Theo như việc toàn bộ hạ nghị sĩ đảng Dân chủ tại Hạ viện bỏ phiếu thuận là diễn biến gây chú ư về Hạ nghị sĩ Cộng hoà Kevin McCarthy đă bị băi nhiệm chức Chủ tịch Hạ viện, trong lúc phe Dân chủ ở Hạ viện từ chối cứu ông Kevin McCarthy .
Ngày 3-10, ông Kevin McCarthy bị băi nhiệm chức Chủ tịch Hạ viện sau cuộc bỏ phiếu với tỉ lệ 216 phiếu thuận/210 chống, đánh dấu lần đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ một chủ tịch Hạ viện bị băi nhiệm.
Trong số 216 phiếu đồng ư băi nhiệm có 8 phiếu từ các hạ nghị sĩ đảng Cộng ḥa cánh hữu và 208 phiếu từ toàn bộ số hạ nghị sĩ đảng Dân chủ tại Hạ viện.
Lư do ǵ đảng Dân chủ tại Hạ viện không cứu ông McCarthy?
Ông McCarthy quá khuất phục phe Cộng ḥa cực hữu
Cần lưu ư rằng trước cuộc bỏ phiếu băi nhiệm, các hạ nghị sĩ Dân chủ đă có cuộc họp kín kéo dài 2 giờ để thảo luận xem có nên đứng về phía Hạ nghị sĩ đảng Cộng ḥa Matt Gaetz - người đệ tŕnh kiến nghị băi nhiệm ông McCarthy hay không.
Theo tờ Politico, nguyên nhân đầu tiên là v́ các hạ nghị sĩ Dân chủ đánh giá ông McCarthy quá nhượng bộ phe Cộng ḥa cực hữu.
Ngày 3-10, lănh đạo đảng Dân chủ tại Hạ viện - ông Hakeem Jeffries đă kêu gọi các đảng viên Dân chủ tại Hạ viện cùng bỏ phiếu chống lại ông McCarthy với lư do ông McCarthy sử dụng nhiệm kỳ chủ tịch để “phục vụ những kẻ cực đoan” trong đảng Cộng ḥa.
Lănh đạo đảng Dân chủ tại Hạ viện - ông Hakeem Jeffries. Ảnh: GETTY IMAGES
Ông Jeffries dẫn chứng rằng hồi tháng 1, để được bổ nhiệm vào ghế chủ tịch Hạ viện sau 15 ṿng bỏ phiếu, ông McCarthy đă nhượng bộ các đảng viên Cộng ḥa cực hữu. Trong đó có việc thoả thuận cho phép bất kỳ nhà lập pháp nào của nhóm này đệ tŕnh lên Hạ viện kiến nghị băi nhiệm ông McCarthy nếu không hài ḷng với việc ông làm.
Vị hạ nghị sĩ cũng chỉ trích ông McCarthy v́ đă khuất phục trước yêu cầu của các thành viên cực hữu khi cho phép điều tra luận tội Tổng thống Joe Biden mà không có đầy đủ phiếu bầu của Hạ viện, cáo buộc cựu Chủ tịch Hạ viện để phe cánh hữu biến Đạo luật Ủy quyền Quốc pḥng thành công cụ phục vụ lợi ích của nhóm này...
“Bây giờ trách nhiệm của các đảng viên Cộng ḥa là chấm dứt nội chiến trong đảng Cộng ḥa tại Hạ viện. V́ họ không muốn thoát khỏi chủ nghĩa cực đoan MAGA nên ban lănh đạo đảng Dân chủ tại Hạ viện sẽ bỏ phiếu đồng ư với đề xuất băi nhiệm Chủ tịch Hạ viện thuộc đảng Cộng ḥa” - theo ông Jeffries.
MAGA là viết tắt của “Make America Great Again” (Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại) - một nhóm đảng viên Cộng ḥa cực hữu ủng hộ cựu Tổng thống Donald Trump.
Cựu Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi thuộc đảng Dân chủ - người không thể tham gia cuộc bỏ phiếu băi nhiệm do đang bận việc ở California - cũng cho rằng đảng của bà không có lư do ǵ để giúp đỡ ông McCarthy.
Ông McCarthy “thái độ” với đảng Dân chủ
Ông Kevin McCarthy phát biểu với các phóng viên sau khi ông bị phế truất khỏi vị trí Chủ tịch Hạ viện Mỹ ngày 3-10. Ảnh: REUTERS
Một nguyên nhân khác khiến phe Dân chủ Hạ viện bất b́nh với ông McCarthy là v́ thái độ của ông với họ, bao gồm các cuộc thảo luận liên quan dự luật ngăn chính phủ Mỹ đóng cửa mà hai đảng đạt được hôm 30-9.
Nhiều quan chức của đảng Dân chủ tại Hạ viện nói với Politico rằng họ không hài ḷng việc ông McCarthy chỉ cho phía Dân chủ 90 phút để đọc dự luật, cũng như bất b́nh với quan điểm của ông này khi cho rằng việc chính phủ suưt đóng cửa là do đảng Dân chủ.
“Tôi nghĩ ông ấy có thể là Chủ tịch Hạ viện vô kỷ luật nhất. Ông ấy khinh thường và đưa ra những lời nói dối về chúng tôi, và nói dối về quá tŕnh quản lư” - theo ông Abigail Spanberger, Hạ nghị sĩ Dân chủ ở bang Virginia.
Trước cuộc bỏ phiếu băi nhiệm, có tin rằng một số hạ nghị sĩ Dân chủ đă đàm phán với ông McCarthy, đề xuất họ sẽ bỏ phiếu cứu ông nếu ông chấp nhận nhượng bộ trong các vấn đề như chấm dứt luận tội Tổng thống Biden, thành lập các ủy ban tái phân bổ để trao cho đảng Dân chủ nhiều ghế hơn, cho đảng Dân chủ quyền đại diện b́nh đẳng trong Ủy ban Nội quy Hạ viện, và thậm chí là vấn đề viện trợ Ukraine.
Cuối cùng, Chủ tịch Hạ viện đă từ chối đưa ra bất kỳ nhượng bộ nào cho các thành viên của đảng Dân chủ, khiến họ đoàn kết chống lại ông.
Theo giới phân tích, dù ông McCarthy gây ra một số “rủi ro” cho đảng Dân chủ tại Hạ viện, nhưng đảng này cũng đang đứng trước một số thách thức khi bỏ phiếu băi nhiệm ông này, bởi họ đang đánh cược rằng một chủ tịch Hạ viện mới, cũng từ đảng Cộng ḥa, sẽ tốt hơn ông McCarthy.