếng đồng hồ, bạn nên đi lại nhiều hơn để giảm đau nhức cơ thể. Bạn có thể thu xếp dậy sớm tập thể dục hoặc đến pḥng tập sau giờ làm để rèn luyện sức khỏe thể chất và vượt qua áp lực công việc.
2. Bạn cảm thấy ăn không ngon miệng
áp lực công việc
Nếu bạn thường xuyên bỏ bữa trưa v́ không thấy đói, đây có thể là dấu hiệu bạn bị áp lực công việc. Khi phải xoay xở với deadline, bạn ưu tiên công việc hơn cả nhu cầu ăn uống của ḿnh để hoàn thành nhiệm vụ được giao. Không những cảm thấy chán ăn hay ăn không ngon miệng, bạn c̣n có xu hướng chọn các món ăn nhanh vốn không tốt cho sức khỏe.
Lời khuyên: Ngay cả khi bị áp lực công việc với deadline, bạn vẫn nên ăn cơm đúng giờ để có sức “chiến đấu”. Bạn nên cố gắng nấu ăn ở nhà rồi mang lên công ty để đảm bảo an toàn thực phẩm.
3. Bạn gặp khó khăn với giấc ngủ
áp lực công việc
Áp lực công việc khiến bạn thường xuyên phải làm overtime đến khuya, sau đó bạn lại vật lộn vào buổi sáng v́ không thể đi làm đúng giờ. Một ṿng tṛn luẩn quẩn khiến bạn vừa mệt mỏi v́ t́nh trạng thiếu ngủ lại căng thẳng khi không thể tuân theo đúng nội quy giờ giấc của công ty. T́nh h́nh sẽ tệ hơn nếu bạn nằm mơ thấy sếp la mắng ḿnh hay gặp ác mộng công việc vào buổi đêm!
Lời khuyên: Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi cả ngày, hăy thử t́m cách vượt qua áp lực công việc và cho phép bản thân được nghỉ ngơi. Nếu không chú ư giữ ǵn sức khỏe, đây sẽ là nguyên nhân hàng đầu khiến bạn buột phải “bỏ chạy” khỏi áp lực công việc.
Giáo sư tâm lư học John Cacioppo, tác giả của quyển “Loneliness: Human Nature and the Need for Social Connection” (Sự cô đơn: Bản tính tự nhiên và nhu cầu kết nối xă hội) cho biết cảm giác không được công nhận có thể dẫn đến cảm giác cô đơn. Khi bạn bỏ ra quá nhiều công sức nhưng chế độ đăi ngộ hay sự thừa nhận của cấp trên không như bạn kỳ vọng, bạn sẽ bị rơi vào “ốc đảo cô đơn” giữa công ty.
Lời khuyên: Bạn sẽ bất ngờ khi biết rằng “người cô đơn” nhất công ty thật ra chính là… sếp của bạn. Áp lực công việc của sếp luôn nặng nề hơn nhân viên. V́ thế, bạn nên suy nghĩ tích cực hơn khi sếp phê b́nh để biến điều này thành động lực cố gắng phát triển bản thân.
5. Bạn bị cảm lạnh liên tục
áp lực công việc
Khi cơ thể bạn chịu quá nhiều áp lực, hệ thống miễn dịch của bạn có thể bị tổn hại. Dường như cơ thể bạn dồn hết năng lượng để đương đầu với áp lực công việc nên không c̣n đủ sức đề kháng để ngăn ngừa bệnh tật. Nếu thể trạng yếu, bạn sẽ dễ bị ốm vặt như cảm lạnh.
Lời khuyên: Nếu lựa chọn ở lại “chiến đấu” đến cùng, bạn cần t́m cách làm việc khi sức khỏe không tốt. Hăy luôn chuẩn bị sẵn trong văn pḥng thuốc, khăn choàng và ăn uống lành mạnh để tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể.
6. Bạn đổ mồ hôi khi gặp áp lực công việc
áp lực công việc
Áp lực công việc khiến bạn đổ mồ hôi là do các tác nhân gây căng thẳng bên ngoài có thể kích hoạt phản ứng “chiến đấu hay bỏ chạy” trên cơ thể. Điều này gây ra sự gia tăng của adrenaline, từ đó khiến bạn đổ mồ hôi. Các nhà nghiên cứu vẫn chưa thể lư giải rơ mối quan hệ giữa áp lực công việc và t́nh trạng đổ mồ hôi. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng mùi do mồ hôi tạo ra có thể là một tín hiệu cho những người khác rằng có nguy hiểm xung quanh.
Lời khuyên: Bên cạnh việc kiểm soát stress, bạn cũng có thể t́m hiểu những cách giúp hạn chế đổ mồ hôi quá nhiều. Nếu t́nh trạng này vẫn kéo dài, bạn nên t́m cách giảm áp lực công việc và đến bác sĩ để được tư vấn cách điều trị.
