Làng Rêu xuất hiện một căn bệnh quái ác được gọi là "bệnh lạ" khiến hàng chục người tử vong. Nỗi lo lắng, sợ hăi luôn thường trực với người dân nơi đây khi mỗi ngày lại có thêm người mắc bệnh, chết chóc, nhiều người phải bỏ làng, những đứa trẻ bỏ học, nương rẫy bỏ hoang không ai cày cấy…
Chỉ trong 3 năm 2011 - 2014, toàn xă Ba Điền có 264 người mắc hội chứng viêm da dày sừng bàn tay, bàn chân. Trong đó có 24 người tử vong, rải đều ở 4 thôn Hy Long, G̣ Nghênh, Làng Tương và Làng Rêu, trong đó Làng Rêu là tâm điểm của căn bệnh này.
Thời gian qua cũng đă lâu, đau thương cũng mờ dần nhưng mỗi lần nhắc đến "bệnh lạ", anh Phạm Văn Đếch - cán bộ văn hóa của xă Ba Điền lại đau nhói. Bởi căn bệnh này đă cướp đi của anh 2 người thân là vợ và đứa con nhỏ. Đó cũng là khởi đầu "bệnh lạ".
Anh Đếch nhớ lại, đó là vào tháng 10/2010, đứa con 3 tuổi của anh đang khỏe mạnh bỗng nhiên cả mặt mũi, tay chân cứ phù lên, lở loét. Anh liền đưa xuống cơ sở y tế huyện nằm được 3-4 ngày th́ chuyển thẳng con xuống Đà Nẵng. Tại Đà Nẵng các y bác sĩ cũng không chẩn đoán được căn bệnh, cuối cùng bệnh nặng dần, đứa con của anh mất tại đây.
“Đến cuối năm 2011 vợ tôi tiếp tục có dấu hiệu phù mặt, tay chân lở loét, đưa vợ vào Quy Nhơn, ra tận Huế điều trị các bác sĩ ở đây cũng không xác định được là bệnh ǵ rồi đến đầu năm 2012 th́ vợ mất. Tôi cũng bị nhưng may mắn được chữa khỏi, c̣n con và vợ đă theo Yàng…”, anh Đếch ngậm ngùi.
Ngay sau đó, hàng chục đoàn chuyên gia y tế, đầu ngành tỉnh, Bộ Y tế và WHO (Tổ chức Y tế thế giới) đă về khảo sát, thu thập thông tin, lấy mẫu nước, đất, thực phẩm, máu, tóc của bệnh nhân... để t́m hiểu nguyên nhân gây bệnh cũng như phương pháp điều trị.
Thế nhưng những cái chết vẫn cứ ập đến với bà con trong làng, thách thức cả ngành y tế. Có những gia đ́nh 3 - 4 người mắc bệnh này, rồi số người chết cũng tăng dần lên đến hàng chục người. “Khi chưa t́m được nguyên nhân, người dân nơi đây đă phải mổ gà, giết heo, đem lên rừng cúng thần núi để xua đuổi "con ma bệnh". Nhưng đồ cúng bao nhiêu vẫn không xuể, người làng vẫn mắc bệnh. Đến cả thầy cúng trong làng cũng phải sợ hăi bỏ đi th́ nói ǵ đến người dân”, chị Phạm Thị Ửi, 43 tuổi, trú Làng Rêu, bộc bạch.
Cuối cùng, với nỗ lực hết ḿnh của các chuyên gia y tế trong và ngoài nước, căn "bệnh lạ" ấy đă dần được làm sáng tỏ nguyên nhân, trả lại cuộc sống yên b́nh cho ngôi làng nằm giữa núi đồi mênh mông.