Bắc Kinh phản ứng thế nào với Triều Tiên?

Việc Mỹ thể hiện lực lượng bằng các máy bay ném bom và chiến cơ tối tân nhất quanh bán đảo Triều Tiên sau khi Bình Nhưỡng liên tục đe dọa chiến tranh chỉ khiến cho Bắc Kinh đôi chút lo ngại.

Triều Tiên sắp tổ chức lễ kỷ niệm 101 năm ngày sinh lãnh tụ Kim Nhật Thành vào giữa tháng Tư này. Trung Quốc cho rằng chính Triều Tiên mới đáng trách trong việc để cho căng thẳng leo thang như hiện nay và chiến sự sẽ không xảy ra.

Sự hiện diện của quân đội Mỹ tại những nơi như Hàn Quốc, Nhật Bản từ lâu đã khiến Bắc Kinh khó chịu vì sợ rằng Washington và các đồng minh đang tìm cách vây quanh và 'kiềm chế' họ, đặc biệt là sau khi Mỹ tuyên bố chiến lược đặt châu Á làm trọng tâm.

Những chuyến bay mang tính trình diễn của B-2, B52 và việc Raptor F-22 tham gia tập trận với Hàn Quốc rốt cuộc đã đưa tiềm lực quân đội Mỹ áp sát ngưỡng cửa của Trung Quốc. Nhưng việc đó lại không khiến Bắc Kinh phải sốt ruột đáp trả trừ lời kêu gọi chung chung rằng các bên cần bình tĩnh và kiềm chế.

Tuyên bố của Mỹ hồi tháng trước về việc củng cố phòng thủ chống tên lửa trước mối đe dọa của Triều Tiên cũng chỉ khiến Trung Quốc có đôi lời chỉ trích tương đối nhẹ nhàng.

"Tất cả những hành động mới đây từ phía Mỹ đều không nhằm vào Trung Quốc" - ông Ni Lexiong, một chuyên gia quân sự tại Đại học Khoa học Chính trị và Luật tại Thượng Hải nhận định.

"Sẽ không có bất kỳ mối đe dọa nào nhằm vào Trung Quốc".

Một chuyên gia quân sự khác của Trung Quốc nói với điều kiện dấu tên cho hay, Trung Quốc tin rằng sự hiện diện của Mỹ tại Hàn Quốc chỉ đóng vai trò kiềm chế Bình Nhưỡng, do đó, Bắc Kinh không cần phải lên tiếng.

Thậm chí, các trang mạng của Trung Quốc cũng không có lời nào chỉ trích Mỹ, mà lại nhắm vào lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un.

Nhiều cư dân mạng Trung Quốc phản ứng với thực tế nạn đói ở Triều Tiên và hầu như đều trách móc ông Kim đã để cho cả khu vực rơi vào tình trạng bên miệng hố chiến tranh.

Đồng tình nhưng không phải đồng minh

Không chỉ có Trung Quốc, mà ngay cả Nga cũng gạt các bất đồng với Mỹ khi đề cập tới vấn đề Triều Tiên.

Moscow đã cảnh báo rằng hoạt động quân sự dâng cao trên bán đảo Triều Tiên đã rơi vào một vòng tròn luẩn quẩn, nhưng quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Nga là Grigory Logvinov đã phát biểu trên hãng thông tấn RIA hôm thứ Bảy rằng: "Ít nhất thì vào thời điểm này, chúng ta thấy rằng các tuyên bố (của Washington) khá là kiềm chế. Quan điểm của phía Mỹ có một chút chắc chắn hơn".

Trung Quốc là đồng minh lớn nhất của Triều Tiên, cũng là quốc gia được đánh giá là 'người bảo vệ' cho Triều Tiên trước các biện pháp trừng phạt của Mỹ, và ngăn các hành động có thể được cho là khiến cho bán đảo này bất ổn.

Tuy nhiên, trong một khảo sát trực tuyến mà tờ Thời báo Hoàn cầu của Trung Quốc tiến hành cuối tuần qua, có hơn 80% người trả lời không tin rằng tình trạng hiện nay trên bán đảo Triều Tiên là nghiêm trọng.

"Đây không phải là lần đầu tiên Triều Tiên sử dụng ngôn từ mạnh mẽ như vậy. Họ thường xuyên nói kiểu đấy. Tôi nghĩ chắc là họ có một ý đồ gì đó. Đó là phải làm gì với kiểu người của ông Kim Jong Un và tuổi trẻ của ông" - Giáo sư về quan hệ quốc tế Jia Qingguo tại Đại học Bắc Kinh nhận định.

'Tôi thật sự không nghĩ là họ sẽ cần sử dụng tới vũ khí. Khả năng này là rất thấp".

Vị tướng đã nghỉ hưu Lou Yuan, một trong những nhân vật hay phát ngôn trong quân đội Trung Quốc, đã bày tỏ sự đồng cảm với Triều Tiên trong một blog vào tuần trước. Ông Lou nói rằng Bình Nhưỡng chỉ đang cố đẩy cộng đồng quốc tế phải đảm bảo an ninh thích đáng đối với họ và muốn quan hệ bình thường với Washington.

Ông Lou nói thêm rằng, khó có thể có chiến tranh.

"Khi mà tập trận quân sự Mỹ - Hàn kết thúc và các lễ mừng sinh nhật lãnh tụ Kim Nhật Thành được tổ chức, nhiệt độ sẽ giảm dần và trở lại với tình trạng hiện tại là không chiến tranh, không thống nhất (bán đảo Triều Tiên)" - ông Lou viết.

Tuy nhiên, vẫn có những ý kiến ở Trung Quốc nhằm thẳng vào Mỹ.

Chuyên gia quân sự Trung Quốc Li Jie tại học viện nghiên cứu Hải quân nói rằng các chuyến bay của B-2 thực chất nhằm vào Trung Quốc nhiều hơn, chứ không phải là Triều Tiên.

"Mục đích chiến lược cơ bản là nhằm kiềm chế và phong tỏa Trung Quốc, khiến Trung Quốc xao nhãng tập trung và giảm tốc phát triển.

Điều khiến Mỹ lo ngại nhất chính là nền kinh tế và sức mạnh quân sự Trung Quốc ngày càng phát triển thêm" - ông Li nói.

Quan điểm này có vẻ không được tiếp nhận rộng rãi, dù vậy, vẫn rất khó có thể đọc ý nghĩ của các nhân vật quân đội cấp cao Trung Quốc.

Thay vì đưa ra bất kỳ tuyên bố nào về tình hình trên bán đảo Triều Tiên, quân đội Trung Quốc những ngày này lại tập trung vào các lệnh cấm sử dụng các biển số quân sự cho các xe hơi, phá các vụ hối lộ.

"Người Trung Quốc hiểu rõ cách tập dượt với đối thủ vô hình và thậm chí hiểu Binh pháp Tôn Tử hơn ai hết, do đó, (quân đội) sẽ không để lộ những gì không cần được biết" - một bài bình luận trên trang tin China New Service viết về căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên.

Lê Thu (Theo Asia One/ Reuters)