Kế hoạch chuyển giao đế chế kinh doanh cho con của tỷ phú Nga tan tành

[june04]

Tỷ phú Alexey Mordashov dành nhiều năm lập kế hoạch tỉ mỉ về việc bàn giao đế chế hàng tỷ USD cho con nhưng dự tính đó tan tành, khi giới tinh hoa Nga hứng chịu lệnh trừng phạt của Mỹ và đồng minh.

Tỷ phú Alexey Mordashov - người làm giàu từ ngành thép ở nước Nga thời hậu Xô Viết - nằm trong danh sách những cá nhân bị trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU) hôm 28/2, sau khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. Theo các hồ sơ ở Anh, tuần này tỷ phú Mordashov chuyển quyền kiểm soát khoảng 1,1 tỷ USD cổ phần trong công ty khai thác mỏ Nordgold cho vợ - Marina Mordashova.

Tỷ phú Mordashov không cho biết liệu việc chuyển giao cổ phần cho vợ có liên quan đến xung đột giữa Nga và Ukraine hay không. Sự thay đổi quyền kiểm soát trên được bắt đầu trước khi tỷ phú nằm trong danh sách bị trừng phạt.

Tỷ phú Nga Alexey Mordashov. Ảnh: Bloomberg

Đây là lần xáo trộn cổ phần lớn thứ hai nội bộ gia đình Mordashov những tháng gần đây. Hai con trai của Mordashov là Nikita (21 tuổi) và Kirill (22 tuổi) đã nhượng lại quyền kiểm soát Nordgold trở lại cho cha vào tháng 12/2021. Điều này làm đảo ngược việc chuyển nhượng tổng cộng 65% cổ phần mà tỷ phú từng chuyển cho hai con năm 2019, với mục đích để các con học hỏi kinh nghiệm quản lý tài sản và kinh doanh.

Tỷ phú Mordashov cũng đã nắm lại quyền kiểm soát cổ phần TUI - công ty du lịch khổng lồ ông đã giải cứu năm 2020 - từ hai con trai vào tháng 12/2021. Ông cũng thu hồi một vụ chuyển nhượng cổ phiếu khác vào năm 2019 cho hai con trai.

Theo Bloomberg, động thái thu hồi cổ phần chuyển nhượng trên của tỷ phú Mordashov là bước khởi đầu của một kế hoạch kế thừa dài hơi. Tỷ phú ban đầu chuyển cổ phần để các con học hỏi kinh nghiệm, sau đó thu hồi để tái kiến kế hoạch thừa kế dựa trên năng lực hai con sau ba năm học việc. Tuy nhiên, kế hoạch này được cho là tan thành mây khói khi đế chế kinh doanh của tỷ phú lâm nguy, do lệnh trừng phạt từ Mỹ và đồng minh. Tuần này, Mordashov buộc phải từ chức Giám đốc Nordgold và rời hội đồng quản trị TUI AG.

Hôm 2/3, Bộ Tư pháp Mỹ tăng cường áp lực lên giới tinh hoa Nga khi thành lập "KleptoCapture" - tổ chức có nhiệm vụ thực thi các lệnh trừng phạt và thu giữ tài sản xa xỉ thuộc về những công dân giàu có nhất Nga.

Mordashov hiện sở hữu khối tài sản 22 tỷ USD, theo Bloomberg Billionaires Index. Là một chuyên gia kinh tế, Mordashov dành phần lớn số tiền kiếm được để mua cổ phần Severstal PJSC, một trong những nhà sản xuất thép lớn nhất của Nga, đầu những năm 1990. Ông trở thành giám đốc điều hành Severstal năm 1996, ở tuổi 31. Sau đó, ông đa dạng hóa đế chế kinh doanh sang vàng, thiết bị điện và cũng mua lại cổ phần trong lĩnh vực truyền thông, hãng di động, công ty du lịch và chuỗi siêu thị.

Từ khi Nga mở chiến dịch quân sự tại Ukraine hôm 24/2, Mỹ và các đồng minh đã tìm cách phong tỏa tài sản của các tài phiệt nước này, cũng như ngăn họ di chuyển tài sản. Mục tiêu là trừng phạt giới cầm quyền Nga và buộc Tổng thống Nga Vladimir Putin nhượng bộ. Những người giàu nhất nước Nga đang tìm nơi trú ẩn tài sản hoặc thoái vốn khỏi các doanh nghiệp để né các lệnh trừng phạt. Hôm 2/3, tỷ phú Roman Abramovich tuyên bố bán Câu lạc bộ bóng đá Chelsea, trong khi các tỷ phú Petr Aven và Mikhail Fridman từ chức hội đồng quản trị LetterOne, công ty đầu tư sở hữu hàng tỷ USD tài sản năng lượng, viễn thông và bán lẻ.