7. Bạn làm việc một cách chậm chạp
áp lực công việc
Bạn cảm thấy nóng ruột khi áp lực công việc ngày càng tăng mà tốc độ làm việc của ḿnh lại vẫn chậm chạp. Sếp bạn có thể đánh giá bạn “lười biếng” mặc dù bạn luôn dành rất nhiều thời gian cho công việc, thậm chí có khi thức đến sáng. Đây là dấu hiệu của hiệu ứng “đóng băng” khi bạn bị stress. Hiệu ứng này cũng giống như khi bạn soi đèn pha vào con thỏ, dù nó rất hoảng sợ nhưng vẫn đứng yên. Đối mặt với áp lực “chiến đấu hay bỏ chạy”, bạn thậm chí bị tê cứng không biết ḿnh nên làm ǵ!
Lời khuyên: Khi nhận ra tốc độ của ḿnh chậm hơn người khác, đă đến lúc bạn nên t́m hiểu kinh nghiệm giúp ḿnh nâng cao hiệu suất làm việc. Bạn nên hít thở để giải tỏa căng thẳng. Nếu bạn thuộc phong cách làm chậm th́ hăy cứ chọn “chậm mà chắc” rồi dần dần tăng tốc độ.
8. Bạn dễ gắt gỏng với người khác
áp lực công việc
Nếu bạn có biểu hiện gắt gỏng khác với tính cách hàng ngày, nguyên nhân có thể là v́ áp lực công việc. Cảm giác ấm ức, giận dữ và mệt mỏi có thể tích tụ lâu ngày và bùng nổ chỉ v́ một lư do nhỏ nhặt. Giống như giọt nước tràn ly, bạn có thể nổi nóng với đồng nghiệp hoặc buột miệng nói lời khó nghe với cấp trên. Nếu không kiểm soát tốt cảm xúc, bạn có thể quyết định thôi việc ngay sau khi xảy ra xung đột.
Lời khuyên: Những ngày có tâm trạng u ám, bạn có thể thử thay đổi quần áo tươi sáng hay xin làm việc ở nhà. Nếu lỡ lời nói điều không hay, bạn có thể ra ngoài cho b́nh tĩnh rồi sau đó xử lư vấn đề hoặc nói lời xin lỗi nếu bạn nhận ra ḿnh đă sai.
Những suy nghĩ tiêu cực thường tấn công bạn ồ ạt khi bị stress. Khi làm sai và bị cấp trên phê b́nh, bạn nghĩ rằng “sếp ghét ḿnh” hay thậm chí “sếp sắp sa thải ḿnh”. Thực tế, những kịch bản này chỉ xuất hiện trong đầu bạn. Áp lực công việc càng tăng cao, mức độ tiêu cực của ư nghĩ lại càng phóng đại quá mức.
Lời khuyên: Trạng thái tâm lư liên tục lo lắng về những điều xấu là một trong những dấu hiệu trầm cảm nặng ở mức cảnh báo. Bạn có thể xin nghỉ phép để cách ly môi trường làm việc và lấy lại cân bằng cuộc sống cá nhân.
10. Bạn thấy đầu óc quay cuồng
áp lực công việc
Mặc dù cảm giác chóng mặt có thể là triệu chứng của nhiều bệnh lư, song đây cũng là một trong những dấu hiệu không thể bỏ qua của áp lực công việc. Stress khiến hơi thở nông hơn, nhịp tim đập nhanh để chuẩn bị tư thế “chiến đấu hay bỏ chạy”. T́nh trạng hít thở dồn dập khiến các động mạch co lại, lưu lượng máu đến năo suy giảm. Điều này có thể gây ra cảm giác đau đầu nhẹ hoặc nặng hơn là đầu óc quay cuồng.
Lời khuyên: Nếu bạn liên tục phải ngồi làm việc hoặc bám lấy ghế v́ bạn cảm thấy chóng mặt, đây có thể là dấu hiệu đỉnh điểm của áp lực công việc đă ảnh hưởng xấu đến thể chất. Bạn nên đến bệnh viện để kiểm tra sức khỏe và điều trị sớm.
Chúng ta thường đổ lỗi áp lực công việc khiến ḿnh bị stress mà quên mất rằng đây cũng có thể là động lực thúc đẩy bản thân vượt qua giới hạn an toàn. Steve Jobs khi áp dụng triết lư “bóp méo sự thật” để thúc đẩy nhân viên sáng tạo nên những sản phẩm độc đáo cũng dựa trên động lực này. Nếu bạn thật sự muốn bứt phá những giới hạn của bản thân, hăy tự trang bị cho ḿnh “vũ khí” để sẵn sàng “chiến đấu” nhé
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Cách viết nhật kư giúp bạn xua tan stress
Đừng vội nghĩ rằng chỉ có những cô nàng lăng mạn mới học cách viết nhật kư với những quyển sổ nhỏ xinh xinh… Bạn vẫn đang viết nhật kư hàng ngày để giải tỏa stress với những post chia sẻ trên Facebook đấy!
Stress ngày càng tấn công chúng ta dữ dội hơn trong thời đại có quá nhiều cạnh tranh khốc liệt. Người phương Tây thường t́m đến bác sĩ tâm lư mỗi khi gặp các vấn đề gây stress phổ biến như ly hôn, mất người thân, bế tắc trong công việc… Tuy nhiên, người Việt Nam chúng ta lại không có thói quen chăm sóc sức khỏe tâm lư như vậy.
