Cách đây đúng 100 năm, vào tháng 8 năm 1921, chính trị gia Franklin D. Roosevelt, người sau này trở thành tổng thống thứ 32 của Mỹ, đă bị mắc chứng bệnh bại liệt mà không có vaccine hay thuốc chữa vào thời điểm đó.
Vào sáng ngày 11/8/1921, Franklin D. Roosevelt đă phải gắng gượng rời khỏi giường ở căn nhà nghỉ mát trên đảo Campobello, ngoài khơi bờ biển Maine.
Ngay hôm trước, ông đă cảm thấy ốm yếu. Sau nhiều giờ bơi lội và chèo thuyền, chân của ông bắt đầu đau nhức. Hôm sau, t́nh trạng của ông trở nên xấu đi. Ông bị sốt gần 39 độ C và đă quỵ ngă khi cố gắng băng qua đại sảnh.
Nhà sử học Hugh Gregory Gallagher đă viết rằng khoảnh khắc đó là bước ngoặt lịch sử của nước Mỹ, và mở đầu cho biến cố trọng tâm trong cuộc đời của một trong những tổng thống vĩ đại nhất đất nước.
Đại dịch bại liệt hoành hành nước Mỹ
Vào buổi sáng tháng 8 của tṛn 100 năm trước, Franklin D. Roosevelt đă trải qua những triệu chứng đầu tiên của bệnh bại liệt.
Khi ấy, ông mới 39 tuổi và căn bệnh ấy đă khiến ông phải gắn liền với chiếc xe lăn trong phần lớn thời gian c̣n lại của cuộc đời.
Vào thời điểm đó, bệnh bại liệt c̣n được gọi là bệnh bại liệt ở trẻ sơ sinh lây nhiễm phần lớn ở các trẻ em. Theo Viện Y tế Quốc gia, một loại virus truyền nhiễm đă gây ra căn bệnh này, khiến bệnh nhân bị bại liệt nghiêm trọng và tử vong.
Virus lây lan qua đường miệng, thậm chí xâm nhập vào hệ thần kinh trung ương. Chúng phá hủy các tế bào thần kinh vận động và gây liệt tứ chi. Những người sống sót th́ phải đeo nẹp chân bằng kim loại rất đau đớn. Sau hơn 30 năm, người ta mới điều chế được vắc xin chống lại virus này.
Cách thời điểm Roosevelt ngă bệnh không lâu, vào năm 1916, đại dịch bại liệt đă gieo rắc nỗi kinh hoàng ở Mỹ. Ở Bờ Đông, đă có 27.000 người nhiễm bệnh. Tại New York, bệnh dịch c̣n tồi tệ hơn với 19.000 ca nhiễm, gần 2.500 ca tử vong.
Hàng chục ngh́n con trẻ của những gia đ́nh có điều kiện đă được gửi đi khỏi thành phố để tránh bị nhiễm bệnh. Vệ binh được bố trí để ngăn chặn những người dân New York chạy trốn. Năm đó, Franklin D. Roosevelt đang giữ chức vụ trợ tá Bộ trưởng Hải quân và rời khỏi Washington cho chuyến đi công tác.
Nhận thấy t́nh h́nh bệnh dịch căng thẳng ở khắp nơi, ông đă mượn chiếc du thuyền để chở vợ và con về quê ở Hyde Park. Năm đó, gia đ́nh Roosevelts thoát khỏi bệnh bại liệt.
Franklin D. Roosevelt cùng phu nhân và 6 người con.
Năm năm sau, tức năm 1921, dịch bệnh đă thuyên giảm nhưng virus th́ vẫn ẩn nấp. Vào ngày 27/7, Roosevelt cùng phái đoàn đến thăm trại hướng đạo sinh thành phố New York.
Theo nhà sử học Geoffrey C. Ward, người viết lại tiểu sử của Roosevelt, ông có thể đă bị nhiễm bệnh trong chuyến thăm đó. Hai tuần sau, những triệu chứng bệnh đă xuất hiện.
Các bác sĩ đă được gọi đến. Một người cho rằng ông bị cảm nặng. Một người khác nghĩ rằng ông có một cục máu đông. Cho đến khi bác sĩ hàng đầu về bệnh bại liệt, Robert Williamson Lovett đến kiểm tra, bác sĩ đă xác nhận ông bị liệt từ thắt lưng trở xuống. Tương lai tương sáng của chính trị gia trẻ tuổi bỗng chốc trở nên u ám.
Các hướng đạo sinh đứng quanh tổng thống Franklin D. Roosevelt khi ông gửi lời chào đến toàn thể các hướng đạo sinh nước Mỹ từ Nhà Trắng ngày 21/8/1935.
Từ một người tưởng chừng bại liệt vĩnh viễn đến Tổng thống vĩ đại của Mỹ
Tám năm sau, trong một ngày trời đầy gió, một cậu thiếu niên tên Philip Hamburger, đă đến xem buổi phát biểu của tân thống đốc tiểu bang New York. Vị chính trị gia đảng Dân chủ này đă chiến trước hàng loạt đối thủ đảng Cộng ḥa.
Vị chính trị gia này đă dành hàng năm trời để vượt qua những trở ngại lớn về thể lư. Ông ấy đă chiến đấu để trở lại chính trường. Ông ấy đă có chiến dịch không ngừng nghỉ, thực hiện 7 buổi phát biểu ở 7 thị trấn khác nhau trong một ngày.
Và người đàn ông đó không ai khác chính là Franklin Roosevelt. Trong những năm sau này, ông được bầu làm tổng thống tới 4 nhiệm kỳ, dẫn dắt đất nước qua biến động kinh tế, thay đổi chính trị và chiến tranh thế giới. Và cuối cùng, ông qua đời vào năm 1945.
Nhưng tất cả những ǵ in đậm trong kư ức của cậu thanh niên Hamburger năm nào là cách mà Roosevelt tự ḿnh bước qua đám đông sau bài phát biểu. Ông đeo nẹp chân và đi bằng hai nạng một cách khó khăn. Đám đông như thể bị thôi miên, họ đứng lặng nh́n theo vị chính trị gia đầy kiên cường ấy cho đến khi chiếc limousine chở ông và phu nhân rời đi.
Bức ảnh hiếm hoi ghi lại h́nh ảnh Franklin D. Roosevelt ngồi xe lăn. Ông luôn cố gắng xuất hiện trước công chúng với tư thế đứng thẳng.
Mặc dù bị chẩn đoán bại liệt hoàn toàn từ thắt lưng trở xuống, Tổng thống Franklin D. Roosevelt không chấp nhận điều đó. Ông đă tập đi lại với thanh sắt nẹp vào hông và chân. Ông luôn cố gắng xuất hiện trước công chúng với tư thế đứng thẳng. Ông đă làm việc chăm chỉ để quên đi những khiếm khuyết v́ bệnh tật của ḿnh. Tuy nhiên, người ta vẫn nhớ về ông với những khiếm khuyết ấy để ngưỡng mộ ư chí của ông.
Paul Sparrow, giám đốc Thư viện và Bảo tàng Tổng thống Franklin D. Roosevelt, ở Hyde Park, New York, cho biết: "Tôi nghĩ rằng bệnh bại liệt đă thay đổi Franklin D. Roosevelt. Tôi nghĩ rằng bệnh bại liệt đă thay đổi nước Mỹ. Và tôi nghĩ cách ông ấy chiến đấu với bệnh bại liệt đă thay đổi thế giới".
VietBF@sưu tập