Lần đầu tiên trở lại trang trại của gia đ́nh ở ngôi làng Valika Komyshuvaha. Ông Oleksandr Havriluk đă rơi nước mắt khi nh́n thấy những ǵ c̣n sót lại sau khoảng thời gian giao tranh giữa quân đội Nga và Ukraine.
Những ṭa nhà trong trang trại của ông đă gần như bị phá hủy hoàn toàn, máy móc nông nghiệp hạng nặng trị giá hàng triệu USD bị tàn phá, và vụ thu hoạch lúa ḿ năm ngoái cũng đă bị thiêu hủy.
Vấn đề đáng quan ngại nhất hiện nay đối với ông Havriluk là các băi ḿn được chôn vùi quanh cánh đồng rộng 12 dặm vuông của gia đ́nh.
Lăo nông (69 tuổi) đang phải tự tay đi đào những quả ḿn bị chôn lấp trên cánh đồng với hy vọng dọn quang để chuẩn bị cho vụ mùa bắt đầu vào tháng Tư tới.
“Tôi cảm thấy sợ. Nhưng tôi phải gieo cấy”, ông Havriluk nói với phóng viên CNN rằng, ông đă loại bỏ khoảng 20 quả ḿn khỏi cánh đồng chỉ bằng chiếc máy ḍ kim loại tự mua.
“Bước đi và t́m ḿn, lấy một cái que, chọc vào nó để xác định kích thước, rồi đào nó lên. Sau đó nhẹ nhàng nhặt nó lên”, ông Havriluk thừa nhận, dù nguy hiểm nhưng “không c̣n lựa chọn nào khác”.
Nhiều nông dân trên khắp lănh thổ Ukraine cũng đang phải liều mạng như ông Havriluk. Bởi họ chỉ có 2 lựa chọn: hoặc là dọn sạch cánh đồng bị cài thuốc nổ để chuẩn bị cho mùa trồng trọt, hoặc chấp nhận thêm một năm nữa không có thu nhập.