Nếu bạn không có một bác sĩ tâm lư để t́m đến mỗi khi bị stress, hăy tṛ chuyện với bạn bè và người thân. Nếu t́nh trạng tệ đến mức bạn chẳng muốn chia sẻ với ai, đă đến lúc bạn cần học cách viết nhật kư để chữa bệnh stress!
Tại sao bạn nên viết nhật kư?
cách viết nhật kư
Bạn có thể viết nhật kư để ghi chép thông tin, rèn luyện kỹ năng ngôn ngữ và trị liệu tâm lư.
1. Viết nhật kư để ghi chép thông tin
Từ khi c̣n là học sinh, bạn đă phải ghi chép bài vở để ghi nhớ kiến thức. Đây là bài tập cơ bản nhất giúp bạn thực hành kỹ năng viết nhật kư sau này. Khi đă trưởng thành hơn, bạn có thể viết nhật kư công việc hay nhật kư du lịch để lưu trữ thông tin quan trọng.
2. Viết nhật kư giúp rèn luyện ngôn ngữ
Nếu bạn yêu thích nghề viết lách, hăy viết nhật kư thường xuyên hơn để rèn luyện ngôn ngữ. Kết hợp với thói quen đọc sách, bạn sẽ tích lũy thêm nhiều cách dùng từ mới mẻ để học cách viết nhật kư hay. Từ đó, bạn sẽ có nhiều cơ hội thành công hơn khi theo nghề ngôn ngữ.
3. Viết nhật kư nhằm trị liệu tâm lư
Nhiều chuyên gia tâm lư khuyên bệnh nhân nên viết nhật kư v́ đây là cách giúp cải thiện tâm trạng và các triệu chứng trầm cảm. Các nghiên cứu cũng chứng minh thói quen viết nhật kư tốt cho sức khỏe tinh thần, đồng thời giúp điều trị bệnh hiệu quả hơn.
Bác sĩ Jill Howell (Mỹ) chia sẻ với WebMD rằng: “Viết nhật kư không phải là liệu pháp điều trị tất cả các bệnh, song thói quen này mang đến rất nhiều lợi ích”.
Nếu bạn thường xuyên bị stress, nhật kư có thể được xem là một liệu pháp tâm lư giúp bạn ngăn ngừa nguy cơ bị trầm cảm hoặc tự kỷ.
Nhật kư là một trong những cách chữa bệnh stress mà bất cứ ai cũng có thể áp dụng mỗi khi gặp các vấn đề khó khăn về tâm lư. Bạn có thể mua một quyển sổ viết nhật kư theo phong cách cổ điển hoặc viết nhật kư online trên các blog hay trang mạng xă hội. Tùy theo nhu cầu cá nhân, bạn có thể viết nhật kư học tập, nhật kư hành tŕnh hay nhật kư t́nh yêu.
Cách viết nhật kư cổ điển
Đây là lựa chọn rất phù hợp cho những người hướng nội có phong cách sống khép kín nên chỉ muốn giữ một quyển sổ nhật kư cho riêng ḿnh. Sức mạnh của người hướng nội có thể đến từ những câu chuyện ghi chép hàng ngày hay chỉ đơn giản là một câu nói truyền cảm hứng.
Để viết nhật kư theo phong cách cổ điển, bạn chỉ cần chuẩn bị một quyển sổ nhỏ và cây bút. Bạn có thể trang trí sổ viết nhật kư bằng h́nh vẽ hoặc những tấm ảnh kỷ niệm.
Cách viết nhật kư online
cách viết nhật kư online
Nếu bạn thuộc mẫu người có thói quen online trên mạng xă hội, đây là một gợi ư giúp giải tỏa stress và tăng cường sự kết nối với bạn bè. Cách viết nhật kư online rất đơn giản, thậm chí là hoàn miễn phí v́ bạn chẳng hề tốn tiền mua sổ hay bút!
Sau đây là một số cách viết nhật kư online mà bạn có thể lựa chọn:
• Ứng dụng viết nhật kư: Với sự bùng nổ của công nghệ, bạn có thể tải app viết nhật kư về điện thoại để ghi chú bất cứ lúc nào. Nếu dùng Android, bạn có thể tải ứng dụng viết nhật kư như Journey, Day Journal, Daylio, DayGram, Dream Journal Ultimate, Penzu, Universal Diary, Moment Diary, Memoires…
viết nhật kư online
Ứng dụng viết nhật kư Journey
• Viết nhật kư trên Facebook: Mỗi khi bạn viết một status hay post một bức ảnh cá nhân cũng chính là một cách viết nhật kư trên Facebook đấy. Khi viết nhật kư chia sẻ trên mạng xă hội, bạn sẽ cảm thấy giảm bớt stress hơn nhờ nhận được sự tương tác của bạn bè.
cách viết nhật kư trên facebook
Viết nhật kư trên Facebook giúp bạn chia sẻ cảm xúc.
• Viết nhật kư trên mạng với blog cá nhân: Nếu bạn là người thích viết lách, hăy thử cách viết nhật kư trên mạng với blog cá nhân. Đây có thể xem như là một “mảnh đất màu mỡ” để bạn phát triển kỹ năng ngôn ngữ cho nghề viết lách đấy!
viết nhật kư trên mạng
Blog Nhật kư của nàng | Thảo Viên
Cách viết nhật kư học tập
Để hệ thống kiến thức một cách khoa học và dễ nhớ, bạn cần học cách viết nhật kư học tập. Thay v́ chép theo lời giảng của giáo viên, bạn nên học cách ghi chép hiệu quả theo các lời khuyên sau đây nhé:
• Viết dàn ư chung của bài với các gạch đầu ḍng trước khi ghi chép thông tin chi tiết
• Tập trung lắng nghe để lọc những từ khóa quan trọng chứ không viết nguyên cả câu
• Sử dụng thêm màu sắc, kư hiệu và h́nh ảnh để nội dung trở nên dễ ghi nhớ hơn
Cách ghi chép hiệu quả không chỉ giúp bạn nắm bắt kiến thức khi đi học mà c̣n rất hữu ích khi bạn đi làm nhờ khả năng chọn lọc thông tin quan trọng.
Cách viết nhật kư hành tŕnh
Bạn có thể từng nghe nói đến “Nhật kư Đặng Thùy Trâm” thấm đẫm nước mắt đă làm mưa làm gió trên các diễn đàn về một cuộc hành tŕnh khốc liệt trong chiến tranh. Tại sao bạn lại không thử viết nhật kư du lịch để lưu lại những trải nghiệm mới mẻ trong cuộc hành tŕnh khám phá bản thân nhỉ?
Đau khổ v́ chia tay người yêu, bạn đi du lịch. Mệt mỏi v́ cảm giác trống rỗng, bạn đi du lịch. Stress v́ công việc ngập đầu, bạn cũng… đi du lịch. Hăy viết ra tất cả những suy nghĩ và cảm xúc vào nhật kư du lịch, bạn sẽ có thể đi du lịch một ḿnh mà không sợ cô đơn!
cách viết nhật kư t́nh yêu
Nhân vật Allie trong phim The Notebook (Nhật kư)
Nếu đă từng xem bộ phim The Notebook (Nhật kư) chuyển thể từ tác phẩm của nhà văn Nicholas Sparks, bạn sẽ học được cách viết nhật kư t́nh yêu của chàng trai si t́nh tên Noah. Đừng mỉm cười bỏ qua v́ bạn không tin vào những câu chuyện t́nh lăng mạn, câu chuyện thật sự đă mở ra một cơ hội cho những người bị mắc chứng bệnh Alzheimer nghiệt ngă.
Nhờ có những trang nhật kư của Noah mà bà cụ Allie mới có thể đi qua những năm tháng cuối đời nhẹ nhàng hơn cùng sự nhẫn nại của người chồng ở viện dưỡng lăo. Bạn cũng có thể học cách viết nhật kư cho người yêu như một “tuyệt chiêu tán tỉnh” những người có tâm hồn lăng mạn.
Đối với nhật kư t́nh yêu, bạn chỉ cần thổ lộ một cách chân thành t́nh cảm của ḿnh là đủ. Trái tim người ấy sẽ tan chảy v́ những ngôn từ mộc mạc của bạn đấy!
Cách viết nhật kư hay giúp bạn tự tin hơn
cách viết nhật kư hay
Học cách viết nhật kư hay khi b́nh luận về người nổi tiếng | Nhật kư của nàng
Nhật kư vốn dĩ là một cách ghi chép cá nhân, song đôi lúc bạn cũng muốn ḿnh viết hay hơn một chút để tăng hiệu quả truyền tải cảm xúc. Khi bạn tập trung t́m cách lựa chọn ngôn từ, bạn dường như quên hết mọi vấn đề stress ḿnh đang gặp phải.
Liệu bạn có thể học cách viết nhật kư hay để cảm thấy tự tin hơn khi gửi tặng người yêu hoặc chia sẻ trên mạng xă hội?
Cách viết mở đầu nhật kư
Câu mở đầu luôn là một thử thách khó khăn với những người hiếm khi viết lách. Bạn có thể học cách viết mở đầu nhật kư bằng những mẫu câu đơn giản sau đây nhé:
– Anh à, …
– Nhật kư thương yêu, …
– Sài G̣n ngày … tháng … năm …
– Ḿnh cảm thấy ngày hôm nay thật là ….
– Nếu có một cỗ máy thời gian, ḿnh sẽ làm mọi thứ khác đi …
…
Khi học cách viết nhật kư hay, bạn chỉ cần sống thật với những suy nghĩ và cảm xúc của ḿnh. Đừng quá lo lắng khi đặt bút xuống viết những ḍng đầu tiên, cách viết mở đầu nhật kư chỉ là một “lời chào” với chính bạn thôi mà!
Cách viết nhật kư như thế nào?
Nếu xem nhật kư là một nơi để rèn luyện kỹ năng viết lách, bạn hăy viết thật đa dạng chủ đề: học hành, công việc, t́nh bạn, t́nh yêu, hôn nhân, gia đ́nh… Để học cách viết nhật kư hay, bạn nên đọc nhiều sách hơn để bổ sung vốn từ và rèn luyện cách diễn đạt.
Nếu nhật kư là liệu pháp tâm lư giúp bạn đẩy lùi stress, kiểm soát chứng trầm cảm và ngăn ngừa bệnh tự kỷ th́ bạn cần viết rơ ra cảm xúc của ḿnh. Chỉ khi nào nh́n nhận rơ nguyên nhân, bạn mới có thể giải quyết vấn đề một cách triệt để.
Bạn không cần phải viết nhật kư “hay” khi t́m cách chữa bệnh stress, nhưng nhất định phải “thật” khi đối diện với cái tôi trong cuộc chiến nội tâm của chính ḿnh.
Chúng ta có rất nhiều cách để viết nhật kư từ quyển sổ nhỏ, nội dung status trên Facebook cho đến một bài hát dạt dào cảm xúc… Hăy xem nhật kư như một thế giới riêng mà bạn có thể thỏa sức sáng tạo và sống thật với cái tôi cá nhân của ḿnh. Thay v́ t́m kiếm cách viết nhật kư hay, bạn nên khám phá sức mạnh nội tâm giúp bạn vượt qua mọi trở ngại để cảm thấy hạnh phúc và gặt hái nhiều thành công!
Thói quen viết nhật kư giúp bạn đối mặt với khó khăn
Tác giả: Thanh Thảo
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Thói quen viết nhật kư giúp bạn đối mặt với khó khăn
Đừng nghĩ thói quen nhật kư chỉ dành cho những cô nàng có tính cách hướng nội, đây cũng là một liệu pháp tâm lư giúp bạn giảm stress hiệu quả đấy!
Có thể nhiều bạn rất yêu thích viết nhật kư, v́ đây giống như một người bạn để giải tỏa tâm t́nh và cảm xúc. Tuy nhiên, cũng có nhiều bạn không thích dành thời gian cho những việc này v́ bạn nghĩ rằng viết nhật kư quá ủy mị, ướt át và hơi mất thời gian. Có thể bạn sẽ không có ư nghĩ viết nhật kư cho đến khi bạn bị stress v́ đối mặt với những thử thách khó khăn.
Mọi người thường khuyên bạn nên nh́n vào những mặt tốt đẹp trong cuộc sống khi bạn thất bại, như vậy bạn có thể tiếp tục đi tiếp. Thế nhưng, nghiên cứu mới đây cho biết, suy nghĩ nhiều hơn về những thất bại trong cuộc sống có thể giúp bạn gặt hái nhiều thành công hơn trong tương lai.
Các nhà khoa học đă nghiên cứu và cho thấy rằng thói quen viết nhật kư sẽ giúp bạn nh́n nhận lại những việc không như ư trong ngày, từ đó giúp bạn giảm thiểu stress, gặt hái nhiều niềm vui hơn trong cuộc sống. Nhờ việc viết nhật kư mà bạn tránh được việc mắc lặp lại những sai lầm cũ để hoàn thiện bản thân tốt hơn. Hăy cùng xem thói quen viết nhật kư có thể giúp bạn như thế nào trong việc đối mặt với khó khăn nhé.
Giảm nồng độ hormone gây căng thẳng
Các nhà nghiên cứu đă tiến hành phân tích hiệu quả của việc viết nhật kư về những thất bại trong quá khứ trên 86 người. Nghiên cứu chia mọi người thành hai nhóm, nhóm nghiên cứu và nhóm chứng. Nhóm chứng là nhóm những người dùng để so sánh với nhóm nghiên cứu. Những người trong nhóm nghiên cứu sẽ viết về những thất bại trong cuộc sống của họ, c̣n mọi người trong nhóm chứng sẽ viết về những chủ đề không liên quan đến bản thân.
Hormone stress cortisol sẽ được đo qua nước bọt của người tham gia khi bắt đầu nghiên cứu. Sau đó, họ sẽ được tham gia các hoạt động gây tăng căng thẳng và nồng độ cortisol sẽ được đo trong suốt quá tŕnh hoạt động đó.
Các nhà nghiên cứu ghi nhận được những người viết về thất bại trong quá khứ có nồng độ cortisol thấp hơn khi so sánh với nhóm chứng. Mặc dù các nhà khoa học chưa ghi nhận được mối liên quan trực tiếp giữa việc viết nhật kư và căng thẳng của cơ thể, thế nhưng kết quả trên cho thấy những người đối mặt với thất bại khi viết nhật kư sẽ không căng thẳng khi đối mặt với nhiều thử thách hơn trong tương lai.
Căng thẳng có thể giảm phong độ và biểu hiện của bạn trong cuộc sống. Trong khi đó, khi bạn viết về những căng thẳng ấy, bạn sẽ dành thời gian phân tích, cảm nhận và cuối cùng sẽ giúp bạn hoàn thiện bản thân tốt hơn, nâng cao khả năng nhận thức cũng như duy tŕ năng lực tập trung trong nhiều lĩnh vực cuộc sống.
Nghiên cứu trước đây c̣n ghi nhận được những người có thói quen viết nhật kư sẽ có khả năng thích nghi cao với nghịch cảnh hơn. Một nghiên cứu cho thấy suy ngẫm về thất bại của bản thân sẽ giúp giảm tỷ lệ sai lầm khi làm các bài kiểm tra về nhận thức và nâng cao tính kiên nhẫn.
Phân tích và hiểu rơ hơn về những thất bại của bản thân trong quá khứ sẽ giúp bạn hiểu rơ bản thân hơn, nhờ đó bạn đối mặt với khó khăn tương lai tốt hơn và vượt qua nghịch cảnh. Suy nghĩ về những sự kiện tiêu cực bạn đă trải qua sẽ giúp bạn kiểm soát căng thẳng, nâng cao biểu hiện của bạn trong công việc hay cuộc sống, học tập và thể thao.
V́ thế, bạn càng suy ngẫm nhiều hay viết về những sự kiện tiêu cực trong cuộc sống, bạn càng gặt hái được nhiều thành công hơn trong tương lai. Có thể trong quá tŕnh viết bạn sẽ cảm thấy không được vui vẻ nhưng qua thời gian th́ bạn sẽ nhận ra được những điều đă xảy ra, tuy có thể gây cho bạn phiền ḷng nhưng lại giúp ích rất nhiều sau này. Nhờ đó, mỗi khi gặp bất cứ chuyện không vui nào, bạn cũng sẽ hướng bản thân vào suy nghĩ tích cực và t́m kiếm bài học ẩn sâu trong mỗi thất bại.
Bạn nên thường xuyên viết nhật kư, suy nghĩ nhiều hơn, phân tích sâu hơn về những tiêu cực mà bạn đă trải qua để giúp bản thân có được chuẩn bị tốt hơn về cả tinh thần và nhận thức. Kết quả là bạn sẽ đối mặt tốt hơn với nhiều khó khăn thử thách trong cuộc sống. Hăy bắt tay thử viết nhật kư ngay hôm nay nhé!
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Viết nhật kư – “thuốc bổ” cho sức khỏe tinh thần
Viết nhật kư trên giấy, máy tính hay điện thoại có thể giúp bạn cải thiện quan điểm, kiểm soát căng thẳng. Hơn thế nữa, nhật kư có thể giúp bạn giải quyết các vấn đề và đưa ra các quyết định khó khăn. Nếu nghĩ rằng chỉ có trẻ em mới viết nhật kư th́ bạn hoàn toàn sai lầm. Người lớn viết nhật kư sẽ mang lại lợi ích về thể chất và tinh thần như giảm căng thẳng, cải thiện tâm trạng và có cơ hội để suy nghĩ vấn đề kỹ hơn.
Dưới đây là 4 lợi ích tuyệt vời khi bạn viết nhật kư.
Đưa ra quyết định cho những vấn đề khó khăn
Nếu đang phải đối mặt với một lựa chọn khó khăn, chẳng hạn như chuyển nơi sống hay nghỉ việc, nhật kư có thể giúp bạn đưa ra quyết định đúng đắn. Bạn nên chia trang giấy hoặc màn h́nh máy tính thành hai cột. Một bên liệt kê ra những lợi ích của quyết định, bên c̣n lại là khó khăn bạn sẽ phải đối mặt. Bạn nên liệt kê những vấn đề từ nhỏ đến lớn, sau đó lựa chọn ra những ư phù hợp với ḿnh ở cả hai bên. Cuối cùng, bên nào có nhiều sự lựa chọn hơn, bên đó sẽ thắng.
Tương tự, nhật kư có thể giúp bạn giải quyết được rắc rối trong cuộc sống. Bạn nên viết ra những bước cụ thể ḿnh có thể làm để giải quyết hoặc giảm nhẹ vấn đề . Từ đó, bạn sẽ biết rơ ḿnh nên làm ǵ và dễ dàng hoàn thành chúng.
Suy nghĩ tích cực
Các nghiên cứu cho thấy những người viết nhật kư khi phải đối mặt với khoảng thời gian khó khăn thường tập trung viết về những điều tích cực trong cuộc sống nhằm cải thiện tâm trạng của ḿnh. Bạn hăy viết hay đánh máy ra những việc khiến bạn cảm thấy biết ơn, những điều tuyệt vời bạn được học trong cuộc sống, những điều tốt đẹp bạn dành cho người khác, kinh nghiệm bạn có được hoặc về những người bạn yêu thương. Những điều tích cực này sẽ giúp bạn lạc quan hơn, từ đó có động lực vượt qua những khó khăn trong cuộc sống.
Giúp ngày buồn hóa vui hơn
Cứ mỗi tối, bạn hăy viết hay đánh máy ra một điều ǵ đó tốt đẹp diễn ra trong ngày, ví dụ như khi bạn đạt được cột mốc quan trọng trong cuộc đời, chiến thắng trong một cuộc thi hay tỏ t́nh với người ấy thành công. Nếu gặp phải một ngày cực ḱ khủng khiếp, bạn hăy đọc lại những điều tốt đẹp mà ḿnh đă viết trong nhật kư. V́ khi quá khứ luôn tràn ngập niềm vui, th́ bạn sẽ cố gắng để có thể đạt được niềm vui đó một lần nữa.
Nâng cao kỹ năng tranh luận
Một người có thể nâng cao kỹ năng tranh luận bằng cách xác định những suy nghĩ tiêu cực và tiếp nhận những góp ư đúng đắn. Bạn hăy viết ra một vấn đề rắc rối và những ư kiến liên quan đến việc đó, ví dụ như nếu ngày hôm nay bạn nghĩ rằng “Mọi thứ tôi cố gắng thực hiện đều thất bại”, hăy viết ư tưởng đó xuống và tranh luận với bản thân để xem vấn đề này có thật sự đúng như vậy hay không. Việc này không những giúp bạn xóa tan đi những suy nghĩ tiêu cực của bản thân mà c̣n giúp bạn có kinh nghiệm trả lời với những nhận xét tiêu cực của người khác.
Viết nhật kư tưởng chừng như là một việc đơn giản nhưng không phải ai cũng có thói quen này. Bạn hăy dành 20 phút một ngày để viết hay đánh máy lại những ǵ tốt đẹp xảy ra. Khi viết nhật kư, cả hai bán cầu năo sẽ hoạt động, giúp bạn thỏa sức sáng tạo đồng thời giải quyết vấn đề tốt hơn. V́ vậy, để giữ cho tinh thần luôn vui tươi và hạnh phúc, bạn nên viết nhật kư hằng ngày nhé.
Chứng rối loạn lưỡng cực hay vẫn thường gọi là chứng hưng – trầm cảm gây ra những thay đổi đáng kể trong tâm trạng của người bệnh. Các bệnh nhân thường cảm thấy cực kỳ sung sướng (hưng cảm, hưng phấn) trong một vài tuần trước khi rơi vào t́nh trạng trầm cảm nặng. Cường độ dao động tâm trạng của mỗi người khi mắc phải chứng bệnh này là khác nhau.
Thế nào là rối loạn lưỡng cực loại I và loại II?
Những bệnh nhân mắc chứng rối loạn lưỡng cực loại 1 thường có thời gian hưng cảm ít nhất 1 tuần và có thể kèm thêm các giai đoạn trầm cảm.
C̣n đối với những người mắc chứng này ở loại 2 thường có những cơn trầm cảm nặng và thay v́ kèm theo những cơn hưng cảm (một tâm trạng hứng khởi cao bất thường, dễ bị kích thích, cáu kỉnh, khuấy động hoặc giàu năng lượng), họ thường có những cơn hưng cảm nhẹ kéo dài dưới 1 tuần. Sau đó, họ có thể cảm thấy khỏe hơn nhưng những người xung quanh vẫn thấy được sự thay đổi đáng kể trong tâm trạng của họ.
Nguyên nhân gây ra chứng rối loạn lưỡng cực là ǵ?
Các bác sĩ chưa t́m ra nguyên nhân chính xác gây ra chứng rối loạn lưỡng cực. Tuy nhiên, những giả thuyết gần đây cho rằng chứng bệnh này có thể là kết quả của sự kết hợp giữa gen di truyền và các nhân tố sinh học khác cũng như tác động của mội trường. Ngoài ra, rối loạn lưỡng cực cũng có thể xảy ra khi bạn dùng sai thuốc đặc trị hoặc đổi liều thuốc mà chưa được sự cho phép của bác sĩ.
Những ai có nguy cơ mắc chứng rối loạn lưỡng cực?
Cả đàn ông lẫn phụ nữ đều có thể mắc chứng bệnh này. Trong phần lớn các trường hợp, các triệu chứng thường xuất hiện ở những người trong độ tuổi từ 15 đến 30 tuổi. Ngoài ra, trẻ em cũng có thể mắc chứng bệnh này nhưng trường hợp này là rất hiếm gặp.
Ảnh hưởng của chứng rối loạn lưỡng cực đến đời sống hằng ngày như thế nào?
Khi bạn không thể kiểm soát chứng rối loạn lưỡng cực, căn bệnh này có thể gây ra rất nhiều ảnh hưởng trong đời sống bao gồm công việc, các mối quan hệ, giấc ngủ, sức khỏe và cả tài chính. Hơn thế nữa, chứng bệnh này c̣n có thể khiến bạn có những hành động nguy hiểm và làm cho người thân cảm thấy bối rối thậm chí là hoang mang v́ không biết tâm trạng của bạn sẽ thay đổi theo chiều hướng nào.
Nhiều bệnh nhân mắc chứng rối loạn lưỡng cực thường có vấn đề với các loại thuốc và rượu. Họ có thể uống hoặc thậm chí là lạm dụng thuốc để làm giảm nhẹ các triệu chứng khó chịu của những lần thay đổi tâm trạng đột ngột.
Bác sĩ chẩn đoán rối loạn lưỡng cực như thế nào?
Bác sĩ sẽ hỏi bạn một số câu hỏi để xác định rằng bạn có đang trong thời gian điều trị căn bệnh nào hay không. Việc này giúp bác sĩ biết được liệu là bạn đang bị ảnh hưởng của thuốc đặc trị hay đang mắc chứng rối loạn lưỡng cực. Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu cầu làm xét nghiệm máu hoặc các xét nghiệm khác để chắc chắn rằng các triệu chứng người bệnh đang mắc phải không phải là do một bệnh lư khác.
Các loại thuốc đặc trị chứng rối loạn lưỡng cực là ǵ?
Bác sĩ sẽ kê riêng cho bạn một số loại thuốc để điều trị chứng bệnh này. Các đơn thuốc này bao gồm các loại thuốc an thần giúp ngăn ngừa những cơn hưng cảm hay trầm cảm cũng như thuốc chống suy nhược và thuốc chống loạn thần. Khi không mắc bệnh nữa, bạn sẽ phải uống những loại thuốc duy tŕ để tránh bệnh tái phát.
Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của rối loạn lưỡng cực?
Bạn nên ngủ đủ giấc, ăn đủ bữa và tập luyện thể dục đầy đủ. Ngoài ra, bạn không nên uống rượu và dùng các chất kích thích v́ chúng có thể làm các triệu chứng nặng thêm. Hơn nữa, bạn nên báo ngay với bác sĩ nếu thấy tâm trạng ḿnh trở nên tồi tệ một cách đột ngột.
Cuối cùng, bạn nên chia sẻ t́nh trạng bệnh với những người xung quanh và nhờ cậy vào sự giúp đỡ của họ. Nếu bạn mắc phải chứng bệnh này, bạn nên tâm sự với những người thân yêu. Ví dụ như người bạn đời hoặc người thân trong gia đ́nh để họ có thể giúp bạn kiểm soát t́nh trạng bệnh. Tốt nhất là bạn hăy cố gắng giải thích với họ căn bệnh này ảnh hưởng đến bạn như thế nào và bạn cần họ giúp những ǵ. Như vậy, nhờ vào sự hỗ trợ từ những người xung quanh, bạn sẽ cảm thấy bản thân có sự kết nối và có thêm động lực để kiên tŕ với kế hoạch điều trị bệnh.
Rối loạn lưỡng cực ảnh hưởng lớn đến đời sống của bạn và thậm chí là những người thân xung quanh. Bạn nên đặc biệt chú ư tâm trạng của ḿnh và đến gặp bác sĩ ngay lập tức nếu có ư định xấu, ví dụ như muốn tự tử, xuất hiện trong đầu
Cách nhanh nhất để hết buồn bă và chóng thành công
Tác giả: Ban biên tập HelloBACSI
Tham vấn y khoa: TS. Dược khoa Trương Anh Thư
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Cách nhanh nhất để hết buồn bă và chóng thành công
Khi gặp khó khăn trong cuộc sống, bạn dễ dàng bị rơi vào cảm xúc tiêu cực và cảm thấy tự thương hại chính ḿnh. Bởi v́ chính bạn hiểu rơ nhất ḿnh muốn ǵ, cho nên khi không đạt được, bạn cũng sẽ tự thương ḿnh nhất. Thế nhưng, tự than thân trách phận có phải là một liều thuốc xoa dịu tâm hồn, hay ngược lại sẽ kéo bạn ch́m sâu vào cảm giác thất bại?
Hành vi “thương hại bản thân” là một dạng nghiện
Ngày nay, phương tiện truyền thông đánh bóng mọi thứ lên đến mức hoàn hảo khiến bạn cảm thấy cuộc sống một số người dường như rất tuyệt vời mà bạn th́ không được như vậy. Tuy nhiên, hăy tin rằng ai cũng đều có những vấn đề cá nhân, và sự thật là bạn không phải kẻ đáng thương hay xui xẻo nhất trên thế giới này đâu.
Một số người chấp nhận những vấn đề của ḿnh và t́m cách giải quyết hoặc đối phó với chúng. Nhưng với những người tiêu cực, họ lại có xu hướng “nghiện” việc ch́m đắm trong nỗi buồn của bản thân và không giải quyết ǵ ngoài việc ngày càng cảm thấy bản thân ḿnh thật tồi tệ. Tuy nhiên, điều may mắn là hầu hết các dạng nghiện như thế này đều có thể khắc phục được.
Hăy học cách chiến thắng bản thân để thành công
Có thể việc ch́m đắm trong buồn bă sẽ làm bạn dễ chịu lúc đầu, nhưng thực tế bạn không thể nào cứ nằm một chỗ mà đau khổ suốt cả cuộc đời được. Chính v́ thế, cách tốt nhất là t́m sự trợ giúp, nguồn động viên tích cực và cố gắng vượt qua nỗi buồn càng nhanh càng tốt bạn nhé.
Bởi v́ diễn biến của việc tự thương hại ḿnh là chối bỏ hiện thực thất bại, tự biện hộ bằng các lí lẽ và không muốn đối đầu hay tiếp tục nữa. Do đó, biện pháp đối phó sẽ là:
•T́m ra nguyên nhân làm bạn thất bại, dù là chủ quan hay khách quan;
•Xác định mục đích bạn muốn hướng tới, có muốn thành công hay không;
•T́m những cách khác để thực hiện từng bước, ví dụ như học tập từ kinh nghiệm của người khác;
•Cam kết hoàn thành từng bước, không biện hộ cho sự sai lầm;
•Động viên bản thân bằng những lời lẽ tích cực mỗi ngày.
Và trên hết, chính bạn phải cam kết với ḿnh rằng: phải luôn tiến về phía trước.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
